Stichting Jazzfest Amsterdam

Inleiding

Stichting Jazzfest Amsterdam (hierna: Jazzfest) heeft als missie een festival te organiseren dat alle jazz gerelateerde en improviserende stromingen die in Amsterdam vertegenwoordigd zijn, voor één dag bij elkaar brengt. Dit vindt plaats op ongewone locaties in de Indische Buurt. Het festival heeft hier naar eigen zeggen een voortrekkersrol en is meegegroeid én vergroeid met deze buurt. Het festival stelt dat zijn kracht ligt in het duidelijke concept: een inhoudelijk sterke mix van gearriveerde musici en jong talent, een met de buurt verweven programmering met musici van diverse komaf, verdiepende concerten gecombineerd met nachtcultuur en educatieve programma’s voor kinderen van diverse culturele achtergronden. 

Jazzfest heeft voor de periode 2025-2028 de ambitie om de in de afgelopen jaren ingestoken koers te continueren en zijn profiel als jaarlijks toonaangevend festival te verdiepen. Daarbij wil het zich nog sterker verankeren in de buurt en zichtbaarder worden. De organisatie wil de kleinschalige buurtgerichte activiteiten verbreden. De aanvullende activiteiten hebben volgens de organisatie de afgelopen jaren hun meerwaarde bewezen voor de promotie, de naamsbekendheid en de inbedding van het festival. Jazzfest wil de volgende programmaonderdelen realiseren: het festival in maart, buurtconcerten, het kinder-familie-festival JazzFestafette, het educatief programma JazzFest for Kids, de ClubAvond met bandjes en dj’s en het jaarlijks terugkerende Minifest in samenwerking met het BIMHUIS. Hiernaast vinden incidentele activiteiten plaats zoals buurtconcerten in andere wijken, met nieuwe partners en op nieuwe locaties.  

Stichting Jazzfest Amsterdam ontvangt een vierjarige subsidie 2021-2024 binnen het Kunstenplan van € 49.412 per jaar (incl. indexatie 2024).

Voor de periode 2025-2028 vraagt de organisatie bij het AFK een bijdrage van gemiddeld € 57.500 per jaar in het kader van het Kunstenplan.

Artistiek belang

De commissie beoordeelt het artistiek belang als zeer goed.

Uit het plan komt volgens de commissie een specifieke artistieke signatuur naar voren. 

Jazzfest presenteert een staalkaart van de Amsterdamse jazz scene van dit moment, met oog voor veel verschillende stijlen en genres, aan een overwegend jong publiek. Hierbij is speciale aandacht voor nieuwe groepen en nieuwe muziek. Deze mix geeft het festival een duidelijke eigen identiteit. Hiernaast geeft de inbedding in de Indische buurt een eigen karakter aan het festival. Zo worden verrassende plekken in de buurt getransformeerd tot laagdrempelige concertlocaties. Verweven met de artistieke activiteiten van Jazzfest zijn de educatieve en maatschappelijke projecten in en samen met de buurt. 

De artistieke signatuur wordt overtuigend vertaald naar het festival dat de organisatie in maart organiseert en naar de andere activiteiten in het najaar. Het plan maakt de commissie nieuwsgierig. In het festival worden speciale gasten gekoppeld aan Amsterdamse bands. Er vinden veelvuldig premières plaats en er treden nieuwe ensembles op die pas enkele maanden bestaan. Ook musici die pas net in Amsterdam wonen, worden geprogrammeerd, zodat publiek en collega-musici hun muziek kunnen leren kennen. Deze speciale focus op nieuwe musici en nieuwe muziek, spreekt tot de verbeelding. Hoewel sommige ensembles die geprogrammeerd worden, ook op andere plekken in de stad te horen zijn, maakt de mogelijkheid om zowel de gevestigde namen als de nieuwkomers allemaal op één dag te horen, het festival tot een uniek evenement. Een voorbeeld hiervan is dat internationale sterren als saxofonist Ben Wendel en drummer Jeff Ballard bij eerdere edities zijn samengebracht met

Nederlandse musici als Ben van Gelder, Reinier Baas, Yoran Vroom of Fuensanta Mendez. Het educatieve programma Jazz for Kids vult de artistieke signatuur volgens de commissie goed aan. 

