Stichting Jongeren Cultuur Promotie Nederland

Inleiding

Stichting Jongeren Cultuur Promotie Nederland (hierna: Foundation) verzorgt cultuureducatie en -participatie voor jongeren met hiphopcultuur als fundament. De organisatie is gevestigd in Amsterdam-Zuidoost en biedt activiteiten voor jongeren om zich te ontwikkelen, professionaliseren en presenteren in verschillende disciplines. Foundation zet zich in voor de ontwikkeling en emancipatie van de hiphopcultuur. De organisatie geeft aan met haar ervaring en netwerk in te spelen op een vraag en behoefte van het stadsdeel en de jongeren die er wonen. 

De komende periode richt Foundation zich op het uitvoeren van bestaande en nieuwe activiteiten, onderverdeeld in reguliere lessen voor zowel jeugd als volwassenen en diverse participatieprogramma’s. Het lesaanbod beslaat een scala aan stijlen zoals Afro, ballet en hiphop tot dj-ing en choreo. Met participatieprogramma’s wil Foundation doorlopende trajecten bieden om de doorstroom van jongeren naar het professionele veld te stimuleren. Dit doet de organisatie bijvoorbeeld door middel van bootcamps, workshops, masterclasses en podiumpresentaties in samenwerking met festivals en culturele instellingen. 

Foundation zet de komende periode in op samenwerking met diverse organisaties om het lesaanbod te verrijken en om speciale programma’s aan te bieden. Beoogde partners zijn onder andere ROC Amsterdam/MBO College Zuid (PACT), media platform FunX, Cultureel Zuidoost en Omroep Zwart. In samenwerking met Stadspas en Jeugdfonds Sport en Cultuur wil Foundation cultuureducatie toegankelijk maken voor jongeren uit financieel beperkte gezinnen. Foundation verwacht een voortzettende stijging van het aantal leerlingen in de komende periode. 

Foundation ontvangt geen meerjarige subsidie binnen het Kunstenplan 2021-2024.

Voor de periode 2025-2028 vraagt de organisatie bij het AFK een bijdrage van gemiddeld € 150.000 per jaar in het kader van het Kunstenplan.

Artistiek belang

De commissie beoordeelt het artistiek belang als goed. 

De commissie ziet artistieke eigenheid in het plan. Foundation toont met haar plan volgens de commissie een onderscheidende artistieke signatuur die geworteld is in de hiphop- en hedendaagse urban danscultuur, waarbij het gemeenschapsgevoel uit de hiphop een grote rol speelt. De commissie vindt de variatie en reikwijdte van het programma tot de verbeelding spreken. Het programma omvat verschillende stijlen binnen hiphop en urban dans, van breaking tot house en choreografie, maar ook DJing, turntablism, beatmaking en graffiti. 

Foundation blikt terug op haar ontstaan en ontwikkeling in de afgelopen periode, waarbij de commissie de reflectie op de artistieke ontwikkeling van de organisatie beknopt vindt. Wel is het voor de commissie logisch dat Foundation voortbouwt op ingeslagen wegen zoals met de Bootcampactiviteiten, aangezien dit een activiteit is waarin de commissie de signatuur van de organisatie sterk terugvertaald ziet middels de ´each one teach one´ methodiek. Hier geven professionals kennis door in masterclasses.

De commissie vindt uit het plan duidelijk spreken wat Foundation teweeg wil brengen bij de beoogde deelnemers. Foundation wil drempels voor jongeren verlagen om kennis te maken met, en te groeien en excelleren in verschillende stijlen binnen hiphop en urban dans. De commissie vindt de keuze om activiteiten aan te bieden in de vorm van bootcamps, masterclasses, battles, podiumplekken en deelname aan festivals aansprekend voor de beoogde deelnemers en goed passend bij de genoemde stijlen binnen de hiphop- en urban danscultuur. Met het gevarieerde aanbod van activiteiten zal het naar verwachting van de commissie lukken om de beoogde kansen te bieden voor jongeren om te leren, groeien en ontwikkelen in hun passie voor hiphop. Artistieke betekenis voor de stad ziet de commissie in Foundations ambitie om de doorstroom van jongeren naar gevestigde instituten te stimuleren en mogelijk te maken. Dat de organisatie dit teweegbrengt door een mentorrol te vervullen, vindt de commissie positief en tevens een goed voorbeeld van de ‘each one teach one’ methodiek. De commissie verwacht dat dit lukt met de vele samenwerkingen die Foundation aangaat, met zowel kleinere urban organisaties als grote instituten als Internationaal Theater Amsterdam.

