Stichting Kunst & Cultuurhuis Cinetol

Inleiding

Stichting Kunst & Cultuurhuis Cinetol (hierna: Cinetol) is een klein poppodium, dat naar eigen zeggen bekend staat als kweekvijver voor artiesten die in het prille begin van hun carrière staan en later doorgroeien naar podia en festivals zoals Paradiso en Eurosonic/Noorderslag. Optreden in Cinetol is volgens de organisatie voor veel jonge artiesten een van de belangrijkste eerste ervaringen in het professionele poppodiumcircuit. De programmering staat centraal in Cinetol, ook letterlijk, aangezien de concerten in het hart van het gebouw plaatsvinden. Cinetol vormt een creatieve broedplaats waar tientallen makers onder één dak werken in de ateliers, kantoorruimtes en repetitieruimtes. Cinetol wil een laagdrempelig podium zijn met een huiskamergevoel en streeft ernaar dat een verscheidenheid aan mensen zich er thuis voelt. 

Voor de periode 2025-2028 gaat Cinetol door met het organiseren van concerten om het naar eigen zeggen nieuwe geluid van de stad ten gehore te brengen. Los hiervan is Cinetol voornemens om haar positie als ontmoetingsplek in de Diamantbuurt verder te verankeren. Door ten slotte de podiumfunctie te verbreden, beoogt Cinetol meer impact te kunnen maken op popmuzikanten met een nog jonge carrière.

Stichting Kunst & Cultuurhuis Cinetol ontvangt een vierjarige subsidie 2021-2024 binnen het Kunstenplan van € 60.457 per jaar (incl. indexatie 2024). 

Voor de periode 2025-2028 vraagt de organisatie bij het AFK een bijdrage van gemiddeld € 115.000 per jaar in het kader van het Kunstenplan.

Artistiek belang

De commissie beoordeelt het artistiek belang als goed.

De commissie vindt dat er sprake is van een duidelijke artistieke signatuur. Cinetol onderscheidt zich door de kenwaarden Do It Yourself (DIY), diversiteit in genderidentiteiten en experiment die diepgeworteld zijn in de programmering, sfeer en artistieke identiteit. Dit alles gericht op jong talent uit Metropoolregio Amsterdam, met specifieke aandacht voor niches en subculturen binnen de popmuziek. Artistieke potentie, relevantie en vernieuwing zijn volgens de commissie daarbij belangrijke artistieke uitgangspunten. Cinetol wil meer bieden dan alleen een podium en ondersteunt en begeleidt de jonge talenten vanaf de start van het eerste contactmoment tot het daadwerkelijke podiummoment. De commissie is positief over artistieke signatuur, maar vindt wel dat Cinetol het brede profiel meer had kunnen kaderen, waardoor het artistieke profiel in de uitwerking van genres steviger naar voren had kunnen komen. Nu ervaart de commissie een profiel in de breedte wat soms ten koste gaat van de samenhang.

De vertaling van de artistieke signatuur ziet de commissie terug in de vijf pijlers van de programmering: De eerst pijler is de focus op talentvolle bands en artiesten die een bepaalde artistieke visie en ambitie hebben om te groeien. Pijler twee: popmuziek programmeren in de breedste zin, van indie, rock tot aan afrobeat, R&B, soul en jazz. Pijler drie is de focus op lokaal talent uit de Metropoolregio Amsterdam. Vierde pijler is het alternatieve aanbod in de stad, ontstaan vanuit het DIY-gedachtegoed. De laatste pijler is de norm van een open attitude naar de buitenwereld. Cinetol wil door zich te richten op niches of subculturen, aan zoveel mogelijk artiesten een podium bieden en ondersteunen met hun ontwikkeling. Voorbeelden hiervan zijn de band Prins S. en de Geit die een mix van hyperdansbare rap en elektro maakt of de indierockband Personal Trainer. Dit in combinatie met de DIY-aanpak van Cinetol en een mix van gevestigde en nieuwe talenten, geven de organisatie een signatuur die zich niet zozeer specifiek richt op een bepaalde hoek, maar daarmee niet als minder authentiek wordt gezien door de commissie.

