Cinekid

Inleiding

Het centrale doel van Cinekid is naar eigen zeggen om alle kinderen in Nederland film in brede zin te laten beleven en zo nieuwe perspectieven te laten ontdekken over zichzelf, anderen en de wereld. Met een bewustere jonge generatie hoopt Cinekid dat de bodem wordt gelegd voor een gezonde en dynamische samenleving. Cinekid ziet zichzelf als een platform dat de Nederlandse kinderfilm onder de aandacht brengt bij het kinderpubliek en - vanuit het industrieprogramma Cinekid for Professionals - bij internationale programmeurs, inkopers en sales agents. Met het programma biedt het festival jaarlijks een wereldwijde dwarsdoorsnede van nieuwe kinderfilms. Cinekid stelt dat het met een kwalitatieve en eigenzinnige selectie een unieke positie verworven heeft in het Nederlandse cultuurlandschap. Deze positie wordt door het festival vanwege de snelle media ontwikkelingen jaarlijks opnieuw geëvalueerd.

In de komende jaren wil Cinekid: onderzoek blijven doen naar nieuwe vertelvormen en aansluiten op actuele onderwerpen; meer verbinding tussen de verschillende programmaonderdelen met film als uitgangspunt; de hoge publiekswaardering vasthouden of verhogen; jaarlijks openen met een hoogstaande filmpremière voor een breed publiek; in de top vijftig van leukste leerzame uitjes staan; gedurende het jaar minimaal vier keer de premièrepartner zijn voor nieuwe jeugdfilms; ervoor zorgen dat de kindercommissie onmisbaar is bij de programmering van het festival; in het land en Amsterdam veertigduizend bezoeken realiseren; achtduizend scholieren bereiken; van haar signatuur een begrip maken; de middenklasse haar weg naar het festival laten vinden via promotionele partners; ouders en verzorgers verbinden door nostalgieprogrammering; minimaal drie Cinekid-events in de schoolvakanties organiseren; de Raad van Advies uitbreiden met meer diverse achtergronden; jaarrond filmprogramma’s voor het onderwijs realiseren in plaats van losse workshops; ervoor zorgen dat zestig procent van de producties van Cinekid for Professionals is gerealiseerd en gedistribueerd.

Cinekid ontvangt een vierjarige subsidie 2017-2020 binnen het Kunstenplan van € 506.569 per jaar (incl. indexatie 2020).
Voor de periode 2021-2024 vraagt de organisatie bij het AFK een bijdrage van gemiddeld 
€ 525.000 per jaar in het kader van het Kunstenplan. 

Artistiek belang

De commissie beoordeelt het artistiek belang als voldoende. 
In de ogen van de commissie heeft Cinekid in Amsterdam, Nederland en de wereld een unieke positie. In de loop der jaren is Cinekid uitgegroeid tot een kinderfilmfestival dat ook internationaal hoog in aanzien staat. Het festival heeft in de ogen van de commissie een duidelijke artistieke signatuur: het staat voor de kwalitatieve kinderfilm en met het innovatieve Medialab prikkelt het festival op originele wijze de verbeelding van kinderen. Cinekid speelt zowel nationaal als internationaal een belangrijke rol voor de jeugdfilm. Niet alleen brengt het festival Amsterdamse en Nederlandse kinderen door het hele jaar heen in contact met een kwalitatief aanbod aan jeugdfilms, het festival heeft met Cinekid for Professionals ook een belangrijke positie als aanjager van de realisatie van jeugdproducties. Dat neemt niet weg dat de artistieke eigenheid, die de commissie op het festival zonder meer ervaart, in het plan zelf beter tot uitdrukking had kunnen komen. Het plan leest als een verzameling voornemens en statements, maar de verschillende artistieke en programmatische keuzes hadden beter kunnen worden onderbouwd.  

