Stichting Cinekid Amsterdam

Inleiding

Stichting Cinekid Amsterdam (hierna: Cinekid) organiseert het enige internationale filmfestival in Nederland dat gericht is op jeugd. Cinekid Festival is een landelijk festival dat samenwerkt met ruim veertig filmtheaters, bioscopen, bibliotheken, schouwburgen en cultuurcentra in het hele land. Sinds 2021 is Cinekid in Amsterdam-Noord gevestigd. Cinekid heeft daar een rol in de ambitie van het stadsdeel om het Buikslotermeerplein tot een Cultuurplein te ontwikkelen. Cinekid wil door het jaar heen het cultuureducatieaanbod in de stad versterken met door het festival gecureerde films en workshops. Ook organiseert Cinekid trainingsprogramma's voor internationale makers van jeugdfilm en media en brengt de organisatie jaarlijks de internationale spelers van deze sector samen in Amsterdam.

Om zijn missie te blijven vervullen wil Cinekid de komende beleidsperiode zijn positie als verbinder van de keten van jeugdfilm en media versterken en voor vernieuwing zorgen door ruimte te bieden aan het experiment. Cinekid zet in op het verbreden van het bereik en het bezoek door professionalisering in de benadering van de doelgroepen. Om dit proces goed te laten verlopen, wil het festival de inhoudelijke plannen met heldere processen en structuren ondersteunen om de juiste keuzes te kunnen maken. Cinekid wil blijven produceren, evalueren en bijstellen. Dit alles wil het doen met een organisatie waarbinnen het team goed betaald en behandeld wordt en zich veilig voelt.

Stichting Cinekid Amsterdam ontvangt een vierjarige subsidie 2021-2024 binnen het Kunstenplan van € 588.940 per jaar.

Voor de periode 2025-2028 vraagt de organisatie bij het AFK een bijdrage van gemiddeld € 600.000 per jaar in het kader van het Kunstenplan.

Artistiek belang

De commissie beoordeelt het artistiek belang als zeer goed.

De commissie is van mening dat Cinekid als internationaal hoog aangeschreven kinderfilmfestival een duidelijke en sterke artistieke signatuur heeft. Bij de ontwikkeling van zijn activiteiten zijn vijf uitgangspunten leidend. Cinekid neemt kinderen serieus, kiest voor artistieke kwaliteit van het programma, wil inclusief en verbindend zijn, werkt vanuit maatschappelijke urgentie en biedt kinderen spel en plezier. De commissie ziet deze waarden terug in het gehele plan. De internationale selectie van films en van de projecten binnen het MediaLab vindt plaats vanuit heldere kwalitatieve en artistieke criteria, waarbij de belevingswereld en het perspectief van kinderen centraal staat. Cinekid is bovendien het enige internationale kinder- en jeugdfestival in Nederland met programmering van speelfilms, documentaires, korte films en immersieve media en games. Het gemotiveerde streven naar inclusiviteit en representatie dat Cinekid in alle activiteiten toont, is volgens de commissie bewonderenswaardig en draagt bij aan de artistieke eigenheid van Cinekid. 

De commissie vindt dat de artistieke signatuur van het festival terug te zien is in de programmering, de workshops en masterclasses die aangeboden worden en in de wijze waarop deze tot stand komen. Cinekid bevordert een actieve betrokkenheid van kinderen en moedigt hen aan om zelf verhalen te creëren en nieuwe perspectieven te ontdekken. Met de Junior Crew, waarbij twee groepen kinderen van 6-9 en 10-12 jaar feedback geven op de eerste selectie van films voor het festival, worden kinderen betrokken bij de totstandkoming van de programmering. De commissie waardeert deze werkwijze. Met deze aanpak onderscheidt Cinekid zich van andere evenementen en onderstreept het festival zijn toewijding om kinderen een betekenisvolle en interactieve ervaring te bieden. Het plan geeft volgens de commissie een duidelijke reflectie op de artistiek inhoudelijke ervaringen in de afgelopen beleidsperiode, en de voornemens vloeien hier logisch uit voort. De plannen voor de komende jaren laten veelal een voortzetting van bestaande, succesvolle, activiteiten zien met tussentijdse aanpassingen of verbeteringen. De commissie is hier positief over.

