SeaSession

Inleiding

Ensemble SeaSession (hierna: SeaSession) maakt muziektheater met live uitgevoerde onbekende avant-garde muziek als centrale kracht. SeaSession combineert deze muziek met tekst, film en theater in naar eigen zeggen toegankelijke familievoorstellingen. Het ensemble richt zich bij elke voorstelling op een specifieke cultuur of land en werkt samen met wisselende acteurs, performers, regisseurs, componisten, schrijvers en filmmakers. Volgens het gezelschap maakt het scherpe keuzes in het repertoire en zoekt het naar bijzondere combinaties van muziekstijlen, passend bij het thema van de voorstelling. SeaSession gaat ervan uit dat disciplines binnen een voorstelling gelijkwaardig zijn, elkaar voortdurend afwisselen en elkaar versterken. Binnen het muziektheateraanbod wil SeaSession zich onderscheiden door met negen musici onbekende meesterwerken, bedoeld voor de concertzaal, in theaters uit te voeren. Naar eigen zeggen is de rijke ensemblemuziekgeschiedenis de kracht en drijfveer van SeaSession. Vanuit deze bron zegt het de artistieke inhoud grondig te verkennen en uit te werken in ‘dynamische, fantasievolle, ontroerende en licht absurdistische multidisciplinaire voorstellingen’. SeaSession wil voorstellingen maken zonder dwingende boodschap, maar wil de kracht van muziek, tekst, film en theater gebruiken om meerdere lagen te creëren, waarmee het publiek van alle leeftijden wil bereiken.

Vanaf 2025 brengt SeaSession elk jaar één eigen muziektheatervoorstelling uit met steeds een andere cultuur als uitgangspunt. Het ensemble kiest steeds voor andere vormen in de voorstellingen om zich verder te ontwikkelen en het publiek te blijven inspireren. 

Alle muziektheatervoorstellingen hebben een randprogramma in de vorm van educatie, workshops, voorproefsessies, lezingen of tentoonstellingen. Een aantal voorstellingen wordt ook als schoolvoorstellingen aangeboden waarbij het gezelschap een lesbrief ontwikkelt. Alle projecten worden met de negen vaste musici van SeaSession uitgevoerd, aangevuld met gastmusici, acteurs, vj's, vertellers en performers. SeaSession breidt het repertoire uit met nieuw werk van vijf Nederlandse componisten. Het ensemble organiseert elk jaar, naast de voorstellingen, negen kleinschalige unboxing-sessies op locatie en online, waarin het repertoire uit de voorstellingen presenteert, waar componisten nieuw werk kunnen uitproberen, en waar het publiek een inkijkje krijgt in het creatieve maakproces en wordt uitgenodigd om te reflecteren op het repertoire. SeaSession werkt in twee muziektheaterprojecten samen met Ensemble Insomnio. 

SeaSession ontvangt geen meerjarige subsidie binnen het Kunstenplan 2021-2024.

Voor de periode 2025-2028 vraagt de organisatie bij het AFK een bijdrage van gemiddeld € 60.000 per jaar in het kader van het Kunstenplan.

Artistiek belang

De commissie beoordeelt het artistiek belang als zwak.

Volgens de commissie komt er uit het plan een specifieke artistieke signatuur naar voren. SeaSession is een kamermuziekensemble dat muziek uit alle tijden speelt, gecombineerd met elementen van toneel, film en beeldende kunst. Een muzikaal, literair of maatschappelijk thema uit een specifiek land of cultuur neemt het als uitgangspunt en het focust op onbekende werken, vergeten componisten en onconventionele combinaties. De artistieke signatuur wordt volgens de commissie echter niet overtuigend vertaald in de verschillende voorstellingen. De artistieke keuzes voor beoogde producties zijn summier omschreven en worden niet voldoende toegelicht in het plan. Hierdoor is de commissie niet overtuigd op welke manier de keuzes voor de componist of zangers bijdragen aan het onderzoek voor en de signatuur van de voorstelling. Zo is onduidelijk hoe de keuze tot stand kwam om voor de voorstelling Rainbow Warrior, over de Franse atoomproeven in Polynesië, te werken met muziek van de Belgische chansonnier Jacques Brel. Dit alles zorgt dat de beoogde muziektheaterproducties niet bij de commissie tot de verbeelding spreken. Het plan blikt terug op de historie van het ensemble tot nu toe. Hierin worden de voorbije voorstellingen beschreven en de reacties in de pers hierop en noemt SeaSession de samenwerkingspartners. De commissie leest hierin echter geen reflectie op de artistiek-inhoudelijke ervaring. Het gezelschap wil de artistieke lijn van de afgelopen jaren voortzetten en daarbij variëren in andere vormen van muziektheater zoals een musical, een hoorspel of een concertfilm. De commissie heeft echter te weinig inzicht in de doorgaande artistieke lijn van het ensemble, van verleden naar toekomst, om te bepalen of deze logisch doorvloeit. 

