LIMA

Inleiding

Sinds 2013 is LIMA een platform en ontwikkelinstelling voor mediakunst. Kerntaken van LIMA zijn de conservering, distributie en presentatie van digitale kunst. LIMA toont en bevraagt (nieuwe) kunstwerken, technologieën, wetenschap, digitale cultuur en digitale kunst, reflecteert op de discipline en de positie daarvan in de maatschappij. Daarbij staan de kunstenaars centraal. Door de permanente veranderlijkheid van technieken, tools en distributieplatformen is er veel aandacht voor onderzoek en ontwikkeling.

LIMA wil zich inzetten voor de selectie en promotie van talent door digitale kunstwerken wereldwijd te distribueren en kunstenaars met kennis te ondersteunen. Als distributeur geeft LIMA aan een internationale pioniersrol te vervullen. Als kenniscentrum voor de conservering van digitale kunst claimt LIMA internationaal een rol als pleitbezorger en ontwikkelaar. De organisatie beheert de collectie en het digitaal depot voor mediakunst in Nederland. LIMA organiseert presentaties, tentoonstellingen en debatten. De doelstellingen van LIMA is digitale- en mediakunst toegankelijk te maken en te houden voor iedereen. LIMA geeft aan de enige instelling in Amsterdam te zijn met als focus de digitale kunst en daarmee uniek te zijn in haar nationale en internationale reikwijdte. 

De komende beleidsperiode wil LIMA zich verder ontwikkelen. Deze ontwikkeling heeft fair practice als uitgangspunt en is gericht op intensivering van de kerntaken, het vergroten van publieksbereik en een gezonde bedrijfsvoering. LIMA wil een grote diversiteit aan kunstenaars ondersteunen in hun ontwikkeling en hun digitale werken zichtbaar maken en behouden door aandacht te schenken aan talentontwikkeling, presentatie en onderzoek. LIMA wil haar conserveringsdienstverlening innoveren en ter beschikking stellen aan kunstenaars en labs. LIMA wil haar kennis overbrengen aan nieuwe generaties kunstenaars, curatoren, kunsthistorici, archivarissen en technici. Daarnaast onderzoekt en ontwikkelt LIMA modellen voor archivering, documentatie en herinterpretatie, kennisoverdracht, samenwerking en distributie.

LIMA ontvangt een tweejarige subsidie 2019-2020 binnen het Kunstenplan van € 70.630 (incl. indexatie 2020).
Voor de periode 2021-2014 vraagt LIMA bij het AFK een bijdrage van gemiddeld € 145.787 per jaar in het kader van het Kunstenplan. 

Artistiek belang

De commissie beoordeelt het artistiek belang als goed. 
LIMA heeft de conserveringsproblematiek rond mediakunst/digitale kunst zowel landelijk als internationaal op de kaart gezet, constateert de commissie. Lima doet dit op een artistieke eigen manier door de jonge, zeer vluchtige geschiedenis van de mediakunsten van een historische basis te voorzien, door pioniers te tonen en werken en archieven beschikbaar te houden. Zo geeft LIMA jongere generaties een digitale canon om zich toe te verhouden. De commissie vindt dit zeer relevant voor het genre en concludeert dat LIMA daarmee een grote artistieke eigenheid toevoegt aan haar faciliterende taken van conservatie en distributie van mediakunst. Deze eigenheid komt ook tot uitdrukking in de bijdragen die de organisatie levert aan kennisuitwisseling en onderzoek bijvoorbeeld middels ‘dynamisch archiveren’ en het ontwikkelen van modellen voor kennisoverdracht. De commissie benoemt Digital Canon?! als een mooi project waarbij onderzoek en conservering aan presentatie worden gekoppeld en waarin oudere werken naar het heden worden gehaald. In het presentatieprogramma zet de organisatie het maatschappelijk debat over mediakunst en technologische ontwikkelingen op de kaart. De commissie vindt dat Lima hierbij prikkelende onderwerpen kiest en een breed spectrum aan invalshoeken bedient die urgent en actueel zijn voor mediakunsten. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het programma Unfold waarin digitale herinterpretatie plaatsvindt van ouder werk. De commissie meent dat LIMA zich op eigen artistieke wijze op haar kerntaken van conservering, distributie en presentatie richt. 

