Unpacking the 3Package Deal: Laurent-David Garnier

Het afgelopen jaar namen we de vijftien diverse talenten van de 3Package Deal 2016 onder de loep in het jaar waarin ze hun kunstpraktijk verder ontwikkelden en zich binnen een scala wijd uiteenlopende disciplines - van mode tot film, en van urban dans tot beeldende kunst - voorbereidden op hun eindpresentatie.

In zijn studio in Amsterdam-Oost praatten we met kunstenaar en onafhankelijk parfumier Laurent-David Garnier over zijn huidige onderzoek en een aantal vorige projecten. Zijn werk overstijgt onze zintuiglijke ervaring en maakt het onzichtbare zichtbaar.

Van buiten ziet het er onopvallend uit, maar de souterrainstudio van Garnier is een grot vol schatten. We zien stalen pijpen (fig. 1), iriserend materiaal, siliconen, magneten, een portret van Koning Willem-Alexander, een oud-Hollandsche schaatsstok en een compleet geurlaboratorium. Ik kan nauwelijks onderscheiden welke objecten kunst zijn en welke niet, maar dat zou zomaar eens de bedoeling kunnen zijn. Amsterdam lijkt Garnier te bevallen. “Er gebeuren dingen in deze stad. Het voelt alsof ik mag spelen.”

Een Pleidooi voor Speelsheid

Het werk van Garnier kent een bepaalde speelsheid: ondanks dat zijn mixed-media projecten altijd wetenschappelijk onderbouwd zijn, spelen ze met conventies, ervaring, interactive, geheugen en onzekerheid. Voordat hij in 2015 afstudeerde aan het Sandberg Instituut werkte hij als ‘neus’ voor een leidend parfum- en smaakbedrijf. Zijn uitgebreide palet heeft hij deels te danken aan zijn vader, die zijn jonge kinderen alles liet proeven wat hij op tafel zette - of ze nu wilden of niet. Garnier is van mening dat peuters zoveel mogelijk moeten experimenteren. Het lijkt een pleidooi voor speelsheid, of zoals hij het zegt: “Onze nieuwsgierigheid is deel van onze hersenarchitectuur. Het is belangrijk om dat te blijven stimuleren.”

Garnier’s ideeen zijn even enerverend als zijn manier van praten. Zo brengen zijn ‘cosmedibles’ (AN AUTUMN SHOT, 2016, fig. 2) - op maat gemaakte drankjes met geurformules van zorgvuldig gedeconstrueerde smaken – een ervaring teweeg die zowel zintuiglijk als associatief is. De cocktails “tonen van buiten wat er van binnen gebeurt”; de verdovende Sichuan-peper die hij me laat proeven is als “een performance van de lippen en de tong.” De ervaring heeft iets weg van een choreografie. Op eenzelfde wijze liet hij een publiek in patronen bewegen in een kamer waaruit alles was verwijderd behalve de  onzichtbare sculptuur van de kunstenaar, die hij door de galerie verspreidde (BÛCHE, 2016).

De Alchemist

Garnier presenteerde zijn ‘anechoic smell chamber’ (geurloze kamer) bij Ellen de Bruijne Projects (2015). Veel van zijn werk speelt zich af op het niveau van single molecule detection: het registreren van enkelvoudige moleculen. Garnier houdt ervan om te werken “op nanoschaal”, met liminaal waarneembare doseringen die door de ‘kijker’ geaccepteerd of juist afgewezen worden. In de interviewreeks SMELL INTERVIEW (2014) liet hij mensen pure moleculen ruiken en daar over vertellen. Hun ervaringen werden vervolgens nagespeeld door een mimespeler in het videowerk GOLDFISH ON DRONES (2015, fig. 3). Garnier maakte in het verleden onder andere een dubbele spiegeldoos van chirale moleculen, een aantal kaleidoscopische pijpen (EUNOE III, fig. 4) en een videowerk over mixologie (ALFALFA, 2016, fig. 7). Hij is meer dan een chemicus. Garnier is meer een soort alchemist, wiens werk hoofdzakelijk draait om de transformatie van materialen.

The Life of Loti

Garnier hield zich een groot deel van zijn 3Package Deal jaar bezig met zijn langetermijnproject over de Franse marineambtenaar, schrijver en all-round dandy Pierre Loti (geboren in 1850). Het project begon in 2009 in het huis van Loti in Rochefort, waar Garnier twee weken onderzoek deed. Garnier: “Hij was een bijzondere verzamelaar, en een curator. Hij handelde overal waar hij kwam. Zijn hele huis was een soort geurdepot.” Tussen de gedragen kleren, boeken en manuscripten vond Garnier achter de dubbele bodem van een groot houten reliekschrijn 15 sarcofagen met gemummificeerde vogels erin. Ook vond hij een proefflesje met een residu van ‘Rose d’Amour’, een parfum dat in 1913 speciaal voor Loti was gemaakt en dat Garnier met veel tijd en moeite wist te reconstrueren.

Hij presenteerde een deel van zijn onderzoek in 2013 maar neemt nu zijn tijd. Het verhaal heeft immers ook “meer dan 150 jaar” op hem gewacht. Loti was in Garnier’s woorden “een interessant en heel eigenaardig figuur.” Hij was schrijver en scheepskapitein, maar stond ooit ook vrijwel naakt op een fotoansichtkaart voor zijn collega’s van de Academie Française. Laten we dat ook maar als een pleidooi voor speelsheid beschouwen.

Over de 3Package Deal

De 3Package Deal, een initiatief van het AFK en Bureau Broedplaatsen (BBp), stimuleert en faciliteert door middel van betaalbare woon- en werkruimte, een budget van € 22.500 en professionele begeleiding van een aantal gerenommeerde Amsterdamse coalities ieder jaar de ontwikkeling van een geselecteerde groep creatieve talenten. Laurent-David Garnier maakt deel uit van de coalitie Beeldende Kunst II, samen met het Stedelijk Museum, de Rijksakademie van Beeldende Kunsten  en Kunstverein.

Tekst & Beeld: Lauren Mae Murphy