Unpacking the 3Package Deal: Sibs Shongwe-La Mer

Het afgelopen jaar namen we de vijftien diverse talenten van de 3Package Deal 2016 onder de loep in het jaar waarin ze hun kunstpraktijk verder ontwikkelden en zich binnen een scala wijd uiteenlopende disciplines - van mode tot film, en van urban dans tot olfactory art - voorbereidden op hun eindpresentatie.

Zijn naam is pure poëzie. In zijn woorden klinkt een filosoof; een gepassioneerde activist; een groot romanticus. Zijn gezicht verhult een oude ziel. Misschien komt dat doordat de jonge kunstenaar uit Johannesburg ervan houdt om meerdere levens tegelijk te leiden. Hij noemt zichzelf een “maximum-output mens”. Mer heeft na het succes van zijn semi-autobiografische debuutfilm Necktie Youth (2015) het afgelopen jaar doorgebracht in kunstenaarsresidenties in Zuid-Afrika, Berlijn en Chicago, om “zichzelf te centreren” en aan zijn volgende twee projecten te werken. Op deze typisch bewolkte Nederlandse dag praatten dronken we koffie en praatten we over cinema en andere waardevolle zaken.

De 3Package Deal

“Ik vind het tof dat het bedoeld is voor relatief nieuw talent dat de tijd krijgt om zichzelf als kunstenaar te ontwikkelen, zonder bepaalde thema’s of ervaringen opgelegd te krijgen. Instituten die winstbejag boven kwaliteitscontrole stellen zitten vaak zo op je dak.”

Amsterdam

“De sociaal-politieke dynamiek in Amsterdam is niet makkelijk te interpreteren. Ik ben geïnteresseerd in de manier waarop etniciteit en cultuur in Europa wordt vormgegeven, vooral gezien de koloniale geschiedenis. Ik wil voor mezelf de connectie tussen identiteit en ruimtelijkheid onderzoeken, en hoe we omgaan met culturele toe-eigening. Het is wel gek – Afrikaans klinkt hetzelfde, en de mensen hier zien er hetzelfde uit, maar ze zijn zo verschillend. Ik heb kortom totaal niet door hoe het allemaal werkt.”

De Vreemdeling

“Ik was een echter DIY-puber. Ik maakte altijd mijn eigen punk albumhoezen. De filosofie kwam er pas later bij, toen ik veertien werd en Amy zelfmoord pleegde (dit verhaal vormde de basis voor Necktie Youth, red.) Daardoor leerde ik veel te vroeg dat ik eigenlijk niets van het leven wist. Ik reageerde heel extreem. De directeur van mijn kostschool raadde me De Vreemdeling van Albert Camus aan. Daarna was ik echt fucked. Alles was opeens een kwestie van leven of dood, en suburbia voelde als het vagevuur. Als je opgroeit op zo’n geïsoleerde, cultuurloze plek, in Afrika, dan zijn films en muziek je alles. Dat is de enige manier om Parijs te leren kennen, of Nederland, of de Kids van Larry Clark. Ik raakte totaal geobsedeerd door culturele toe-eigening en subculturen. Zo is het allemaal begonnen.”

The Color of the Skull

“The Sound of Animals Fighting (Mer’s andere project, dat momenteel in ontwikkeling is en onlangs werd geselecteerd voor de Paris coproduction village, red.) is een grotere film, voor een breder publiek. Dit project betekent meer voor me, het is meer arthouse. Toen Mandela op sterven lag zat ik er erg mee dat hij niet eens meer politiek actief was en dat toch alle blanken in Zuid-Afrika in paniek waren omdat ze dachten dat er een burgeroorlog zou uitbreken. Het voelde voor mij alsof het hele fundament, de hele democratie van een land in de handen rustte van, ja wat precies. Ik wilde een film maken over twee Afrikaner jongens die naar een extreme-rechts kamp worden gestuurd om zich voor te bereiden op het einde van de Zuid-Afrikaanse democratie, op de oorlog. Een bruut Dag-des-Oordeelsverhaal over wat er gebeurt als we hatelijke ideologieën blijven verspreiden. Alle kinderen zijn van nature goed, maar als we steeds maar weer vergif in de Ranja blijven stoppen, zullen we ziek blijven worden.”

Het nihilisme overstijgen

“Het fijne aan op een autobiografische manier films maken is dat je werk met je meegroeit. Ik ben niet meer zo nihilistisch. Ik weet nu wat voor goede dingen het leven biedt. Ik wil nu liever situaties overstijgen, en ik ben meer bezig met de problemen van anderen, niet alleen van mezelf. Er is meer politieke urgentie. Kunst is een maatschappelijke verantwoordelijkheid.”

Over de 3Package Deal

De 3Package Deal, een initiatief van het AFK en  Bureau Broedplaatsen (BBp), stimuleert en faciliteert door middel van betaalbare woon- en werkruimte, een budget van € 22.500 en professionele begeleiding van een aantal gerenommeerde Amsterdamse coalities ieder jaar de ontwikkeling van een geselecteerde groep creatieve talenten. Sibs Shongwe-la Mer zit bij de Coalitie Film, met EYE, de Filmacademie Amsterdam, het Binger Filmlab en IDFA. Necktie Youth won in 2015 de Jury Award van World Cinema Amsterdam, en Amsterdams productiebedrijf HALAL produceert Color of the Skull, dat tevens geselecteerd werd voor de director’s alumni coproduction market van Berlinale. The Sound of Animals Fighting wordt in 2018 opgenomen.

Tekst & Beeld: Lauren Mae Murphy