Studio 52nd

Inleiding

Theatergezelschap Studio 52nd maakt al bijna vijftien jaar theater met en voor Amsterdamse kinderen en jongeren over hoe ongelijkheid hun leven beïnvloedt. Er is aandacht voor zowel positieve verhalen als voor ervaringen van onderdrukking. Studio 52nd wil het geluid van jongeren toevoegen aan het maatschappelijke gesprek dat volgens de organisatie vaak over hen, maar te weinig met hen wordt gevoerd. De organisatie behandelt daarbij expliciet ‘anti-oppression’-thema’s zoals kolonialisme en racisme of islamofobie. Studio 52nd vertrekt vanuit de anti-oppressiontheorie van Leticia Nieto, een model dat de maatschappelijke dynamiek van onderdrukking inzichtelijk maakt. In haar werkwijze hanteert de organisatie het Beschermjassenmodel van Kitlyn Tjin A Djie, voor een veilige omgeving.

Komende periode wil Studio 52nd bijdragen aan het cultuureducatieaanbod met een veelheid van perspectieven en stemmen. Bij alle projecten is het doel om jonge ervaringsdeskundigen kennis te laten maken met theatermaken en hun stem te laten horen over grote maatschappelijke thema’s als institutioneel racisme, gender- en queeridentiteit, mentale gezondheid en jeugdzorg. Het gezelschap produceert elk jaar één jongerenproductie, neemt één productie in herneming en organiseert drie kinderprojecten in de wijk. Om inhoudelijke samenhang en kwaliteit te versterken, staat elk jaar in alle activiteiten één thema centraal. De jongerenproducties spelen voornamelijk voor vmbo-scholen en er is een ondersteunend lespakket. De kinderprojecten spelen uitsluitend in Amsterdam, de jongerenproducties ook landelijk. Studio 52nd wil haar maakpraktijk vormgeven in samenwerkingen met theaters, makers, scholen en welzijnsorganisaties en haar maakpraktijk uitspreiden over verschillende provincies.

Studio 52nd ontvangt een vierjarige subsidie 2021-2024 binnen het Kunstenplan van € 93.010 per jaar (incl. indexatie 2024).

Voor de periode 2025-2028 vraagt de organisatie bij het AFK een bijdrage van gemiddeld € 120.000 per jaar in het kader van het Kunstenplan.

Artistiek belang

De commissie beoordeelt het artistiek belang als zeer goed.

De commissie ziet veel artistieke eigenheid in het plan. Studio 52nd maakt jongerenproducties met jonge ervaringsdeskundigen. Daarnaast co-creëert het gezelschap korte theatervoorstellingen met Amsterdamse basisschoolleerlingen die opgroeien in moeilijke situaties. De commissie vindt dit krachtige concepten, die in het plan goede uitwerking en theoretische onderbouwing krijgen. 

Anti-oppression is het inhoudelijke uitgangspunt van Studio 52nd, daarmee geeft de organisatie een heldere artistieke signatuur af. Die signatuur vertaalt zich overtuigend naar de artistieke activiteiten. De geplande producties geven in de ogen van de commissie stem aan urgente thema’s als racisme en gender en seksuele oriëntatie. De commissie vindt het onderscheidend dat de organisatie opereert in het gebied waar kunst en empowerment overlappen. Bovendien reflecteert Studio 52nd goed op de ontwikkeling van afgelopen jaren. Successen en verbeterpunten worden genoemd en activiteiten bouwen logisch voort op afgelopen periode. Studio 52nd legt daarbij goed uit waarom bepaalde thematiek terugkerend op de agenda staat.

De commissie vindt het helder wat Studio 52nd teweeg wil brengen bij haar beoogde publiek en deelnemers: empowerment, activisme, een stem geven aan jongeren. Naar verwachting van de commissie gaat dit lukken met voorgestelde activiteiten. De activiteiten zijn volgens de commissie aansprekend voor jongeren, met urgente thematieken die aansluiten bij hun leefwereld (zoals Rat Race over mentale gezondheid). De commissie vindt het sterk dat deelnemers actief worden benaderd en geselecteerd op hun ervaring met het thema, via jeugdzorgorganisaties en middelbare scholen. Er is veel ruimte voor de eigen input van deelnemers in het maakproces. Via schrijftrajecten komt de taal en tekst van jongeren letterlijk terug in producties, waardoor zij zich gezien voelen. 