Belang voor de stad

De commissie beoordeelt het belang voor de stad als goed. 

Foundation heeft in de ogen van de commissie een overtuigende visie op het bereik in de stad. De organisatie richt zich primair op jongeren uit Zuidoost. De commissie vindt dat Foundation haar doelgroepkeuze duidelijk motiveert met de constatering dat deze jongeren nog onvoldoende worden gerepresenteerd in bestaande instituten. Wel vindt de commissie de omschrijving van de doelgroepen vrij algemeen. Hierin had zij graag meer differentiatie gezien door per activiteit de doelgroepen nader te specificeren. 

Volgens de commissie is Foundation zeer goed in staat een verbinding te leggen tussen haar activiteiten en deelnemers. Dat Foundation naar eigen zeggen is ontstaan vanuit een vraag en behoefte van jongeren in Zuidoost, draagt hier in de ogen van de commissie sterk aan bij. Aard en omvang van de doelgroep sluit volgens de commissie aan bij de aard en omvang van activiteiten. Dankzij de bottom-up aanpak sluiten de activiteiten goed aan op de interesses en behoeften van de deelnemers. Het groeiende aantal deelnemers in de afgelopen jaren bevestigt dit beeld, aldus de commissie.  De beoogde groei van het aantal deelnemers toont een hoge ambitie. In de aanpak om deelnemers te bereiken, speelt het betrekken en bouwen van een community een grote rol, wat de commissie positief vindt. Hoe de aanvrager hier precies invulling aan geeft, en wat op het gebied van marketing wordt ingezet om de doelgroep te bereiken, had grondiger uitgewerkt kunnen worden. Dit bevestigt volgens de commissie de behoefte van de Foundation aan een teamlid op het gebied van marketing. 

Foundation draagt volgens de commissie overtuigend bij aan het cultureel aanbod in het stadsdeel Zuidoost. De organisatie is gevestigd in Zuidoost, voert haar activiteiten grotendeels daar uit en is er volgens de commissie sterk geworteld. De directeur, medewerkers en docenten hebben een groot netwerk in Zuidoost en beschikken over veel ervaring op deze plek, ook voordat zij bij Foundation betrokken raakten.  De commissie vindt dat uit het plan een duidelijke motivatie blijkt voor de keuze om op deze plek te opereren. Dat doet Foundation met een analyse van het ontstaan van hiphop in The Bronx in de jaren zeventig, de overeenkomsten met het negatieve imago van Zuidoost in die tijd en het inmiddels ‘volwassen’ geworden stadsdeel waarin hiphop door velen wordt omarmd als gevestigde cultuur. De commissie vindt deze motivatie overtuigend en getuigen van bezieling. 

De commissie vindt het aantal gerealiseerde samenwerkingen van Foundation in de afgelopen jaren bijzonder. Ze is van mening dat de gekozen partners voor 2025-2028, zoals OSCAM, OBA, Imagine IC en Kwaku passend zijn om de verbinding in het stadsdeel te versterken.

Diversiteit & Inclusie

De commissie beoordeelt de bijdrage aan diversiteit en inclusie als goed. 

Het hele plan van de Foundation leest voor de commissie als een visie op diversiteit en inclusie. Belangrijk uitgangspunt voor de organisatie is het belang van representatie en emancipatie.

De commissie herkent in het plan dat de organisatie en activiteiten zijn gebaseerd op inclusieve kunst en cultuur. Foundation zet zich volgens de commissie overtuigend in voor het stimuleren van de vertegenwoordiging van jongeren uit Zuidoost in gevestigde culturele instituten, om daarmee bij te dragen aan meer diversiteit in de kunstsector. Dat het gestelde gebrek hieraan de motivatie was voor de oprichting van Foundation, getuigt volgens de commissie van een bezielde visie.