De commissie is positief over de artistieke betekenis van Cinekid voor het beoogde publiek. Cinekid heeft een duidelijk beeld van de doelgroepen en hoe ze die inhoudelijk wil bedienen. Cinekid probeert consequent het perspectief van het kind op te zoeken en slaagt daar uitstekend in. De filmselectie en de context waarin die wordt gepresenteerd sluit naadloos aan bij de belevingswereld en culturele interesses van kinderen. In de komende vier jaar zoekt Cinekid naar manieren om de artistieke impact onder het jong publiek te vergroten. Het festival heeft daarbij aandacht en begrip voor de ontwikkelfase waarin de kinderen zich bevinden. Positief is dat Cinekid de doelgroep actief betrekt bij het vormgeven van de programmering. Uit publieksonderzoek blijkt dat Cinekid door de jonge doelgroep goed gewaardeerd wordt. De artistieke betekenis voor het professionele publiek is behoorlijk, met een stevig programma voor professionals, met onder andere een coproductie markt, een producentenprogramma en het Industry Forum. 

De commissie plaatst enkele kritische kanttekeningen bij de artistieke ontwikkeling van de programmering van Cinekid in relatie tot de koers die het met het Medialab wil varen. In de loop der jaren is de (nieuwe) mediatak van Cinekid steeds groter geworden, met het internationaal in hoog aanzien staande Medialab als indrukwekkend ijkpunt. Cinekid groeide daarmee steeds meer uit tot een breed mediafestival. In de aanvraag staat dat de focus van Cinekid in de komende jaren weer meer op film komt te liggen. Dit zal ook het uitgangspunt zijn van het Medialab in de periode 2021-2024, dat in die periode meer in verbinding moet komen te staan met de film en televisieprogrammering. Het Medialab werd in de ogen van de commissie altijd gekenmerkt door het open en innovatieve karakter van de installaties, waarbij niet het ‘verhalende’ maar eerder het interactieve en het speelse aspect centraal stonden. De kracht van het Medialab is volgens de commissie juist dat de grenzen van de nieuwe media worden opgerekt en onderzocht. Daarmee sluit het naadloos aan bij het fluïde mediagebruik van de jeugd. Het is de commissie niet helemaal duidelijk of Cinekid een ingrijpende koerswijziging of slechts een accentverschil wil doorvoeren. De commissie zou het een gemis voor de artistieke ontwikkeling van Cinekid vinden als het een stap terug doet wat betreft het vooruitstrevende en daarmee ook internationaal toonaangevende karakter van het Medialab. In algemene zin vindt de commissie de hernieuwde focus op film opvallend, juist omdat de beeldcultuur en het mediagebruik van kinderen veel minder afgebakend is dan voorheen. Cinekid had hier nadrukkelijker op kunnen reflecteren in de aanvraag. Cinekid schrijft weinig over de artistieke ontwikkeling van de medewerkers, al vindt de commissie het positief dat medewerkers meer eigen verantwoordelijkheden krijgen, omdat het kan bijdragen aan hun (artistieke) ontwikkeling binnen de organisatie. Verder draagt Cinekid via verschillende programma’s bij aan de talentontwikkeling van jonge makers, en het festival vervult daarin ook een belangrijke functie voor de kinderfilm. 
 

Belang voor de stad

De commissie beoordeelt het belang voor de stad als zeer goed. 
Cinekid heeft naar het oordeel van de commissie een sterke verbinding met de stedelijke samenleving. Het festival heeft stevige wortels in Amsterdam en heeft hier een fijnmazig netwerk aan maatschappelijke partners. Het werkt samen met buurtcentra en educatieve partners, en weet zo een breed scala aan Amsterdamse kinderen te bereiken. Al die samenwerkingen vergroten de impact van het Cinekid-programma op de jonge doelgroep en plaatsen dit programma bovendien in een bredere maatschappelijke context. Met een sterk, goed functionerend educatieprogramma heeft Cinekid bovendien ook een stevige voet aan de grond op Amsterdamse scholen. 

De centrale festivallocatie is gelegen op het Westergasterrein. Daarnaast organiseert Cinekid tal van activiteiten in andere stadsdelen en wil het vanaf 2020 samenwerken met Oxville Cinema en Bijlmerpark Theater, om zo ook de doelgroepen in Amsterdam Nieuw-West en Amsterdam Zuidoost te bereiken. Cinekid draagt daarmee bij aan de spreiding van activiteiten en publieksbereik over de stad. 