LIMA richt zich met haar conservering en distributietaken met name op professionals in het veld en jonge makers. Gezien de huidige digitale ontwikkelingen, meent de commissie dat de betekenis van LIMA voor dit publiek steeds groter wordt. Het programma over ontwikkelingen in mediakunst en de bredere betekenis voor de kunsten is voor deze specifieke groep tevens artistiek van betekenis meent de commissie, de gekozen onderwerpen zijn prikkelend, actueel en bevragend. LIMA benoemt in het plan wederom de ambitie zich te openen naar een breder publiek. De commissie vindt de onderwerpen die de organisatie kiest aansprekend, zoals de rol van televisie binnen de kunst en media-activisme, maar mist in het plan een duidelijke omschrijving van wie dat algemene publiek is en wat de artistieke betekenis zou kunnen zijn van LIMA voor deze groep. De overzichtstentoonstelling Digital Canon?! die plaatsvindt in 2024 ziet de commissie als een goede mogelijkheid voor LIMA om zich te presenteren aan een groter publiek.  

LIMA heeft zich in korte tijd ontwikkeld tot een toonaangevende organisatie op gebied van conservering, distributie en kennisuitwisseling. De commissie vindt dit een prestatie gezien het feit dat LIMA een jonge en kleine organisatie is. Lima wil de komende beleidsperiode haar publieke functie en platformfunctie verder stabiliseren en intensiveren. Nieuw hierbij is de uitgebreide aandacht voor kennisoverdracht aan een nieuwe generatie kunstenaars, archivarissen, curatoren en technici. De commissie is positief over deze stap en ziet dit als een logisch vervolg op de huidige activiteiten. De commissie vindt dat LIMA in haar plannen interessante en relevante manieren vindt om de eigen presentaties te koppelen aan haar kerntaken van conservering, distributie en kennisuitwisseling. De aanvrager kiest hierbij actuele en urgente onderwerpen, bijvoorbeeld in Tactial Media, over de status van bewijsvoering in de digitale tijd, en weet daarbij relevante spelers in het veld aan zich te binden zoals David Garcia. De commissie meent dat de organisatie een scherp oog heeft voor wat past bij haar missie en visie. Zo is de commissie overtuigd van de keuze van LIMA om meer aandacht te schenken aan experimentele en performatieve digitale kunstwerken. De commissie heeft wel enige twijfel bij LIMA’s intentie om te verkennen of haar opzet op gebied van conservering van digitale oeuvres ook toepasbaar is op andere domeinen zoals de fotografie. Het plan geeft volgens de commissie niet aan hoe LIMA om wil gaan met de niet-digitale geschiedenis van fotografie. De commissie mist in het plan een reflectie op de artistieke ontwikkeling van de belangrijkste gezichtsbepalende artistieke medewerkers van LIMA. Het blijft daardoor onduidelijk hoe de organisatie investeert in het potentieel en de ontwikkeling van het team. 
Belang voor de stad
De commissie beoordeelt het belang voor de stad als voldoende. 
LIMA heeft de afgelopen periode samengewerkt met enkele buurtinitiatieven zoals WestWednesdays en Jungle in Oost. In de samenwerking met TAAK in West (project Social Capital) werd gentrificatie en de invloed op de sociaaleconomische context van de buurt onderzocht en gekoppeld aan een buurtprogramma. Dit thema keert terug in 2022, maar de aanvraag maakt niet duidelijk of er opnieuw verbinding met bewoners wordt gelegd. De commissie constateert dat LIMA beperkt verbinding legt met de stedelijke samenleving en maatschappelijke organisaties of stedelijke thematiek. 