Cinetol positioneert zichzelf als schakel naar een volgend stadium van de muziekpraktijk. De commissie ziet dit terug in bovengenoemde artiesten die het traject hebben doorlopen, wat in het plan helder wordt benoemd. Een band of artiest begint in Cinetol, groeit door naar de bovenzaal van Paradiso, om vervolgens in Tolhuistuin op te treden en door te groeien naar de Grote Zaal van Paradiso. Naast de bands Prins S. en de Geit en Personal Trainer hebben ook bijvoorbeeld rapper en muzikant Elmer en de band Oracle Sisters dit traject doorlopen. Allen zijn binnen één tot twee jaar gegroeid van optreden in Cinetol naar Paradiso en verschillende tours door heel Nederland. Dit vindt de commissie getuigen van het belang van Cinetol. Volgens de commissie bouwen de voorgenomen activiteiten van Cinetol logisch en organisch voort op de bestaande lijn die is opgebouwd in de afgelopen jaren. Het podium wil zich daarnaast richten op het diversifiëren van de programmering. Dit doet zij door ook artiesten in genres als afrobeat, hiphop en jazz te programmeren. Ook wil het podium met een nieuw buurtinitiatief zijn plek in de Diamantbuurt verankeren. Ten slotte wil Cinetol de podiumfunctie verbreden met het aanbieden van een residentie VERVERS om meer ruimte te maken voor vernieuwing, experiment en talentontwikkeling en de maker meer centraal zetten. De commissie vindt dit passen bij de artistiek-inhoudelijk ervaring van de afgelopen jaren.  

Het is volgens de commissie duidelijk en overtuigend wat Cinetol artistiek teweeg wil brengen bij publiek, deelnemers, buurt en stad. Artiesten die optreden bij Cinetol vormen de humuslaag van de nieuwe muziek in de stad. Het artistieke klimaat van Amsterdam wordt op deze manier gevoed en de commissie is zeer te spreken over hoe Cinetol zich bewust is van de rol die zij op deze manier inneemt in de keten en hier uitvoering aan geeft. De commissie vindt de samenwerking met podia zoals de Nieuwe Anita, OT301en de OCCII aansluiten bij het doel om het alternatieve muziekaanbod binnen de stad te vergroten. Dit doen zij met bijvoorbeeld AADE (Alternative ADE), naar eigen zeggen de tegenhanger van ADE waarbij een aantal dagen punk en garage avonden wordt georganiseerd. De commissie acht dit aansprekend voor het beoogde publiek.

De commissie is positief over Cinetol als ontmoetingsplek van de buurt met interessante buurtprojecten zoals het Ruwe Diamant Festival en Fotoworkshops. Buurbewoners kunnen terecht met initiatieven zoals De Vrolijke afval Symfonie, die wordt georganiseerd door de buurtstichting en ruimte biedt voor optredens van jong talent uit de buurt: van een zestienjarige singer songwriter tot aan een hiphop show. Deze talenten zetten zo de eerste stapjes van hun talentontwikkeling op het podium van Cinetol. Stichting Stadstoneel, een initiatief van een buurtbewoner, werkt voor de voorstellingen met buurbewoners en cultuurmakers. Door het mogelijk maken van deze activiteiten levert Cinetol volgens de commissie een waardevolle bijdrage aan de muziekagenda van de stad en tegelijkertijd ook aan verbinding in de buurt.

Cinetol wil voor haar deelnemers, bands en artiesten een professioneel podium zijn en deze bands helpen in hun brede ontwikkeling. Zo helpt Cinetol de bands om podiumtechniek beter begrijpen, maar ook bij het maken van een biografie voor marketingdoeleinden, de externe communicatie en subsidieaanvragen. De commissie vindt dat dit een bijdrage kan leveren aan de artistiek-inhoudelijke ervaring van de bands, maar door de vrijblijvendheid is niet duidelijk of alle bands hier gebruik van maken. 

Belang voor de stad

De commissie beoordeelt het belang voor de stad als voldoende.

Cinetol heeft volgens de commissie een visie op het bereik in de stad, maar deze komt niet duidelijk in het plan naar voren. Het overgrote gedeelte van het bereik wordt gegenereerd door de combinatie van nieuwe nationale en internationale artiesten en nieuw opkomend talent. Cinetol bereikt daarmee naar eigen zeggen momenteel een voornamelijk jonge en muzikaal geëngageerde doelgroep van Gen-Z’ers en millennials. Dit is volgens de commissie een groep die mogelijk op weinig andere plekken opkomend talent in specifieke genres kan ervaren en is in die zin een belangrijke doelgroep voor de stad. De commissie vindt het positief dat Cinetol deze doelgroep bedient, maar ziet dit meer als een logisch gevolg dan een bewuste visie. Zelf geeft Cinetol aan dat haar doelgroep voornamelijk bestaat uit muziek- en cultuurliefhebbers uit Amsterdam. De commissie vindt dit geen helder geformuleerde doelgroep, maar eerder een verzameling van publieksgroepen die zich aangesproken voelen door de programma's; de publieksgroepen volgen de programmering en elk programma heeft haar eigen publieksgroep. De commissie had graag een specifieker profiel gezien. Naar verwachting zullen de programma’s dus wel aansluiten bij het publiek, maar omdat de doelgroepen niet helder geformuleerd zijn is de commissie hier niet geheel van overtuigd. 