Doel van Studio 52nd is om via kunst sociaal-maatschappelijke impact creëren. Rond de voorstelling is een voorbereidende les, nagesprek en workshop beschikbaar. De commissie verwacht dat die werkwijze de impact van de voorstelling vergroot. Ook ziet zij veel artistieke betekenis voor de buurt in de kleinschalige co-creatie projecten die in de wijk spelen en die voor veel kinderen de eerste kennismaking met de verbeeldingskracht van toneel zijn. 

Belang voor de stad

De commissie beoordeelt het belang voor de stad als voldoende.

De commissie vindt het beoogde bereik in de stad duidelijk. Studio 52nd focust voornamelijk op vmbo-leerlingen. De organisatie selecteert jongeren niet zozeer op basis van talent, maar kiest voor jongeren wiens zelfbeeld een boost kan gebruiken. Dit vindt de commissie goed gemotiveerd. Omdat er in de projecten met jongeren gewerkt wordt en er ruimte is voor hun eigen inbreng, verwacht de commissie dat deze goed aansluiten bij de doelgroep. 

De deelnemersaantallen van Studio 52nd maken een kleine groei door en binnen Amsterdam zet de organisatie in op een lichte publieksgroei. Dat vindt de commissie passende en realistische ambities. Het beoogde grote langlopende project rond klimaatverandering zal naar verwachting goed bijdragen aan het gewenste bereik. Gunstig daarbij is dat partner De Nationale Opera de marketing en verkoop voor zijn rekening neemt en dat de co-creatie met Leerkoren uit Zuidoost en de Indische Buurt lokaal publiek zal genereren.

Sterk vindt de commissie dat het theatergezelschap ernaar streeft om het communicatieteam een afspiegeling te laten zijn van de jongeren/kinderen die zij wil bereiken. Ook is het inzetten van jongeren uit eerdere projecten als ambassadeurs een goede zet. En de commissie vindt dat er aansprekende merchandise is en dat er goede marketingmiddelen zijn voor theaters, wat bijdraagt aan een realistisch beoogd bereik.

De beoogde activiteiten van Studio 52nd vinden voornamelijk in stadsdeel Oost en Zuid plaats, de stadsdelen waar de organisatie ervaring heeft. De buurtprojecten en de lokale presentaties in onder meer Nowhere en CC Amstel vindt de commissie concreet en passend. In het plan is niet bijzonder veel aandacht voor de stadsdelen NieuwWest, Noord en Zuidoost, terwijl de actuele thema’s van aankomende producties volgens de commissie juist relevant kunnen zijn voor publiek in deze stadsdelen. Goede initiatieven vindt de commissie een project op een scholengemeenschap in Zuidoost over racisme en de speelbeurten in Theater de Meervaart in Nieuw-West. De commissie concludeert echter dat de activiteiten van Studio 52nd niet bijzonder veel bijdragen aan spreiding van het culturele aanbod in de drie stadsdelen.

Diversiteit & Inclusie

De commissie beoordeelt de bijdrage aan diversiteit en inclusie als zeer goed.

Het plan van Studio 52nd getuigt volgens de commissie van een sterke visie op diversiteit en inclusie met als waardes gelijkheid, meerstemmigheid en anti-oppression. In de programma’s maakt de organisatie concrete keuzes voor thema’s waarin ongelijkheid speelt, zoals kolonialisme, klimaatverandering en mentaal welzijn. Daarbij komt dat Studio 52nd expliciet kiest voor een diverse vmbo-doelgroep als deelnemer en publiek.

Het gezelschap komt op de commissie gedreven over, heeft een activistische achtergrond en weet haar visie in het plan theoretisch stevig te onderbouwen. De organisatie reflecteert op stappen en resultaten uit voorgaande jaren. De nieuwe doelstellingen komen hier voor de commissie logisch uit voort. Een goede ontwikkeling is bijvoorbeeld de toegankelijkheid van de website. Studio 52nd schoolt zich in thema´s rond diversiteit en inclusie en blijft dit doen. Sterk is dat de organisatie adviseurs in huis haalt die gespecialiseerd zijn in gemarginaliseerde groepen, antiracisme of intergenerationele trauma’s. Het volledige team volgt workshops om antioppressiondenken mee te nemen in de organisatie, van marketing tot productie. Dit getuigt er volgens de commissie van dat aandacht voor diversiteit en inclusie leeft in de gehele organisatie. 