In de ogen van de commissie komt uit het plan de betekenis voor het publiek en de stad niet duidelijk naar voren. Het plan benoemt dat volgens SeaSession er in Amsterdam draagvlak bestaat voor de voorstellingen, maar het gaat niet in op welke manier de artistieke betekenis bijdraagt aan dit draagvlak. In het activiteitenplan wordt onvoldoende gemotiveerd op welke manier de voorstellingen aansluiten bij het beoogde publiek. Het plan benoemt bij de producties die ook als schoolvoorstelling worden aangeboden dat er een lesbrief gemaakt wordt met onder andere uitleg over de verschillende muziekstijlen, kunststromingen en achtergrond over de cultuur. De commissie vindt de lesbrief passend en aansluiten bij de scholen en scholieren. Echter vindt de commissie niet helder wat de artistieke inhoudelijke betekenis is van de voorstelling, mede doordat een toelichting mist over wat het gezelschap inhoudelijk met de voorstelling wil bereiken. Het plan benoemt dat de inhoud van de voorstellingen, bestaande uit onbekende muziek, tekst en kunst uit heel verschillende landen en culturen aanknopingspunten geeft, maar welke dat zijn blijkt niet duidelijk uit het plan en op welke manier het aansprekend is voor deze jonge doelgroep. De commissie vindt dat er in het plan verduidelijkt had kunnen worden wat de verbanden zijn tussen de thematiek en wie of wat SeaSession wil bereiken. 

Belang voor de stad

De commissie beoordeelt het belang voor de stad als zwak.

Het plan geeft in de ogen van de commissie geen duidelijke en onderbouwde visie op het bereik in de stad. De beoogde doelgroepen worden in het plan benoemd, namelijk liefhebbers van klassieke muziek en theater, kinderen en families, leerlingen uit het basisonderwijs groep 4 t/m 8 en incidentele doelgroepen per project. Deze doelgroepen worden in het plan echter niet allemaal even helder gekoppeld aan de activiteiten van SeaSession, waardoor de commissie de doelgroepen algemeen geformuleerd vindt. Daarbij wordt geen verbinding gemaakt met de stad Amsterdam. Voor sommige voorstellingen worden specifieke doelgroepen benaderd, passend bij het land of de cultuur waar het verhaal zich afspeelt. Zo heeft SeaSession voor de voorstelling Rainbow Warrior bevolkingsgroepen met Australische, Nieuw-Zeelandse of Polynesische migratieachtergrond op het oog, maar uit het plan blijkt niet dat het gezelschap deze doelgroep duidelijk in beeld heeft en een duidelijke aanpak heeft om hen te betrekken.

De commissie is van mening dat de aard van de doelgroepen niet altijd logisch aansluit bij de aard van de activiteiten. De inhoudelijke link die de incidentele doelgroepen verbindt met het onderwerp van het project is soms wat dun in de ogen van de commissie. Zo worden bijvoorbeeld bij Babar en het ontstaan van de wereld religieuze gemeenschappen genoemd, vanwege het scheppingsverhaal in de voorstelling. De commissie krijgt op basis van het plan echt geen helder beeld over welke doelgroepen dit gaat, hoe deze bereikt zullen worden, of hoe de inhoudelijke aansluiting precies tot stand zal komen. 