De commissie vindt dat een marketingstrategie ontbreekt om bezoekers beter aan Cinetol te binden, als het gaat om het bereik te vergroten. De commissie verwacht wel dat Cinetol weet hoe de Gen-Z’ers en millenials te bereiken, omdat het team zelf deze generaties representeert. Wanneer gekeken wordt naar de afspiegeling van de stad, dan zit de meetbaarheid van het bereik hiervan volgens de commissie vooral in de samenwerking met partners zoals We Are Public, die zich richt op verschillende genres. Maar ook met Never Mind The Hype, een muziekplatform, als er een metal concert op het programma staat. In deze samenwerkingen wordt bewust gezocht naar diversiteit in achtergronden en genres. Dit vindt de commissie aansluiten om de beoogde brede doelgroep te bereiken. 

De commissie is positief over het feit dat Cinetol bezig is met het verstevigen van de cultuurcluster rondom de Tolstraat in samenwerking met partners CC Amstel en De Appel. Samen willen zij vanuit het cluster het aanbod in de buurt verrijken, door buurtbewoners en makers nog meer ruimte en meer zeggenschap en eigenaarschap in hun activiteiten te bieden. Dit gebeurt al door onder andere het organiseren van het Ruwe Diamant Festival en exposities voor buurtbewoners in de verschillende locaties. 

Het plan gaat zeer summier in op de bijdrage aan de spreiding van het aanbod en het publieksbereik in de stadsdelen Nieuw-West, Noord en Zuidoost. Cinetol geeft aan dat dit geen prioriteit is, maar wel op de radar staat als mogelijkheid voor de komende jaren. In het formulier geeft zij derhalve wel aan dat er activiteiten zullen plaatsvinden in deze stadsdelen, maar Cinetol werkt hiervoor geen concrete plannen uit. Voor de commissie is het daarom niet duidelijk welke activiteiten er zijn beoogd in deze stadsdelen, waarom en of er sprake is van draagvlak. Hoewel Cinetol samenwerkingen noemt met locaties in Noord, zoals Skatecafé en Garage Noord, leest de commissie in het plan geen motivatie over deze samenwerkingen en hoe die eruit zullen zien. In het kader van spreiding vindt de commissie de voornemens daarom niet overtuigend.

Diversiteit & Inclusie

De commissie beoordeelt de bijdrage aan diversiteit en inclusie als voldoende.

De commissie leest in het plan een visie op diversiteit en inclusie die gericht is op culturele diversiteit en diversiteit in de zin van gender en seksualiteit. Het plan benoemt enkele concrete doelstellingen. Cinetol wil de aanwezigheid van de genres jazz, afrobreat, highlife, r&b, soul, hiphop en reggae verhogen van 20 procent naar 25 procent. Daarnaast wil het podium meer queer programmering ontwikkelen in de lijn van het al bestaande ‘God Save The Queers’. Verder wil Cinetol de diversiteit die op het podium te zien is in alle lagen van de organisatie doorvoeren en meer vrouwen gerepresenteerd zien op het podium. Cinetol maakt ten aanzien van aanbod en bereik duidelijke keuzes met deze doelstelling als uitgangspunt. Als het gaat om het aanbod kiest Cinetol ervoor om met partners te werken die een stevige positie hebben in de hiphop community en queer community. De commissie is onder de indruk van de vele leuke en interessante samenwerkingen die Cinetol reeds met partners opzet en is overtuigd dat dit bijdraagt aan een meer divers en inclusief programma. Dit heeft volgens de commissie mogelijk een positief effect op het bereiken van een meer divers publiek. 