De commissie vindt Cinekid van groot artistiek belang voor zowel het publiek als voor de stad en de buurt. Zij vindt dat het plan duidelijk en zeer overtuigend weergeeft wat Cinekid artistiek-inhoudelijk teweeg wil brengen. Cinekid wil alle kinderen in Nederland inspireren om in verbinding met zichzelf en anderen te staan door middel van een hoogwaardig film- en media-aanbod. In de stad wil Cinekid als een van de voortrekkers een levendig Cultuurplein helpen ontwikkelen in stadsdeel Noord, waar veel kinderen wonen die niet vanzelfsprekend toegang hebben tot kwalitatieve jeugdfilm en media. Cinekid wil bijdragen aan de versterking van het cultuureducatie-aanbod in de stad en samen met andere jeugdcultuuraanbieders de ontwikkeling bevorderen van multidisciplinaire vormen van storytelling. Ook zet de organisatie Amsterdam volgens de commissie internationaal op de kaart als stad van hoogwaardige en actuele jeugdcinema en media. 

Uit het plan blijkt naar het oordeel van de commissie duidelijk hoe Cinekid met de inhoud van zijn programmering en activiteiten aansluit bij de belevingswereld en uitdagingen van het kinderpubliek. De afgelopen beleidsperiode heeft Cinekid jaarlijks uitgebreid onderzoek gedaan naar de impact van het programma op publiek, professionals en scholen. De komende beleidsperiode zal dit onderzoek opnieuw uitgevoerd worden. Hieruit blijkt volgens de commissie dat het festival wil waarborgen dat de activiteiten aansprekend en betekenisvol blijven voor deze doelgroepen. De commissie is van mening dat het festival hierdoor actueel, alert en representatief blijft. 

Door het totaalpakket aan activiteiten dat Cinekid organiseert en de educatieve pakketten voor scholen worden de activiteiten van het festival naar de wijken van de stad verspreid. Deze activiteiten betrekken bewoners uit alle stadsdelen en hierdoor vervullen ze een verbindende rol in de stad. Het initiatief Radio Cinekid is hier een voorbeeld van. Kinderen uit alle stadsdelen maken audioverhalen over betekenisvolle erfgoedplekken in hun buurt. Het doel hiervan is om kinderen met verschillende achtergronden te verbinden en wederzijds begrip te stimuleren. Door het (vaak) interactieve karakter zijn de activiteiten van Cinekid naar de mening van de commissie aansprekend voor het publiek en zowel in artistieke als in maatschappelijke zin impactvol.  

Belang voor de stad

De commissie beoordeelt het belang voor de stad als goed.