In de ogen van de commissie kiest Studio 52nd voor een overtuigende aanpak om diversiteit en inclusie te verwezenlijken. Regisseurs werken vanuit een persoonlijke link met het thema, en Studio 52nd zoekt veelstemmigheid op in haar kantoor en bestuur. De diversiteit op het kantoor en in het bestuur is volgens de commissie toereikend. In de samenstelling van het personeel zorgt de organisatie ervoor dat acteurs en docenten de diversiteit in de zaal, de klas en de schrijverspoule belichamen. De commissie vindt dit een overtuigende aanpak om aan te sluiten bij de diversiteit van de doelgroep. Studio 52nd weet een divers publiek te bereiken en de inhoudelijke aanpak draagt hier volgens de commissie aan bij. Het gezelschap maakt projecten met en over haar publiek en alle projecten hebben een duidelijke thematische link hebben met diversiteit en inclusie. Mooi voorbeeld vindt de commissie het project BLACK LIVES MATTER LEGACY, een tegengeluid, over de link tussen activisme en hiphop. Ook worden bij elk project passende maatschappelijke partners gezocht, zoals COC en Gender & Sexuality Alliance bij het project over gender en seksuele oriëntatie.  In de werkwijze wordt het Beschermjassenmodel van Kitlyn Tjin A Djie geïmplementeerd om veiligheid aan deelnemers te bieden. In die werkwijze is er niet alleen aandacht voor wat mensen zeggen, maar ook waarom iemand zo denkt. De commissie vindt dit een goede aanpak om meerstemmigheid in de projecten en nagesprekken te realiseren. 

Uitvoerbaarheid

De commissie beoordeelt de uitvoerbaarheid als voldoende.

Het plan bevat in grote lijnen een overtuigende visie op de bedrijfsvoering. De omgang met personeel en deelnemers staat beschreven in een eigen Cultuurhandboek. Het plan schenkt aandacht aan sociale veiligheid; de organisatie werkt met zowel een interne als externe vertrouwenspersoon. Ook is er ruimte voor scholing en coaching van personeel.

Studio 52nd blikt terug en heeft volgens de commissie afgelopen periode een aantal goede stappen gezet in haar professionalisering, zoals de investeringen in werkplekken, ICT en de opbouw van het eigen vermogen. Ook reflecteert Studio 52nd transparant op de hoge werkdruk, compromissen in fair pay en de snelle uitstroom van medewerkers, zaken waar de organisatie komende periode actie op onderneemt. Met de uitgebreide reflectie op alle waardes van de Fair Practice Code, laat Studio 52nd volgens de commissie goed zien wat voor bedrijf zij wil zijn. Tegelijkertijd is de commissie kritisch dat fair pay tot dusver nog niet volledig geïmplementeerd is, terwijl dit voor de afgelopen periode al als doel was gesteld. 

De commissie vindt de aandacht voor eventuele risico’s in het plan beperkt. Gezien de ontwikkeling van de organisatie van vrijwilligersclub naar een professionele instelling, vindt de commissie dat Studio 52nd meer had mogen reflecteren op governance.

Het plan is in de ogen van de commissie voldoende realistisch en uitvoerbaar in financieel opzicht. Gezien de redelijk gezonde financiële positie zal het ondernemersplan naar verwachting uitgevoerd kunnen worden. Dat is voor de commissie van belang, omdat de begroting weinig ruimte laat voor eventuele tegenvallers.

Er is een brede financieringsmix met onder meer verschillende subsidiënten, fondsen en coproducenten. De commissie vindt de totale publieksinkomsten aan de lage kant, maar zij heeft begrip dat schoolvoorstellingen en de lokale activiteiten hier bepekte mogelijkheden toe bieden.

De commissie is niet volledig overtuigd dat de organisatorische opzet wat medewerkers betreft passend is. Studio 52nd stelde recentelijk een algemeen directeur aan, in aanvulling op een artistiek leider en een zakelijk leider. De commissie vindt het beperkt aantal fte verdeeld over drie directieleden weinig efficiënt. Ook had de onderlinge taakverdeling volgens de commissie al verder uitgewerkt mogen worden, te meer omdat er ook nog een assistent verkoop en een fondsenwerver begroot zijn.

Conclusie

De commissie adviseert op grond van bovenstaande overwegingen de aanvraag van Studio 52nd te honoreren met het gevraagde bedrag van € 120.000 per jaar.

De aanvraag is beoordeeld binnen de adviescommissie Cultuureducatie. Daarbij heeft de commissie gebruik gemaakt van een co-advies van de adviescommissie Theater.