Wel constateert de commissie dat er bij het besef van Cinetol over de verschillende doelgroepen weinig blijk gegeven wordt van een intersectionele benadering en dat hier nog winst te behalen valt. Zo is zij van mening dat queer ook hiphop, indie of rock kan zijn. Of dat mensen met een Noord-Afrikaanse achtergrond niet enkel hiphop of afrobeat luisteren. Cinetol benoemt welke stappen zij heeft gezet in de afgelopen jaren op het gebied van diversiteit en inclusie. Zoals het aanbieden van workshops van Amir Nazar, het inzetten van wervingsbureau Binoq Atana bij openstaande vacatures. Ook kiest Cinetol actief voor vrouwelijke stagiaires. De commissie vindt dit positieve acties en is tevens zeer te spreken over de ambitie om meer vrouwen op de afdeling techniek aan te willen trekken.

Een reflectie op de stappen die in het verleden zijn gezet, is daarmee in de vorm van het benoemen van enkele acties aanwezig. De commissie mist echter een onderbouwing van welke concrete voorlopige resultaten hiermee gerealiseerd zijn. Hierdoor is de mate van vooruitgang die Cinetol in de afgelopen jaren op het gebied van diversiteit en inclusie in de organisatie teweegbracht voor de commissie moeilijk te beoordelen. De eerdergenoemde doelstelling voor de komende periode is volgens de commissie een logische voortzetting op de reeds ingeslagen weg.

Hoewel er sprake is van een aanpak om de doelstellingen ten aanzien van diversiteit en inclusie te verwezenlijken, vindt de commissie deze niet concreet uitgewerkt. Het idee is dat door nieuwe (diverse) partners er meer diversiteit in de programmering komt, waar vervolgens nieuw publiek op af komt, waardoor de poule waar Cinetol personeel uit haalt wordt verbreed, waarna een grotere groep artiesten zich met Cinetol kan identificeren. Volgens de commissie is deze doelstelling meer fluïde dan concreet. Maar door de manier waarop Cinetol vooral in de praktijk aandacht heeft voor diversiteit en inclusie wel overtuigend en realistisch.

Als het gaat om het zoeken naar nieuwe partners om het aanbod te diversifiëren, leest de commissie geen namen. Cinetol werkt reeds samen met de partners die worden genoemd, bovendien gaat het plan niet in op de manier waarop het podium deze partnerschappen op het gebied van diversiteit en inclusie in het aanbod wil bestendigen. Het plan benoemt alleen de stappen die al zijn gezet in de vorige periode. Als het gaat om de eigen organisatie benoemt Cinetol dat bij een openstaande vacature het podium bij gelijke keuze van motivatie en cv altijd een persoon kiest die bijdraagt aan de diversiteit en inclusie binnen het team. Om het bereik van de buurt te vergroten zet Cinetol, zoals eerder genoemd, samen met De Appel en CC Amstel een stichting op om zo het cultuurcluster rondom de Tolstraat te realiseren. 

Uitvoerbaarheid

De commissie beoordeelt de uitvoerbaarheid als voldoende.

De commissie leest in het plan een visie op bedrijfsvoering die is gebaseerd op de vijf kernwaarden van de Fair Practice Code: solidariteit, transparantie, duurzaamheid, diversiteit en vertrouwen. Cinetol is naar eigen zeggen een laagdrempelige en kleine bottom-up organisatie die op een eerlijke en transparante manier om wil gaan met haar medewerkers. De cao voor poppodia en festivals wordt gehanteerd en Cinetol is aangesloten bij brancheorganisatie VNPF. De Code Cultural Governance wordt gehanteerd, waarbij Cinetol werkt volgens het bestuursmodel voor kleine organisaties. Er is een bestuursreglement vastgelegd en de organisatiestructuur is volgens de commissie helder.

Er wordt volgens de commissie goed gezorgd voor de medewerkers. Zo wordt er gewerkt vanuit vertrouwen en kunnen bijvoorbeeld medewerkers die deels in de avonden en deels overdag moeten werken in vertrouwen hun eigen tijd indelen. Er is een interne vertrouwenspersoon en er zijn voornemens om daarnaast ook een extern vertrouwenspersoon aan te stellen. 

De commissie plaatst een kanttekening bij de relatie tussen de stichting en de BV. De directie is betrokken bij zowel de stichting als bij de BV. De commissie vindt dit een ethische oplossing, zodat er geen extra risico gelopen wordt in de programmering door een verlieslijdende horecaonderneming. In financieel opzicht stipt het plan aan dat het succes voor de een, ook het succes voor de ander betekent, alleen als de cijfers dit toelaten. Het noemen van een vaste maandelijkse vergoeding die Cinetol betaalt voor de extra omzet die de programmering oplevert, vindt de commissie mager. Wel is de commissie van mening dat het plan meer had kunnen verduidelijken hoe Cinetol hiermee omgaat. Een risicoanalyse in het geval dat het niet goed gaat, leest de commissie niet terug. 