Als eigen accent heeft Cinekid het thema Wereldstad gekozen. Dit thema sluit naadloos aan op de activiteiten van Cinekid. Aan de ene kant biedt het festival met Cinekid for Professionals plaats voor uitwisseling tussen Amsterdamse, Nederlandse en internationale filmprofessionals. Cinekid bevordert internationale samenwerkingen en kennisuitwisseling via bijvoorbeeld de Junior Co-production Market, het producers programma en het Industry Forum. De commissie ziet het festival als aanjager van de totstandkoming van kinderfilms en de verspreiding daarvan over Nederland en daarbuiten. Een sprekend voorbeeld vindt de commissie de film Binti, die door de Belgische maker tijdens het Cinekid Script LAB werd ontwikkeld, en via de Junior Co-production Market een Amsterdamse coproducent vond om vervolgens in 2019 het festival te openen. 
Het accent Wereldstad sluit bovendien aan bij het filmaanbod van Cinekid. Het festival programmeert een rijk palet aan internationale films en biedt de jonge bezoekers zo een venster op de wereld, en daagt hen uit hun eigen horizonnen te verkennen en verbreden.

Uitvoerbaarheid

De commissie beoordeelt de uitvoerbaarheid als voldoende. 
Cinekid heeft in de loop der jaren een internationaal vooraanstaand kinderfilmfestival weten op te bouwen. De afgelopen jaren verliepen echter niet zonder obstakels, waaronder twee directeurswisselingen. De commissie vindt het een goede zaak dat Cinekid de organisatie in de komende jaren wil professionaliseren. Zo wil het, door werkprocessen te documenteren en anders in te richten, voorkomen dat te veel kennis bij individuen blijft zitten waar de organisatie te afhankelijk van is. De commissie vindt het een goede zaak om ook binnen de organisatie meer op kennisdeling in te zetten. Ondanks enkele (financiële) tegenvallers in de afgelopen jaren, is Cinekid er goed in geslaagd om organisatorisch en artistiek-inhoudelijk goede festivals neer te zetten. De commissie heeft vertrouwen in het huidige team en de nieuwe directeur en ziet hen in staat om kwalitatieve en goed georganiseerde festivals neer te zetten in de komende kunstenplanperiode. De commissie vindt het plan voldoende realistisch en uitvoerbaar. Niettemin had de aanvraag meer inzicht kunnen geven in de organisatie zelf, de belangrijkste (artistiek) betrokkenen en de rolverdeling binnen het team. Positief is dat Cinekid het aanwezige vakmanschap binnenboord probeert te houden, onder andere door personeel meer eigen verantwoordelijkheden te geven en de organisatie minder top-down in te richten. 

Cinekid heeft in de afgelopen jaren met begrotingstekorten te maken gehad. Om de bedrijfsvoering gezond te houden en te verstevigen wil Cinekid in de komende jaren bezuinigen op de organisatiekosten. De commissie begrijpt dit, maar vindt het niet duidelijk hoe deze bezuinigingen concreet gestalte krijgen. Het is niet duidelijk op welke posten er wordt bezuinigd en in hoeverre dit de druk op de werknemers zal verhogen. Ook maken in het plan en de begroting 2021-2024 niet inzichtelijk welke omvang de bestemmingsreserves door deze bezuinigingen zullen hebben. 

De ontwikkeling en omvang van de meerjarenbegroting in de periode 2021-2024 ligt in lijn met die van 2017 en 2018, wat gezien de kwetsbare jaren die Cinekid achter de rug heeft getuigt van realisme. Ondanks enkele kleine kritische kanttekeningen vindt de commissie de begroting voor de komende jaren in grote lijnen passend en realistisch. Grofweg gaat Cinekid door op dezelfde voet als de afgelopen jaren, zij het dat de percentages van de beoogde bijdrage van het AFK en het ministerie van OCW iets stijgen ten opzichte van de afgelopen periode. In de periode 2021-2024 is een stijging te zien van de publieksinkomsten, maar die ligt aanzienlijk lager dan de publieksinkomsten in 2017 en 2018. De commissie vindt uit de aanvraag niet helemaal duidelijk worden waarom dit het geval is. 
Ook ziet de commissie een risico in de hoge mate van afhankelijkheid van publieke en private fondsen. Dat is in de afgelopen jaren gebleken met het wegvallen van bijdrages van partijen als Ammodo en de Fiep Westendorp Foundation. Tegelijkertijd is deze subsidieafhankelijkheid in de ogen van de commissie inherent aan een kwalitatief hoogwaardig kinderfilmfestival als Cinekid en in dat licht vindt de commissie de financieringsmix op orde. Het voornemen van Cinekid om nadrukkelijker in te zetten op sponsorwerving vindt de commissie positief, al is het de vraag wat dit concreet oplevert, aangezien de begrote sponsorinkomsten in de periode 2021-2024 vergelijkbaar zijn met die in 2017 en 2018.