De beoogde activiteiten passen volgens de commissie bij de artistiek-inhoudelijke ervaring en ontwikkeling van Jazzfest in de afgelopen jaren, zo blijkt uit de uitgebreide reflectie op het verleden. Jazzfest hanteert sinds de eerste editie heldere en concrete artistieke pijlers waarop wordt voortgebouwd, al dan niet aangevuld met nieuwe ideeën voor de programmering. De in het plan voorgestelde activiteiten komen hier logisch uit voort. Zo beoogt Jazzfest een evenement in samenwerking met Wijktalentorkest Oost te organiseren, dat aansluit bij de kindermuziekweek. Hierbij maken kinderen samen met een aantal jazzmusici en harpist Remy van Kesteren een programma en voeren dat uit. Jazzfest voelde in de afgelopen jaren dat de groeimogelijkheden voor het festival beperkt zijn en maakt vervolgens de keuze om het aanbod in de wijken van Amsterdam te verdiepen en te verbreden. De commissie vindt dit een heldere keuze die aansluit bij de artistieke identiteit van het festival.

De commissie leest duidelijk en overtuigend in het plan wat Jazzfest teweeg wil brengen bij publiek, deelnemers en buurt. Door het festival in de Indische buurt en de andere activiteiten elders door het jaar heen, heeft Jazzfest een relevante betekenis voor de stad. De artistieke activiteiten zijn naar verwachting aansprekend voor het beoogde publiek. De commissie vindt het positief dat alle genres binnen de jazz worden gepresenteerd, voor jong en oud en ook op toegankelijke alternatieve podia, zoals de bibliotheek, het internetcafé of het koffiehuis op de hoek. 

Jazzfest brengt jonge musici, jong publiek en buurtbewoners in een speciale sfeer met elkaar in contact. Persoonlijke ontmoetingen tussen publiek en musici vinden gemakkelijk plaats, omdat veel (optredende) musici ook concerten van collega’s bezoeken. Het festival richt zich op sociale cohesie, op het actief bereiken en betrekken van bewoners en ondernemers in de buurt. Zo hebben activiteiten als Jazz for Kids en de buurtconcerten deels een participatief karakter. De activiteiten van Jazzfest sluiten volgens de commissie derhalve goed aan op het beoogde publiek. De commissie vindt het positief dat Jazzfest ervoor kiest om, bij uitbreiding van het aantal activiteiten en vergroting van het bereik, te kiezen voor het vergroten van de betekenis voor de stad door aanvullende activiteiten te organiseren en stappen te zetten naar andere buurten in de stad. 

Belang voor de stad

De commissie beoordeelt het belang voor de stad als goed. 

Het plan geeft een duidelijke en onderbouwde visie op het bereik in de stad. Jazzfest streeft ernaar evenementen te organiseren die bijzonder, inclusief, kwalitatief hoogwaardig en betaalbaar zijn. Het wil hiervoor een divers samengesteld en overwegend jong publiek uit de buurt, de stad en het land op de been te brengen. De organisatie wil bovendien als verbinder fungeren, in de Indische buurt, maar met uitstraling en aantrekkingskracht naar de gehele stad en haar omgeving. De commissie vindt de beoogde doelgroepen duidelijk geformuleerd en ze worden helder verbonden aan de verschillende typen activiteiten: naast de mensen uit de Indische buurt bestaan de doelgroepen uit algemene muziekliefhebbers, specifieke jazzfans, studenten van conservatoria, festivalgangers uit Amsterdam en omstreken en kinderen. Met het programma beoogt Jazzfest doelgroepen en generaties samen te laten smelten en de levendige Amsterdamse jazzscene te ontsluiten voor nieuwe generaties bezoekers.  De aard en omvang van de doelgroepen sluiten volgens de commissie logisch aan op de aard en omvang van de activiteiten. De organisatie heeft de ambitie om het festival in maart te blijven uitverkopen en een groei in het publieksbereik te realiseren bij de andere activiteiten gedurende het jaar, en zich daarbij meer te richten op andere doelgroepen. De organisatie beschrijft hoe met name de muziek- en jazzliefhebbers zich thuis zullen voelen tijdens het Jazzfest in maart, evenals de studenten en festivalgangers. Het feestelijke en artistiek hoogwaardige nachtprogramma tijdens het festival past bij de beoogde jongere doelgroep. Bij de mensen en ondernemers uit de Indische buurt zal de interesse wellicht meer liggen bij de randprogrammering en de jaarprogrammering. Voor kinderen uit de buurt ontwikkelt Jazzfest aantrekkelijke educatieve programma’s. 

De aanpak voor het bereiken van de beoogde doelgroepen is volgens de commissie realistisch en passend. De afgelopen jaren met uitverkochte edities bevestigen dit. Jazzfest heeft een eenvoudige maar passende marketingaanpak die bestaat uit een mix van social media strategieën voor de jongere doelgroep en flyers en posters voor de wat oudere buurtbewoner. Het plan is realistisch over de moeilijkheid om alle geledingen en culturele achtergronden binnen de buurt als publiek te bereiken.