De commissie vindt de reflectie van Foundation beknopt op stappen van voorgaande jaren aan de hand van de vier P’s en de voorlopige resultaten daarvan. De commissie onderschrijft het zelfinzicht van de organisatie waar zij aangeeft dat zij zich nog verder kan ontwikkelen op het gebied van diversiteit en inclusie. Volgens de commissie worden doelstellingen voor de toekomst nu weinig verbonden met eerdere ontwikkelingen op dit vlak. Wel ziet de commissie dat de organisatie door het plan heen verschillende goede keuzes maakt. Zo is er aandacht voor het bevorderen van kansengelijkheid van jongeren. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de lessenreeks die

Foundation heeft opgezet in samenwerking met mediaplatform FunX als onderdeel van de vooropleiding PACT voor jongeren met een biculturele achtergrond die veelal te maken hebben met kansenongelijkheid.

In het bereik, aanbod en eigen personeelsbestand van Foundation speelt niet alleen culturele achtergrond een rol, maar ook diversiteit in gender, seksuele oriëntatie en leeftijd. Passend bij de hiphopsignatuur vindt de commissie het uitgangspunt van Foundation dat de wijsheid van de groep voorop staat en dat een gemixte samenstelling een goede plek vormt om van elkaar te leren. Hieruit spreekt volgens de commissie een sterk bewustzijn van het belang een afspiegeling te zijn van de diverse samenleving in Zuidoost. 

De commissie vindt het positief dat de organisatie aandacht besteedt aan de fysieke toegankelijkheid van de locatie en dat ze na 2025-2028 ook stappen wil zetten op het gebied van personeel en participatie. 

De commissie vindt de aanpak van Foundation voor divers en inclusief aanbod, bereik en organisatie realistisch en overtuigend. De commissie vindt de manier waarop Foundation zich inzet voor sociaal-economische kansengelijkheid concreet uitgewerkt. Door samenwerking met Stadspas en het Jeugdfonds Sport en Cultuur, maakt de organisatie het ook voor economisch uitgedaagde jongeren mogelijk om hun talenten te ontwikkelen. De commissie vindt dit positief. 

De commissie vindt de Hiphop Boekenclub een treffend voorbeeld van een aanpak om het programma nog verder te diversifiëren. In de boekenclub, en de daaraan gerelateerde lezingen in samenwerking met de OBA, onderzoekt de organisatie onder meer gender en seksuele oriëntatie binnen de hiphopcultuur.  Foundation werkt met een uiteenlopende gemeenschap van onder meer bestuursleden, dansers en mentoren die gezicht geven aan de diverse samenleving van Zuidoost. Dit is tevens een treffende aanpak voor een divers samengesteld publieksbereik. De Foundation weet een divers samengesteld publiek te bereiken, dat zich gerepresenteerd voelt in het personeel. Ook de keuze voor samenwerkingspartners getuigt in de ogen van de commissie van inzet voor een divers samengesteld publieksbereik. 

Uitvoerbaarheid

De commissie beoordeelt de uitvoerbaarheid als zwak. 

De commissie leest in het plan een visie op de bedrijfsvoering die haar ten dele overtuigt. Op basis van het plan krijgt de commissie weinig zicht op wat voor organisatie de aanvrager beoogt te zijn. Daarvoor biedt het plan naar haar mening te weinig inzicht in de keuzes ten aanzien van scholing, teamontwikkeling en sociale veiligheid. Positief is dat Foundation de Governance Code Cultuur volgt en dit helder toelicht. Ook is er een goede toepassing van fair pay, waarbij de organisatie de tool van het Fonds voor Cultuurparticipatie volgt. 

Foundation blikt terug op de afgelopen periode en de commissie vindt het bewonderenswaardig dat de organisatie heeft laten zien met beperkte middelen tot veel in staat te zijn. De snelle deelnemersgroei is een prestatie en de commissie heeft begrip voor de wens van Foundation richting meer continuïteit. De verhuizing naar een permanente locatie is hierin een belangrijke stap. Wel mist de commissie daarbij een reflectie op de bedrijfsvoering en verworven inzichten uit de afgelopen jaren. Het is de commissie op basis van het plan niet helder hoe het nu staat met de bedrijfsvoering, waar de organisatie naartoe werkt en wat voor risico’s zij daarbij signaleert. 