De commissie plaats een kritische kanttekening bij de aanpak voor het bereiken en betrekken van de beoogde doelgroepen. In het plan staat de marketingaanpak beschreven voor alle doelgroepen. Zo verstuurt SeaSession onder meer regelmatig nieuwsbrieven en beheert het eigen socialmediakanalen op Instagram, Facebook en LinkedIn. Daarnaast zet het ensemble in op persbenadering. De commissie vindt de toelichting over de inzet van deze middelen algemeen en weinig uitgewerkt. De marketingstrategie in het plan richt zich voornamelijk op landelijk publiek. Uit het plan krijgt de commissie geen beeld van de aanpak om publiek in Amsterdam te bereiken.

Het plan benoemt verschillende beoogde speelplekken in Amsterdam, waaronder de Meervaart in Nieuw-West en Bijlmer Parktheater in Zuidoost. Hierdoor draagt SeaSession enigszins bij aan de spreiding van het culturele aanbod en publieksbereik in deze stadsdelen. Echter zijn de betreffende speelplekken in deze stadsdelen nog niet bevestigd, waardoor de commissie niet geheel overtuigd is van de realisatie. In de eigen woorden van het gezelschap is er belangstelling vanuit deze theaters voor SeaSession. Voor de unboxing-sessies worden onder meer GRASpunt in Noord, De Sloot en Aslan Muziekcentrum in Nieuw-West, buurthuizen en bibliotheken in Zuidoost en Nieuw-West genoemd als beoogde locaties. Wanneer deze speelbeurten doorgaan, draagt volgens de commissie SeaSession bij aan spreiding en bereik. De commissie mist echter een onderbouwing waarom het ensemble kiest voor deze locaties in relatie tot de doelgroep. Bovendien is het voor de commissie op basis van het plan niet helder of er draagvlak is voor de voorstellingen in de stadsdelen.

Diversiteit & inclusie

De commissie beoordeelt de bijdrage aan diversiteit en inclusie als onvoldoende.

Uit het plan spreekt geen overtuigende visie op diversiteit en inclusie met concrete doelstellingen. SeaSession zegt de Code Diversiteit en Inclusie te onderschrijven en toe te passen. Ten aanzien van het aanbod maakt SeaSession artistiek inhoudelijke keuzes die samenhangen met diversiteit en inclusie, namelijk door te kiezen voor verhalen uit verschillende culturen. Daarbij gaat SeaSession ook samenwerkingen aan met podiumkunstenaars met een biculturele achtergrond, aansluitend op het programma. Dit ziet de commissie bijvoorbeeld terug in de samenwerking met Mylo Freeman, illustrator en schrijver van kinderboeken waaronder de populaire serie over het donkere prinsje Arabella. Ook bij het vinden van invallers en gastmusici geeft het ensemble aan te zoeken naar meer diversiteit. 

SeaSession wil door specifieke doelgroepen te benaderen voor de voorstellingen meer diversiteit en inclusie op het gebied van bereik bewerkstelligen. Bijvoorbeeld door voor de voorstelling Rainbow Warrior bevolkingsgroepen met een Australische, Nieuw  Zeelandse of Polynesische migratieachtergrond te benaderen. 

SeaSession geeft aan bij nieuwe vacatures binnen de organisatie gericht te zoeken naar meer diversiteit. De commissie waardeert deze keuzes, maar het wordt echter niet duidelijk hoe het ensemble dit wil bewerkstelligen. De organisatie geeft aan op dit moment wel een evenwichtige man-vrouwverdeling te hebben en er is diversiteit op het gebied van leeftijd. 

Het plan reflecteert op de stappen die in de voorgaande jaren zijn gezet op het gebied van diversiteit en inclusie voor de artistieke inhoud en de eigen organisatie. SeaSession gaat voort op de ingeslagen weg en formuleert volgens de commissie geen nieuwe doelstellingen op dit gebied voor de komende periode. 

De commissie vindt dat er geen heldere aanpak is op het gebied van diversiteit en inclusie. SeaSession schrijft meer diversiteit te wensen binnen de organisatie, het bestuur en het ensemble maar de commissie leest hiervoor geen plan voor. Het gezelschap geeft aan bij nieuwe vacatures gericht te zoeken naar mensen die de diversiteit van de organisatie kunnen vergroten. De commissie had graag willen lezen op welke manier het wervingsproces is aangepast om dit te bewerkstelligen. 

