Leerorkest

Leerorkest vraagt een bijdrage voor de inzet van cultuurcoaches op tien scholen, te weten Bijlmerhorst, Polsstok, Mobiel, De Rozemarn, Wereldwijs, NoordRijk, Laterna Magica, Crescendo, De Kraal en Samenspel.

Vormgeving van het aanbod

De commissie beoordeelt de vormgeving van het aanbod als voldoende.

Leerorkest hanteert een eigen en beproefde methode gericht op inclusie, samenspel, persoonlijk contact tussen coach en kind en de ontwikkeling van muzikale vaardigheden. De commissie is van oordeel dat die methode ook geschikt is om de doelgroep waarop ingezet wordt met de cultuurcoaches, te enthousiasmeren en inspireren voor kunst en cultuur. In het plan leest de commissie de intrinsieke motivatie om kunst toegankelijk te maken voor kinderen met een verhoogde kans op een onderwijsachterstand en hen niet alleen samen muziek te laten maken, maar ook samen te leven en hun horizon te verbreden. Muziek is ook voor deze doelgroep een laagdrempelig medium. Door de persoonlijke aanpak in de methode van Leerorkest en door het uitlenen van instrumenten wordt de drempel nog lager. De commissie verwacht daarom dat Leerorkest er met deze aanpak in zal slagen om kunst toegankelijk te maken voor kinderen met een onderwijsachterstand.

Met de inzet van cultuurcoaches wil Leerorkest het aanbod van de scholen uitbreiden en intensiveren. Doorstroommogelijkheden (naar eigen aanbod en dat van partners) worden uitgebreid. Het orkest wil meer mogelijkheden creëren voor kinderen om te leren componeren en om lichte muziek te spelen. Ook wordt uitbreiding gezocht in het aanbieden van andere kunstdisciplines dan muziek, in de nieuwe les ‘Ontdek je talent’. Daar kunnen leerlingen ontdekken wat bij hen past. Daarnaast ziet Leerorkest potentie in het opzetten van gezamenlijke programma’s en uitvoeringen met partners waarin disciplines elkaar overlappen. In principe verwacht de commissie dat een uitgebreider aanbod aansluiting kan vinden bij een brede groep leerlingen. Zij vindt de plannen op dit punt echter nog weinig uitgewerkt. Het plan maakt niet duidelijk om welke disciplines en samenwerkingspartners het gaat.

De tien scholen worden kort geïntroduceerd in het plan. Leerorkest is al langer actief op deze scholen. Over sommige scholen worden in het plan constateringen gedaan, bijvoorbeeld over een behoefte aan naschools cultuuronderwijs of de hoge drempel die op een school ervaren wordt richting buiten- en naschools onderwijs. Daaruit maakt de commissie op dat er enig zicht is op de behoeftes van in elk geval een deel van de scholen, maar of Leerorkest goed zicht heeft op de specifieke behoeften op alle scholen is haar niet duidelijk. In het plan ziet de commissie ook geen concreet maatwerk per school terugkomen. De commissie is er daarom niet volledig van overtuigd dat de cultuurcoach en het aanbod goed worden ingebed in het totale cultuurbeleid van de scholen.

Verbinding en doorstroom

De commissie beoordeelt de verbinding en doorstroom als zwak.

De commissie krijgt op basis van het plan weinig grip op de rol van de coaches in het verbinden met en actief doorverwijzen naar buiten- en naschools aanbod. Leerorkest zegt in de komende periode meer in te zetten op doorverwijzing en spreekt van het begeleiden van leerlingen (en ouders) richting buitenschoolse activiteiten of evenementen. De aanvraag maakt echter niet duidelijk waar de gesprekken met ouders betrekking op hebben of hoe het persoonlijke contact en de individuele begeleiding waarvan sprake is gestalte krijgt. Te meer omdat de coaches niet het hele jaar maar slechts 22 weken op de scholen actief zijn, had de commissie hier meer over willen lezen.

De commissie ziet dat Leerorkest binnen de discipline muziek aansprekende partnerschappen heeft met organisaties waarnaar de coaches kunnen doorverwijzen. Naast de eigen Wijktalentorkesten van Leerorkest zijn er onder meer mogelijkheden voor kinderen om bij het Nieuw Vocaal Ensemble meer te doen met zang of om mee te spelen in het Dutch Harp Festival.

Leerorkest stelt dat het leerlingen ook doorverwijst naar andere disciplines zoals film of beeldende kunst. De aanvraag maakt echter niet duidelijk met welke partners hiervoor wordt samengewerkt en over welke activiteiten het gaat. Daardoor kan de commissie niet beoordelen of het hier gaat om aansprekende en duurzame samenwerkingsverbanden.