De commissie is van oordeel dat de activiteiten beperkt bijdragen aan de spreiding van het cultureel aanbod en publieksbereik in de stadsdelen Nieuw-West en Zuidoost. Het merendeel van de activiteiten vindt plaats in de Indische buurt in stadsdeel Oost, waar het festival geworteld is. Jazzfest heeft echter het voornemen om in 2025 de wijk uit te gaan en zogeheten stadsconcerten te geven, bijvoorbeeld in het Van Eesteren Paviljoen, een buurthuis in Nieuw-West, en bij ZOJazz Stage in Zuidoost. Het aandeel van deze activiteiten en publieksbereik is klein, maar de commissie vindt de beoogde plannen passend, omdat Jazzfest met de stadsconcerten musici uit Nieuw-West of Zuidoost wil laten samenspelen met andere Amsterdamse jazzmusici. Dergelijke samenwerkingen sluiten goed aan bij de reguliere activiteiten van Jazzfest tot nu toe. Er is in de ogen van de commissie voldoende draagvlak voor de activiteiten in de nieuwe stadsdelen, wat onder andere blijkt uit de meegestuurde intentieverklaring van ZOJazz Stage. Wel had Jazzfest concreter kunnen uitwerken hoe de samenwerkingen er precies uitzien en wat de onderlinge rolverdeling is.

Diversiteit & Inclusie

De commissie beoordeelt de bijdrage aan diversiteit en inclusie als voldoende.

Hoewel Jazzfest in het plan een duidelijke visie formuleert op diversiteit en inclusie, vindt de commissie de concrete doelstellingen die daaruit voortkomen beperkt in reikwijdte. De organisatie zegt zich ervan bewust te zijn dat er voor de beoogde resultaten soms een lange adem nodig is. Volgens de commissie is Jazzfest gemotiveerd om stappen te zetten op dit vlak. De commissie vindt wel dat de voorgenomen stappen relatief klein blijven, maar kan dit plaatsen gezien de beperkte omvang van de organisatie. 

Jazzfest presenteert een aantal doelstellingen. Zo streeft het in de programmering naar een goede balans wat betreft culturele diversiteit, leeftijd en gender. Ook wil het focussen op goede bereikbaarheid voor iedereen: alle locaties en zalen tijdens het festival en de overige activiteiten zijn toegankelijk voor gebruikers van rolstoelen en rollators. Verder heeft Jazzfest als doelstelling om voor aanvullende werkzaamheden het kleine driekoppige kernteam in een zo divers mogelijke samenstelling te versterken, met name wat betreft genderbalans en culturele diversiteit. Dat wil het doen door een zo divers en internationaal mogelijk team van vrijwilligers samen te stellen tijdens het festival. De commissie waardeert de focus op diversiteit en inclusie die uit de keuzes naar voren komt en moedigt Jazzfest aan om de komende periode verdergaande doelstellingen te formuleren. Met betrekking tot zijn beleid ten aanzien van diversiteit en inclusie zegt Jazzfest te ambiëren een inclusieve organisatie te zijn, zonder de artistieke doelstellingen te laten varen. De commissie is echter overtuigd dat beide aspecten samen kunnen gaan en elkaar zelfs kunnen versterken. Jazzfest reflecteert op de stappen op het vlak van diversiteit en inclusie in de voorgaande jaren en de resultaten die behaald zijn. In het plan noemt de organisatie dat er door intensieve en proactieve samenwerking met lokale musici, bewoners, locaties en organisaties veel is geleerd, er verbindingen zijn gemaakt en kennis is opgedaan. De commissie had in het plan concreter willen lezen welke lessen Jazzfest geleerd heeft, hoe die de nieuwe doelstellingen hebben beïnvloed en wat de genoemde samenwerkingen voor de organisatie hebben betekend. 

De aanpak om de doelstellingen ten aanzien van diversiteit en inclusie te verwezenlijken, is volgens de commissie is in het plan in beperkte mate uitgewerkt. Jazzfest wil tijdens de buurtconcerten nauwer samenwerken met locaties zoals Theater de Meevaart en de Cybersoek, maar ook met een Surinaamse zanggroep in De Elthetokerk en met nieuwe partners als Poetry Circle. Hierbij neemt de organisatie buurtcoach en adviseur Selman Arqiqi in de arm. De commissie had graag meer willen lezen over de precieze rol van de genoemde samenwerkingspartners en hun bijdrage aan diversiteit en inclusie, alsmede een nadere uitwerking van wat het adviseurschap behelst. 