LIMA is gevestigd in LAB 111 en presenteert activiteiten in West. De aanvrager heeft de afgelopen periode op beperkte schaal activiteiten ontwikkeld in andere stadsdelen zoals Noord en Oost. LIMA geeft aan de komende beleidsperiode de samenwerking met LAB 111 op diverse terreinen te willen intensiveren, alsook samenwerkingen met instellingen De Appel en Kunsthalle, al worden de stappen hiervoor niet nader omschreven. Het plan draagt daarmee enigszins bij aan spreiding van het cultuuraanbod en publieksbereik in Amsterdam.

Als eigen accent kiest LIMA voor Hightech stad. Het thema is naar de mening van de commissie overtuigend in het gehele ondernemingsplan verweven. LIMA geeft aan met haar werk in te spelen op de permanente veranderlijkheid van technieken, tools en platformen van digitale kunst. De aanvrager benoemt Amsterdam als het hart van vernieuwing en vooruitgang in kunst en techniek, de commissie meent dat LIMA bijdraagt aan de voorloperfunctie van Amsterdam op dit gebied.

Uitvoerbaarheid

De commissie beoordeelt de uitvoerbaarheid als voldoende.
Lima wil de komende beleidsperiode in haar bedrijfsvoering en financiering een bestendigings- en professionaliseringsslag maken, alsook inzetten op een schaalvergroting en intensivering van de huidige kerntaken. De organisatie vraagt meer subsidie aan en gaat meer taken uitvoeren. De commissie vindt dat LIMA goed heeft beschreven op welke functies ze wil uitbreiden en waarom, zoals het belang van kennisoverdracht, het aantrekken van nieuwe medewerkers en het belang van fair pay. De commissie merkt op dat de impact van een sterke groei op een relatief kleine en jonge organisatie groot is, maar constateert dat er sprake is van bewezen vakmanschap bij de medewerkers van LIMA gezien de prestaties van de afgelopen jaren. De commissie constateert dat er veel kennis en kunde aanwezig is via voorloperorganisaties als Montevideo en Time Based Arts. De commissie heeft dan ook vertrouwen dat LIMA in staat zal zijn de schaalvergroting uit te voeren en beoordeelt de plannen als realistisch en uitvoerbaar. 

LIMA geeft aan te hebben geïnvesteerd in een gezonde bedrijfsvoering door het aanstellen van een zakelijk leider en het inhuren van een administratiekantoor. De commissie constateert dat LIMA reflecteert en risico’s signaleert, al ontbreken er risicoanalyses in de aanvraag. De organisatie wil bijvoorbeeld een einde maken aan structureel onbetaald overwerk door het team uit te breiden, wat de commissie onderschrijft. Op het gebied van bedrijfsvoering bevat de aanvraag wel enige onhelderheden voor de commissie. Het eigen vermogen van de organisatie is bijvoorbeeld van heel negatief naar positief ontwikkeld wegens een mutatie van de algemene reserve. De commissie vindt dit goed, maar had hier wel enige toelichting op verwacht. Uit de voorlopige balans van 2019 blijkt dat de organisatie moeite heeft aan haar financiële verplichtingen te voldoen, terwijl er een voorziening is voor te betalen kosten. Ook hier reflecteert LIMA niet op in het plan. De commissie merkt op dat een gefaseerd rooster van aftreden voor de leden van de raad van toezicht ontbreekt. Hiermee loopt de organisatie het risico dat kennis en kunde bij de toezichthouders niet voldoende geborgd is. De commissie concludeert dat de bedrijfsvoering in grote lijnen op orde is, maar dat de gewenste schaalvergroting vraagt om het beter stroomlijnen van processen op het gebied van financiën en governance.

De commissie vindt de begroting overwegend realistisch en passend, maar merkt op dat de uitwerking weliswaar uitgebreid, maar niet altijd helder is. Zo is het voor de commissie onduidelijk waarom de activiteitenlasten materieel naar 2024 toe een daling laten zien terwijl de organisatie groeit. LIMA vraagt relatief grote bijdragen aan bij het AFK en OCW, slechts een klein bedrag van haar inkomsten komt uit private fondsen. De financieringsmix beschouwt de commissie daarom als beperkt, bij het wegvallen van bijdragen ligt er geen alternatief. De commissie meent dat LIMA meer in kan zetten op het werven van private fondsen gezien de kwaliteit en aard van de projecten. 