Leerorkest is op de betreffende scholen al langer actief met cultuurcoaches. Het orkest geeft aan samen te werken met partners in de buurt van de scholen. De commissie vindt dat positief omdat lokale samenwerkingen drempelverlagend kunnen werken voor leerlingen. Zij ziet in de aanvraag echter niet wie deze partners zijn of welke culturele activiteiten het betreft. Het is de commissie ook niet duidelijk hoe Leerorkest het huidige netwerk in de komende periode wil uitbreiden en de beoogde bredere doorstroommogelijkheden wil inventariseren. Reflectie op samenwerkingen van de afgelopen jaren had bijvoorbeeld kunnen helpen om de volgende stappen in samenwerking te verhelderen.

Positief vindt de commissie dat er sprake is van samenwerking met het Jeugdfonds Cultuur en Sport om de doorstroom van leerlingen van minder kapitaalkrachtige ouders/verzorgers te bevorderen.

Profiel van de cultuurcoach(es)

De commissie beoordeelt het profiel van de cultuurcoaches als voldoende.

Alle cultuurcoaches van Leerorkest zijn musicus en muziekdocent. Vakinhoudelijk vindt de commissie de profielen sterk. Positief is dat alle coaches werkervaring hebben in het onderwijs. Zij zijn al werkzaam op de scholen en bij het Leerorkest. In het plan stelt Leerorkest dat de coaches ook beschikken over sociaalpedagogische expertise. Het is de commissie niet volledig duidelijk wat Leerorkest hier mee bedoelt en hoe dit blijkt uit de cv’s en profielen. Maar dat de coaches voldoende expertise hebben om bijvoorbeeld leerlingen die weinig affiniteit hebben met muziek of met een muziekinstrument toch te enthousiasmeren en te stimuleren, blijkt uit de ervaring die de coaches al bij het Leerorkest of op de scholen hebben. In het plan ligt de nadruk op doorverwijzing en lokale binding. Het is de commissie niet duidelijk geworden welke kennis en vaardigheden de coaches op dat gebied meebrengen en of hun binding met Zuidoost, en hun netwerk in en kennis van de wijk toereikend zijn. Zoals gezegd wil Leerorkest zich met de ‘Ontdek je talent’ les ook richten op andere disciplines dan muziek. Die verbreding ziet de commissie niet in de profielen terug. Zij merkt op dat dit in het vorige advies ook een punt van kritiek was. Leerorkest geeft weliswaar aan voor deze verbreding met cultuurcoaches van andere disciplines te willen samenwerken, maar omdat de aanvraag op dit punt niet concreet wordt, kan de commissie ook daaraan geen vertrouwen ontlenen dat er bredere expertise voorhanden zal zijn.

De commissie stelt vast dat Leerorkest niet reflecteert op de wijze waarop de Code Diversiteit en Inclusie wordt toegepast bij de werving en selectie van cultuurcoaches. Aan de hand van de cv’s ziet de commissie wel dat de groep momenteel divers is samengesteld wat betreft gender en enigszins wat betreft culturele achtergrond.

Financiële uitwerking

De commissie beoordeelt de financiële uitwerking als zwak.

De commissie vindt het overzicht van de verwachte werkzaamheden en bijbehorende kosten op veel punten niet realistisch en onderbouwd. De commissie stelt vast dat Leerorkest de richtlijn voor de verhouding tussen de uren voor lesgeven en doorverwijzen (50-50%) volgt. Tegelijkertijd constateert zij een wezenlijke onduidelijkheid over het begrote aantal uren. Het totaal aantal uren dat genoemd wordt in het aanvraagformulier is een stuk lager dan de som van de urenspecificaties in het plan. Met het gevraagde bedrag zijn de begrote uren niet te realiseren. Daarbij komt dat de commissie sommige urenaantallen niet passend vindt bij de ambities in het plan. Leerorkest wil bijvoorbeeld nieuwe samenwerkingen opzetten en contacten leggen met culturele aanbieders in de wijk. Daarvoor is slechts één uur per week begroot gedurende 22 weken. De commissie vindt dat niet realistisch. Ook zou toelichting op de verschillende soorten uren de financiële onderbouwing ten goede zijn gekomen, bijvoorbeeld om duidelijk te maken wat ‘helpen bij naschools aanbod’ behelst. Positief is dat de inzet van de coaches voldoet aan het verplichte minimum van acht uur per week per school. Ook krijgen de cultuurcoaches binnen de ruimte die de regeling daarvoor biedt uren voor deskundigheidsbevordering bij Mocca en voor coördinatie.

Tot slot stelt de commissie vast dat het plan een uurtarief vermeldt dat conform de richtlijnen fair pay is. Maar zij merkt op dat er in het plan van uitgegaan wordt dat coaches in hun eigen tijd verbindingen moeten leggen in de buurt en vindt dat niet passend bij fair pay.

Conclusie

De commissie adviseert de aanvraag van Leerorkest niet te honoreren omdat deze minder dan twaalf punten heeft behaald. 

De aanvraag is beoordeeld binnen de adviescommissie Meerjarige subsidies Cultuurcoach 2025-2028.