De commissie ziet in het plan een grotendeels duidelijke en goed onderbouwde visie op het bereik in de stad. Cinekid onderscheidt in zijn plan drie hoofddoelgroepen: publiek, onderwijs en de industrie. Elk van deze doelgroepen wordt uitgebreid toegelicht en onderverdeeld in subgroepen. Zo worden binnen de doelgroep publiek verschillende focusgroepen genoemd. Voor de jonge bezoekers van het festival wordt op basis van leeftijd onderscheid gemaakt in vier verschillende ontwikkelgroepen. Voor elk van deze groepen wordt in de aanvraag een uitgebreide toelichting gegeven waaruit de motivatie voor de groep spreekt en waaruit duidelijk naar voren komt dat het festival over ruime kennis en inzicht in de doelgroep beschikt waarbij het de Britse Age Appropriate Design Code for Children als bron gebruikt. Zo geeft Cinekid aan dat kinderen in de leeftijdscategorie 10-12 jaar in een overgangsfase zitten waarin ze behoefte hebben om te experimenteren en onafhankelijke keuzes te maken, op zoek zijn naar hun eigen verhaal waarin ze onderzoeken wat de invloed van familie, vrienden en media op hun leven is. Cinekid geeft in zijn plan aan dat het optimaliseren van het bereiken van zijn doelgroepen een belangrijke doelstelling is voor de komende jaren. Dat ziet de commissie terug in het plan. Voor zowel de (sub)doelgroepen als de focusgroepen wordt aan de hand van onderzoek gewaarborgd dat de programmering goed aansluit bij de doelgroep. De marketingplannen worden hierop toegespitst.  Zo wordt voor beschreven leeftijdscategorie 10-12 jaar een film aangeboden die in thematiek aansluit op hun beleveniswereld en wordt er een workshop georganiseerd waarbij kinderen kunnen ervaren hoe het is om regisseur te zijn en dus zelf duidelijke keuzes te maken. 

Zo past Cinekid op de hoofdlocatie in Amsterdam-Noord lokale marketing toe om bewoners van diverse achtergronden te betrekken bij het festival. De commissie is hier positief over. 

Cinekid heeft een veelheid aan samenwerkingspartners die uiteenlopen van bibliotheken en bioscopen tot festivals en streamingdiensten. Deze partners zijn gericht gekozen om de beoogde doelgroepen zo goed mogelijk te bereiken. Zo werkt Cinekid samen met communitymanagers die betrokken zijn bij buurthuizen en andere lokale initiatieven om de doelgroepen in de verschillende buurten te bereiken.  

Cinekid geeft aan niet naar meer bezoekers maar naar het stabiliseren van de huidige bezoekersaantallen en een verbreding in de samenstelling ervan te streven. De commissie waardeert de ambitie om het publiek te diversifiëren maar merkt op dat Cinekid hiermee weinig ambities toont ten aanzien van het kwantitatieve bereik. Dat vindt ze een gemiste kans, aangezien het festival volgens haar nog meer kinderen zou kunnen bereiken.

Cinekid levert volgens de commissie een zeer grote bijdrage aan de spreiding van activiteiten en publieksbereik in het stadsdeel Noord. Cinekid is daar gevestigd en werkt er mee aan het creëren van een Cultureel Plein. De organisatie werkt daartoe nauw samen met lokale organisaties zoals Verdedig Noord en Noordje en zoekt actief de interactie op met de directe bewoners. Zo wil ze de betrokkenheid van de buurt vergroten en de activiteiten en programmering nog beter laten aansluiten op de wensen van het publiek uit de buurt. De commissie is dan ook overtuigd van de kennis en ervaring van de organisatie in het stadsdeel en van het draagvlak aldaar voor wat Cinekid doet en beoogt. Met de het programma Radio Cinekid werkt het festival bovendien samen met Stratenmakers Audio Collectief uit Zuidoost en Nieuw-West om ook de kinderen uit die stadsdelen te betrekken bij de activiteiten en hiermee levert het ook een beperkte bijdrage aan de spreiding in Zuidoost en Nieuw-West.

Diversiteit & Inclusie

De commissie beoordeelt de diversiteit en inclusie als goed.

Uit het plan spreekt in de ogen van de commissie een overtuigende visie op diversiteit, met concrete doelstellingen. Cinekid geeft aan bij zijn makers en perspectieven bewust voor diversiteit te kiezen in alle vormen, zowel in kleur, seksuele geaardheid en genderidentiteit als lichamelijke beperking. Daarbij stelt de stichting zich als centraal doel het (h)erkennen van onderlinge verschillen en de ambitie om hiermee vervolgens verschillende groepen met elkaar te verbinden.  