Wat betreft een divers en inclusief aanbod wil Jazzfest kennis van buiten raadplegen. Zo krijgen musici als Mehmet Polat en Modar Salama adviserende rollen in de programmering. Tegelijkertijd zegt de organisatie vast te houden aan de expertise van de huidige personen in het stichtingsbestuur. Dit roept bij de commissie de vraag op in hoeverre de externe adviezen zullen worden gevolgd en daadwerkelijk bij zullen dragen aan het realiseren van de gestelde doelen ten aanzien van diversiteit en inclusie. 

Uitvoerbaarheid

De commissie beoordeelt de uitvoerbaarheid als voldoende.

Jazzfest maakt duidelijk hoe het wil omgaan met mensen en middelen en houdt daarbij rekening met de maatschappelijke context van de organisatie. De organisatie is naar eigen zeggen klein, efficiënt en pragmatisch. Het kernteam laat zich bijstaan door een substantiële groep van samenwerkingspartners en adviseurs, hetgeen de commissie passend acht voor de organisatie. Jazzfest maakt in de aanvraag goed duidelijk op welke manier de Fair Practice Code en de Governance Code Cultuur worden gewaarborgd. Jazzfest betaalt alle musici volgens de SENA-norm en ook ingehuurde medewerkers tijdens het festival worden met marktconforme gages betaald. Wat betreft governance zegt Jazzfest de komende jaren te onderzoeken of het doorgroeit naar een raad-van-toezichtmodel. De commissie vindt dit onderzoek passend bij de ontwikkeling van de organisatie. 

Jazzfest reflecteert kort, maar helder op de bedrijfsvoering in de afgelopen jaren. De commissie constateert dat er op dat vlak goede stappen zijn gezet, die hebben bijgedragen aan de professionalisering van de organisatie. Het betrekken van een marketingstrateeg was daarvoor belangrijk, evenals de stabiele samenstelling van het huidige team. De commissie vindt het een goede zaak dat er ook stappen zijn gezet in financieel management en administratie. Bovendien is de organisatie resultaatgerichter gaan werken en is het actiever gaan inzetten op kennisdeling. 

Hoewel Jazzfest duidelijk maakt waar het op dit moment staat in de bedrijfsvoering, mist de commissie informatie over waar de organisatie in de bedrijfsvoering concreet naartoe wil werken in de komende jaren. Een risicoanalyse leest de commissie niet in het plan terug. 

De commissie vindt het activiteitenplan realistisch en uitvoerbaar in organisatorisch en financieel opzicht. Hierbij is de ruime ervaring van Jazzfest van belang, maar ook dat de ambities goed lijken aan te sluiten bij de omvang en de mogelijkheden van de organisatie. In het plan geeft Jazzfest aan dat het, met betrekking tot het festival, weinig groeimogelijkheden meer ziet in stadsdeel Oost, maar wel in kleine stapjes wenst te groeien in andere stadsdelen. Het voornemen om pas vanaf 2025 buiten de buurt te treden en de tijd te nemen om daarnaartoe te werken, vindt de commissie realistisch. De precieze groei door deze nieuwe activiteiten is voor de commissie echter niet voldoende inzichtelijk. Het formulier geeft aan dat er in 2025 52 activiteiten plaatsvinden. Dit is een significante toename ten opzichte van 2022 toen er nog 23 werden gerealiseerd. Deze stijging is echter niet terug te vinden in de begroting of toelichting, ook niet waar het gaat om bedrijfsvoering. De commissie had hier graag een betere onderbouwing van gelezen. De beoogde organisatie en begroting zijn desondanks volgens de commissie passend en realistisch om de plannen ten uitvoer te brengen. 

Er is volgens de commissie sprake van een passende financieringsmix bestaande uit private fondsen, donaties, sponsoren, recette, structurele publieke fondsen en financiële ondersteuning vanuit het Conservatorium van Amsterdam. Ook hier mist de commissie onderbouwing van hoe de toegenomen activiteiten terugkomen in de begroting, maar dan aan de kant van de dekking.

De financiële huishouding is voldoende op orde om het vierjarige plan te dragen.

Conclusie

De commissie adviseert op grond van de bovenstaande overwegingen de aanvraag van Stichting Jazzfest Amsterdam te honoreren met het gevraagde bedrag van € 57.500 per jaar. 

De aanvraag is beoordeeld binnen de adviescommissie Muziek en Muziektheater.