Het plan reflecteert op de voorgaande jaren. De omzet heeft een onverwachte groei doorgemaakt, waardoor deze hoger uitvalt. De inkomsten vanuit de programmering zijn hoger uitgevallen dan verwacht, wat de commissie positief vindt. De coronacrisis trof de vaste zaalhuur, doordat de vergaderbehoefte daalde. Sinds september 2022 is er een terugkeer van vaste klanten en heeft Cinetol relaties weten op te bouwen. Een andere verandering is dat Cinetol na corona meer nadruk legt op verhuur voor concerten, feesten en partijen in de Zaal en Etage. De directie vindt dit op persoonlijk en artistiek gebied niet passend, maar ziet de marktwaarde hiervan in, gezien de schaarste van geschikte feestlocaties. Op dit moment investeert Cinetol in verbouwingen en podiumtechniek. Voor de toekomst wil Cinetol zich bezighouden met het verbeteren en verduurzamen van Cinetol, door investeringen in het gebouw. De risico’s liggen volgens de commissie in de verstoring van de inkomstenmix, concurrentie, verlies van key personeel en overige externe factoren. Cinetol benoemt helder hoe zij hiermee om wil gaan. Gezien de toelichting in het plan over het team en de ervaring en kennis van de afgelopen jaren, verwacht de commissie dat de plannen realistisch en uitvoerbaar zijn. Wel ziet de commissie een risico als het gaat om het aantal beschikbare uren op de marketingafdeling in relatie tot de hoeveelheid producties binnen Cinetol. Volgens de commissie zijn deze erg krap, gezien de acties om ook raad en advies te blijven geven op marketingvlak aan jonge artiesten. Het plan biedt volgens de commissie geen informatie of hiervoor extra mankracht wordt ingezet of hoe Cinetol dit wil opvangen. Het is volgens de commissie dan ook raadzaam een plan van aanpak te maken, zodat de werkdruk behapbaar blijft voor het team en dit gemonitord kan worden.

De commissie ziet dat na de roerige periode van corona Cinetol stappen maakt naar een financieel gezonde bedrijfsvoering. Op dit moment laat de financiële positie geen tegenvallers toe. De verliezen van afgelopen jaren worden volgens de commissie duidelijk en overtuigend uitgelegd, waardoor de commissie wel vertrouwen heeft in de bedrijfsvoering.

De begroting is helder toegelicht. De commissie plaatst een kanttekening bij de ambitie om artiesten meer volgens fair pay modellen te gaan betalen. De commissie vindt dit onrealistisch. Vanwege de hoeveelheid artiesten die binnen Cinetol een podium geboden wordt in combinatie met de bescheiden budgetten, laat de begroting fair pay volgens de commissie niet toe. Op dit vlak vindt de commissie het plan in financieel opzicht daarom niet realistisch en haalbaar. Op welke manier Cinetol dit voornemens was te doen had verduidelijkt kunnen worden in de toelichting.

De financieringsmix met eigen inkomsten en subsidie van AFK wordt aangevuld met overige subsidies. Welke subsidies worden aangevraagd wordt niet duidelijk uit de begroting of de toelichting op de begroting. De commissie vindt dat dit verduidelijkt had kunnen worden, maar doordat deze incidentele subsidies voor een relatief klein deel begroot zijn, vindt de commissie het risico klein. De verdeling van de inkomsten uit programmering, verhuur, subsidies en de Tolbar vindt de commissie gebalanceerd verdeeld, waarbij er een zekere risicospreiding ontstaat tussen de verschillende inkomstenbronnen. Mochten de inkomsten tegenvallen dan is de organisatie voldoende flexibel om snel aanpassingen te doen, zo blijkt uit eerdere ervaring. Samen met de samenwerkende partners heeft de commissie vertrouwen dat het vierjarig plan uitvoerbaar is. 

Conclusie

De commissie adviseert op grond van bovenstaande overwegingen de aanvraag van Stichting Kunst & Cultuurhuis Cinetol te honoreren met het gevraagde bedrag van € 115.000 per jaar.

De aanvraag is beoordeeld binnen de adviescommissie Podia voor Podiumkunsten & Debat.