Deze visie op diversiteit wordt goed vertaald naar de programmering, de aan te trekken bezoekers, de festivalmedewerkers en de organisatie. De commissie ziet duidelijk dat diversiteit en inclusie integraal onderdeel uitmaken van de manier waarop het festival selecteert, samenwerkingsverbanden aangaat en Amsterdamse scholen betrekt. Cinekids visie op diversiteit en inclusie is goed onderbouwd en vertaald naar concrete acties en initiatieven die gericht zijn op het bereiken van een breed scala aan kinderen en jongeren, ongeacht hun achtergrond. In 2023 is een inclusiviteitstraining gegeven voor de vaste medewerkers. De commissie waardeert de getoonde inspanningen en voornemens maar is van mening dat er sinds de laatste aanvraag meer verbetering in de interne organisatie zichtbaar had moeten zijn.

De commissie vindt dat uit de aanvraag duidelijke stappen en acties naar voren komen met betrekking tot aanbod, bereik en de eigen organisatie. Cinekid werkt aan het verbeteren van de toegankelijkheid van de activiteiten voor mensen met beperking en in samenwerking met de Stadspas wil het ook de toegankelijkheid voor gezinnen met een laag inkomen waarborgen.  

Het onderwijsprogramma voor leerlingen uit het speciaal onderwijs wordt de komende periode uitgebreid en alle balies en fysieke kassa’s krijgen een verlaagd gedeelte om ze toegankelijk te maken voor mensen met een fysieke beperking en/of rolstoelgebruikers. Tijdens de beleidsperiode wordt onderzoek gedaan naar het verbeteringen ten aanzien van bezoekers met een audiovisuele beperking door naar het lichtplan voor het MediaLab te kijken en naar de toepassingsmogelijkheden van voel- en audiovisuele elementen voor signing en in het MediaLab. Voor het publiek werkt de stichting samen met een breed gekozen aantal instellingen en scholen, waarmee het voor het bereik van een diverse groep scholieren zorgt. Vanuit de workshops die Cinekid binnen het naschoolse programma TUMO van de OBA in Zuidoost ontwikkelt, werft het jongeren die in het MediaLab de installaties en workshops beheren en hun technische en creatieve kennis in praktijk kunnen brengen. De commissie waardeert dergelijke initiatieven waarbij jongeren actief bij het festival betrokken worden.  

Cinekid geeft aan dat zijn raad van toezicht divers van samenstelling is voor wat betreft culturele achtergrond, gender en competenties van leden. Voor de eerstvolgende vacature in de raad zal een dertiger of veertiger worden geworven om de diversiteit in leeftijd beter in balans te krijgen. De commissie vindt dat verstandig, ook met het oog op de doelgroep van het festival. Cinekid schrijft dat het zich ervan bewust is dat de meerstemmigheid binnen het kernteam niet in alle opzichten is geborgd. Om dit te verbeteren worden bij werving van nieuwe medewerkers alle vacatureteksten geschreven in toegankelijke taal en uitgezet op diverse vacaturebanken zoals Trickle en Vacature Via. De commissie waardeert de voornemens maar is van mening dat de verandering langzaam gaat en dat er meer verbetering in de interne organisatie zichtbaar had moeten zijn.  

Uitvoerbaarheid

De commissie beoordeelt de uitvoerbaarheid als goed.

Uit de stukken blijkt een goed onderbouwde visie op de bedrijfsvoering. Cinekid benoemt meerstemmigheid als een belangrijke waarde die ten grondslag ligt aan organisatiecultuur en de teamsamenstelling en die ook leidend is in de omgang met de medewerkers. De organisatiestructuur is gebaseerd op een helder onderscheid tussen programmatische en productionele/operationele taken en verantwoordelijkheden. Daarmee wil de organisatie zorgen voor goed lopende processen, beheersbare werkdruk en stabiliteit in de organisatie. 