Wat betreft de marketing zet LIMA de gebruikelijke kanalen in zoals social media, digitale uitnodigingen, websites, digitale agenda’s en flyers. De organisatie maakt daarnaast gebruik van het netwerk van partners. Voor het bereiken van het eigen (professionele) publiek van makers, kunstliefhebbers, curatoren is dit voldoende: de commissie constateert dat LIMA zichtbaarder is geworden in de stad, activiteiten worden goed bezocht, ook het online publiek is gegroeid. LIMA beoogt met haar plannen ook een groter en breder publiek te bereiken dat nu nog onbekend is met de organisatie, al constateert de commissie dat specifieke nieuwe doelgroepen en hun wensen niet worden benoemd in de aanvraag. Door geïntensiveerde samenwerkingen met o.a. De Appel, het HEM en Kunsthalle, alsook deelname aan festival the Wrong wil LIMA zichtbaarder worden zodat een breder publiek beter bekend raakt met de organisatie. LIMA wil zich ook aansluiten bij Cineville en We Are Public om een jonger publiek te bereiken. De organisatie wil een strategisch uitvoerend marketing- en pr-medewerker aanstellen en gericht publieksonderzoek laten uitvoeren. De commissie meent dat dit goede stappen zijn maar vindt het marketingplan zoals het er nu ligt wat te beperkt uitgewerkt om de voorgestelde groei van publieksaantallen te realiseren. 

Diversiteit en inclusie 

De commissie beoordeelt de bijdrage aan diversiteit en inclusie als zwak. 
Het plan draagt volgens de commissie weinig bij aan de culturele diversiteit van het Amsterdamse cultuuraanbod. LIMA benoemt doelen zoals het samenwerken met curatoren en kunstenaars met verschillende achtergronden binnen het programmaonderdeel Nieuwe Verhalen. Het plan werkt echter niet uit hoe de aandacht voor een niet-westerse benadering bij het samenstellen van het programma vormgegeven wordt. De commissie ziet hierdoor niet genoeg bewustzijn bij de organisatie over de precieze betekenis van culturele diversiteit voor het programma en hoe dat zich vertaalt in een werkwijze. 

LIMA geeft aan dat haar publiek in Amsterdam nog geen afspiegeling is van de diversiteit van de stad. De organisatie wil een marketingstrateeg aanstellen voor het bereiken en behouden van een breder publiek, ondersteund met publieksonderzoeken en data-analyse, maar de commissie vindt de uitwerking van deze stappen in het plan erg mager. In het advies voor de tweejarige ontwikkelsubsidie is reeds opgemerkt dat LIMA onvoldoende aandacht besteedt aan het bereiken van een publiek met een cultureel diverse achtergrond. De commissie constateert dat LIMA op dit punt nog te weinig stappen heeft gezet.  

Lima geeft aan zich ervan bewust te zijn dat het personeelsbestand, bestuur en het toezicht niet cultureel divers zijn. Lima erkent het belang van diversiteit en inclusiviteit en geeft aan dat er doelen gesteld zijn ten aanzien van diversiteit met betrekking tot personeel. Acties die LIMA noemt zijn samenwerking met een HR-expert diversiteit en inclusie op gebied van werving en selectie en coaching gesprekken, en een ‘Blue eye, brown eye’ training gericht op het (h)erkennen van eigen vooroordelen. De commissie vindt het van belang dat de aanvrager de komende beleidsperiode concretere en grotere stappen op dit vlak gaat zetten. 

Conclusie

De commissie adviseert de aanvraag van LIMA te honoreren voor het gevraagde bedrag van € 145.787 per jaar.
De aanvraag is beoordeeld binnen de adviescommissie BFNA.