Cinekid heeft naar het oordeel van de commissie een duidelijk beeld van haar doelgroepen en doet gericht publieksonderzoek, waar ze haar communicatiebeleid weer op kan afstemmen. Tegelijkertijd is het marketingplan dermate summier dat de commissie nauwelijks kan inschatten of de ingezette koers effectief zal zijn, en of Cinekid er op basis daarvan ook in zal slagen om het publieksbereik in Amsterdam te doen groeien. Niettemin blijkt Cinekid in de praktijk een sterk merk en is de zichtbaarheid in de stad tijdens het festival groot.

Diversiteit en inclusie

De commissie beoordeelt de bijdrage aan diversiteit en inclusie als goed. 
Cinekid programmeert een breed aanbod aan jeugdfilms, waarvan een substantieel deel uit niet-westerse landen afkomstig is, of gerealiseerd door makers met een biculturele achtergrond. Cinekid biedt daarmee een cultureel divers palet aan verhalen, die de kinderen laten kennismaken met werelden en culturen die zij niet kennen, waar ze zich juist in kunnen herkennen, of waar ze ver vanaf staan. Het festival heeft nadrukkelijk oog voor biculturele makers, die meedoen aan de talentontwikkelingsprogramma’s of wier film gepresenteerd wordt tijdens het festival. Cinekid wil het programma in de komende jaren nog nadrukkelijker laten aansluiten op de cultureel diverse doelgroepen, onder andere door in te zetten op een meer divers samengestelde adviesraad, en door het betrekken van cultureel diverse gstprogrammeurs. Culturele diversiteit speelt nadrukkelijk een rol in het selectiebeleid van de programmering van Cinekid, getuige ook het feit dat in tachtig procent van de films diversiteit een rol speelt.

Cinekid slaagt er goed in om met het festival een cultureel divers publiek te bereiken, bijvoorbeeld door samenwerkingen met de IMC Weekendschool. Cinekid wil hier in de komende jaren nog nadrukkelijker op inzetten door beoogde samenwerkingen met bijvoorbeeld het Bijlmerpark Theater en de Meervaart. Met een zeer uitgebreid educatiepakket bereikt Cinekid een divers palet aan cultureel diverse scholieren. Daarnaast probeert het via bijvoorbeeld de stadspas en diverse samenwerkingen de drempel voor een festivalbezoek zo laag mogelijk te houden. Ook via het programma Cinekid for Professionals bereikt Cinekid een cultureel divers publiek. Bovendien wil Cinekid hier in de komende jaren sterker op inzetten, door nog scherper te kijken naar de culturele diversiteit onder de deelnemers en uitgenodigde experts binnen het programma voor professionals.

Het is positief dat het Cinekid lukt om een cultureel diverse groep vrijwilligers aan zich te binden. Door de medewerkers en presentatoren die op het festival rondlopen straalt Cinekid een open, divers en inclusief karakter uit. Wat betreft het vaste personeel wil Cinekid de culturele diversiteit van het personeelsbestand vergroten door samen te werken met een partij als Binoq Atana. Het verbindt hier echter geen concrete doelen aan. 

Conclusie

Cinekid blijft in de basis doen wat het in de afgelopen jaren ook gedaan heeft. Bovendien investeert het festival de komende jaren in sponsoring, waardoor verwacht mag worden dat de inkomsten uit sponsoring zouden stijgen ten opzichte van de periode 2017 en 2018. De commissie adviseert daarom de subsidie te continueren op het huidige niveau. De commissie adviseert daarom de aanvraag van Cinekid gedeeltelijk te honoreren met een bedrag van € 506.570 per jaar.

De aanvraag is beoordeeld binnen de adviescommissie Film.