De commissie vindt het plan om via specifieke doelgroepen te zorgen voor een meer cultureel divers publiek niet overtuigend. In het plan leest de commissie geen concrete stappen om deze doelgroepen te bereiken. Het gezelschap werkt niet samen met partners die bijdragen aan een meer divers en inclusief bereik. Uit het plan spreekt ook geen aanpak om deze samenwerkingen in de komende periode aan te gaan. De commissie is daardoor niet overtuigd in hoeverre keuzes en doelstellingen gerealiseerd worden.  

Uitvoerbaarheid

De commissie beoordeelt de uitvoerbaarheid als zwak.

Volgens de commissie spreekt uit het plan geen overtuigende visie op de bedrijfsvoering. Het plan beschrijft op welke wijze de organisatie omgaat en wil omgaan met mensen en middelen, maar de commissie vindt dit erg algemeen geformuleerd. Het plan blikt terug op de afgelopen jaren. De commissie leest hierin echter nauwelijks een reflectie op de bedrijfsvoering. Het ensemble beschrijft hoe het de culturele codes in deze periode heeft toegepast. 

Het bestuur van SeaSession onderschrijft de Governance Code Cultuur en past deze toe. Er is een directiereglement waarin ook het rooster van aftreden is terug te zien en er zijn richtlijnen vastgesteld voor belangenverstrengeling. Wat betreft fair pay zegt

SeaSession voor de uitbetaling van medewerkers de cao Muziekensembles, cao Toneel en Dans en de honorarium richtlijnen Nieuw Geneco te volgen. Alle medewerkers zijn als zzp’er verbonden aan het gezelschap.

Hoewel in het plan staat beschreven dat de werkomgeving samenwerking, creatieve vrijheid en wederzijds respect bevordert, mist de commissie informatie op welke manier de sociale veiligheid voor de organisatie wordt gewaarborgd. Ook wordt er geen melding gemaakt van een vertrouwenspersoon, intern noch extern.

Volgens de commissie biedt het plan weinig visie op waar de organisatie naartoe wil met de bedrijfsvoering en ze leest hiervoor ook geen heldere aanpak terug in het plan. Evenmin op de mogelijke risico’s voor de komende jaren en hoe SeaSession hiermee om wil gaan.

De commissie is van mening dat het plan voor de activiteiten van 2025-2028 realistisch en uitvoerbaar is in organisatorisch opzicht maar niet in financieel opzicht. SeaSession is een ensemble dat bestaat uit musici die naast SeaSession verbonden zijn aan landelijke orkesten en ensembles: het Radio Filharmonisch Orkest, HIIIT en Asko|Schönberg. De commissie heeft op basis van de kwaliteit van de betrokkenen en de producties in het verleden vertrouwen dat de organisatie in staat is de voorgenomen voorstellingen te realiseren. 

In financieel opzicht vindt de commissie de plannen minder realistisch. De begroting is niet helder opgesteld en de toelichting op de begroting geeft beperkt informatie. De commissie mist een onderbouwing van de samenstelling van de recettes, waardoor het realisme van de inkomsten niet goed te beoordelen is. De financieringsmix leunt naar mening van de commissie sterk op de aangevraagde meerjarige subsidies van AFK en FPK. De commissie is van mening dat er mogelijkheden zijn om private fondsen aan te schrijven en naar andere financieringsmogelijkheden te kijken, maar dat deze alleen als achtervang op of incidentele basis worden overwogen of benut. De commissie vindt dat hierdoor het risico niet voldoende wordt gespreid. De commissie merkt het lage eigen vermogen op in het licht van het reeds vijftien jaar bestaan van de organisatie. Een toelichting hierop wordt gegeven, maar een duidelijk plan van aanpak voor de komende jaren leest de commissie niet terug. Aan de hand van de vermogenspositie en liquiditeitspositie verwacht de commissie dat het plan niet volledig uitgevoerd kan worden. Eventuele tegenvallers kunnen hierdoor ook niet voldoende worden opgevangen. Mede hierdoor vindt de commissie dat de financiële huishouding niet voldoende op orde is om het vierjarig plan te dragen.

Conclusie

De commissie adviseert de aanvraag van SeaSession niet te honoreren omdat deze tien of minder punten heeft behaald.  

De aanvraag is beoordeeld binnen de adviescommissie Muziek & Muziektheater.