De commissie vindt het plan in financieel en organisatorisch opzicht beperkt uitvoerbaar en realistisch. In organisatorisch opzicht is er een bekwaam docententeam en de commissie vindt het artistieke vakmanschap van het team passend bij de activiteiten. De commissie verwacht dat de uitbreiding van het bestuur naar vijf leden in positieve zin bij zal dragen aan de professionalisering van de organisatie. Uit het plan blijkt verder dat er verschillende vacatures zijn zoals voor een marketeer en een gemeenschapscoördinator. Dat zijn goede aanvullingen, maar daarmee is de organisatiestructuur in de ogen van de commissie nog niet volledig passend om de plannen ten uitvoer te brengen. De commissie stelt dat zakelijke expertise op dit moment nog weinig weerklinkt in het plan. Uit de manier waarop de stukken zijn aangeleverd, maakt de commissie op dat de organisatie nog over beperkte financiële kennis beschikt. Zo zijn de aangeleverde jaarrekeningen conceptversies, niet ondertekend door het bestuur en niet gecontroleerd door een accountant. Naar het oordeel van de commissie ontbreekt een juiste rubricering van publieke en private middelen, beheers- en activiteitenlasten in de jaarrekeningen en begroting.  Achilleshiel van deze aanvraag is voor de commissie dat de organisatie de financiële huishouding beperkt op orde heeft om het vierjarige plan te dragen. Foundation beoogt een significante groei in het aantal deelnemers, activiteiten en begroting in 2025-2028. De commissie ziet groeipotentie, maar vindt de organisatie nog niet stevig genoeg om deze groeiambities te realiseren. De financiële situatie maakt dit voor de commissie risicovol: de commissie constateert een lage liquiditeitspositie, een negatief eigen vermogen in 2022 evenals onduidelijkheid over de ontwikkeling daarvan in 2023 en een aanzienlijke uitstaande schuld waarover de afspraken niet worden toegelicht.  De commissie vindt de begroting gedeeltelijk passend om de plannen ten uitvoer te brengen. De verhuizing vindt zij bijvoorbeeld realistisch begroot, maar de commissie vindt de begroting niet volledig passen bij de activiteiten. Zij mist een nadere toelichting op de forse kostenstijging. Met name de stijging in de personele beheerslasten is volgens haar te weinig onderbouwd. Positief is de commissie over de passende financieringsmix. Inkomsten zijn verspreid over lesgeld, huurinkomsten en verschillende subsidies. 

Conclusie

De commissie adviseert op grond van bovenstaande overwegingen de aanvraag van Foundation gedeeltelijk te honoreren met een bedrag van € 100.000 per jaar. Dit is een lager bedrag dan gevraagd. De commissie vindt een kleinere groeistap passender bij de fase van ontwikkeling waar Foundation zich nu in bevindt. Met dit bedrag kan er volgens de commissie personele uitbreiding en fair pay honorering plaatsvinden en is er ruimte om de bedrijfsvoering op orde te krijgen. De commissie benadrukt dat de organisatie de komende jaren zal moeten investeren in organisatieontwikkeling, professionalisering en vooral in zakelijk vakmanschap. De financiële administratie en verslaglegging moet op orde worden gebracht, de organisatie moet een strategie formuleren om met risico´s om te gaan en moet bouwen aan haar eigen vermogen. Voor de commissie prevaleert de ontwikkeling naar een stevige, toekomstbestendige organisatie boven de activiteitengroei. 

De commissie adviseert om aan de honorering de verplichting te verbinden om na twee jaar, uiterlijk op 31 december 2026, een (evaluatie)rapport in te dienen bij het AFK, waaruit blijkt:

• - dat de organisatie is versterkt en geprofessionaliseerd;
• - dat Foundation een strategie met verschillende risicoscenario’s heeft voor het opvangen van tegenvallers in de exploitatie.

De aanvraag is beoordeeld binnen de adviescommissie Cultuureducatie. 

Adviseur Valery Mak heeft niet deelgenomen aan de beraadslaging over dit advies.