De commissie ziet in het plan dat deze visie mede voortkomt uit en een antwoord is op de reflectie op de afgelopen periode. Toen was er sprake van hoge werkdruk en liep de sturing op haalbaarheid en planning van projecten niet naar wens. De commissie ziet dat de organisatie nog bezig is met de herinrichting en versterking van de zakelijke functies en processen. Naar verwachting ligt er bij de start van de nieuwe planperiode een goed zakelijk fundament. De commissie heeft waardering voor de open en uitvoerige reflectie en beoordeelt de organisatorische ingrepen als zinvol en verstandig.  

Cinekid hanteert actief de principes van de Governance Code Cultuur. In de komende periode worden er aparte reglementen voor de raad van toezicht en het bestuur opgesteld; deze zijn nu nog ondergebracht in de statuten. Cinekid heeft volgens de commissie oog voor de sociale veiligheid. Er is een interne en een extern vertrouwenspersoon aangesteld en in 2023 heeft de organisatie een eigen code of conduct ontwikkeld en geïmplementeerd. Samen met een aantal ander grote filmfestivals heeft Cinekid onderzoek gedaan naar fair pay, waaruit blijkt dat de festivals nog niet marktconform belonen. Het streven is om in het begin van de nieuwe planperiode collectieve afspraken te hebben in de vorm van een honoreringsrichtlijn, een set secundaire arbeidsvoorwaarden en een opleidings- en veiligheidsbeleid. De commissie waardeert dit initiatief. In de komende periode worden enkele tijdelijke contracten omgezet naar vaste contracten om de continuïteit te versterken. Dat vindt de commissie een goede zaak.

In het plan wordt uitgebreid stilgestaan bij de (beheersbaarheid van de) risico’s die de organisatie loopt, waaronder het risico op privacyschendingen. Dat wordt vanwege de jonge doelgroep als groot en ernstig gezien. Cinekid is een van de initiatiefnemers van de Code voor Kinderrechten waar privacybeleid voor specifiek deze doelgroep deel van uitmaakt. De commissie vindt dat een erg goed initiatief.  

De commissie vindt het plan realistisch en uitvoerbaar in organisatorisch en financieel opzicht. Het plan toont volgens de commissie dat Cinekid een lerende organisatie is, waar professionalisering wordt nagestreefd. Organisatorisch staat Cinekid volgens de commissie stevig. Het artistieke team oogt stabiel. De nieuwe organisatiestructuur en de versterking van het zakelijke team geven vertrouwen dat het team het nieuwe plan goed zal weten uit te voeren.

De begroting en de toelichting hierop zijn uitgebreid en geven volgens de commissie een beeld van een organisatie die weet waar de uitdagingen liggen voor de toekomst. Zo kent de financieringsmix een hoge afhankelijkheid van publieke fondsen. Daarom wil de organisatie gaan inzetten op donaties en sponsoring door de betrokken partners uit het bedrijfsleven voor langere tijd aan zich verbinden en een strategievorm te implementeren voor het werven van nalatenschappen. Men is zich bewust van financiële risico’s die de niet optimale spreiding van de inkomsten met zich meebrengen en stuurt aan op het verhogen van een continuïteitsreserve. De commissie is positief over deze koers. Cinekid uit de zorg dat de toepassing van fair pay in de toekomst een uitdaging zal zijn en mogelijk op gespannen voet zou kunnen komen te staan met het realiseren van zijn missie. De commissie vindt dat Cinekid hier te makkelijk voorbijgaat aan andere oplossingen waarmee goede betaling en een goed festival elkaar niet bijten.

De commissie vindt de financiële huishouding van de organisatie, gezien het eigen vermogen en het hoge solvabiliteitspercentage voldoende op orde om het vierjarige plan te dragen.

Conclusie

De commissie adviseert op grond van bovenstaande overwegingen de aanvraag van Stichting Cinekid te honoreren met het gevraagde bedrag van € 600.000 per jaar.

De aanvraag is beoordeeld binnen de adviescommissie Film.