Julidans

Inleiding

Julidans is een festival voor internationale, hedendaagse dans dat jaarlijks
plaatsvindt gedurende de eerste twee weken van juli op zo’n twaalf locaties in Amsterdam. De choreografen die Julidans voor haar programmering selecteert zijn allen zeer verschillend in stijl en danstaal. Wat ze volgens Julidans met elkaar gemeen hebben is dat ze een uitgesproken, eigen bewegingsvocabulaire ontwikkelen met een sterke maatschappelijke en/of persoonlijke visie en daarbij een voorkeur hebben voor een theatrale, multidisciplinaire aanpak. Julidans heeft als doel om de rijkheid van de hedendaagse dans te laten zien en daarmee een update te geven van wat ‘hot’ is in het internationale circuit. De missie van Julidans is om een zo groot mogelijk publiek te tonen hoe dans, net als muziek, recht in het hart kan raken. Het festival is een keten waarbinnen jonge makers zich kunnen presenteren, ontplooien en een publiek verwerven, om uiteindelijk door te groeien naar de grote zaal. Door het netwerk van Julidans ligt naar eigen zeggen ook de weg naar nationale en internationale podia open. 

Voor de komende periode blijven de artistieke uitgangspunten, de opzet van het festival, de duur en periode gehandhaafd. De komende periode richt Julidans zich op uitbreiding in de stad om meer en nieuw publiek te kunnen enthousiasmeren voor dans. De bestaande relaties met de theaters rond het Leidseplein, Vondelpark Openluchttheater, Stedelijk Museum, Podium Mozaïek en Bijlmer Parktheater worden voortgezet en geïntensiveerd. Nieuwe partner wordt Theater de Meervaart. Daarnaast worden pilotprojecten vaste onderdelen zoals WhyNot/off venue, Julidans NL en community projecten. Ook de rol als coproducent wordt uitgebouwd door met Europese partners een netwerk op te zetten. Het Julidans Lab wordt opgezet voor nieuwe makers in de stad om op die manier de aanwezige kennis in het festival te delen. 

Julidans ontvangt een vierjarige subsidie 2017-2020 binnen het Kunstenplan van € 132.616 per jaar (incl. indexatie 2020).
Voor de periode 2021-2024 vraagt de organisatie bij het AFK een bijdrage van gemiddeld 
€ 215.000 per jaar in het kader van het Kunstenplan.

Artistiek belang

De commissie beoordeelt het artistiek belang als goed.
Julidans presenteert volgens de commissie een prikkelende blik op de stand van zaken in de internationale hedendaagse dans. Het festival toont in zijn plannen artistieke eigenheid in de keuze om internationale topproducties te laten zien naast werk van nieuwe makers, dwarsdenkers, opkomende trends en crossovers. Er zijn kwalitatief goede, vaak multidisciplinaire dansvoorstellingen te zien van choreografen in verschillende stadia van hun loopbaan. Uit de plannen concludeert de commissie dat de voorkeur van Julidans uitgaat naar makers met een persoonlijke en/of maatschappelijke motivatie voor hun werk en een sterke eigenheid, hetgeen het festivalprogramma volgens de commissie eigenzinnigheid geeft en een herkenbare artistieke signatuur. De commissie vindt het programma goed doordacht en aansprekend, onder andere door de combinatie van een hoofdprogramma van artistiek hoog niveau met een randprogramma waarin aandacht is voor het nieuwe en het onbekende. Het festival opereert in een internationaal netwerk met sterke productionele en inhoudelijke partners met een relevant netwerk, waardoor het mogelijk is om te coproduceren en nieuw talent een groot podium te geven. De commissie vindt dat Julidans een scherp oog heeft voor de nieuwe makers van de toekomst en mede daaraan zijn eigenheid ontleent. 
Julidans vat de plannen voor de komende jaren samen in vier doelstellingen: presenteren, informeren, coproduceren/ontwikkelen en uitwisselen. Deze vindt de commissie aansprekend uitgewerkt in verschillende programmaonderdelen: het hoofdprogramma, een plek voor jonge choreografen in NEXT, Julidans NL met Nederlandse makers, Extended, Inside Out, en het vernieuwde LAB. Julidans geeft in het plan duidelijk gemotiveerde keuzes aan voor de invulling van deze programmaonderdelen. Het festival maakt zich daarbij sterk voor talentontwikkeling, nieuwe makers en midcareer professionals, het bieden van context en het trekken van nieuw publiek. De keuze voor de interessante makers van nu en van de toekomst vindt de commissie uitgesproken. In de nieuwe plannen worden wederom originele keuzes gemaakt voor vernieuwende en radicale makers. 

De artistieke betekenis van Julidans voor het publiek laat zich volgens de commissie gelden op twee niveaus. Julidans is er zowel voor vakgenoten waaronder (inter)nationale programmeurs, als voor in dans geïnteresseerd regulier publiek. De commissie constateert dat Julidans voor internationale professionals een belangrijk festival is, onder andere door de mogelijkheden die het biedt voor internationale coproductie en voor programmeurs om voorstellingen in te kopen. Het festival sluit daarmee aan bij hun behoeften aan een dergelijk platform voor de dans. In het programma wordt dan ook ruimte geboden voor uitwisseling tussen (internationale) samenwerkingspartners over zowel artistieke als organisatorische zaken. 
De commissie waardeert daarnaast dat er sterk wordt ingezet op het verbreden van het publiek, bijvoorbeeld door zich te richten op publiek dat niet vanzelfsprekend naar het theater gaat en op publiek voor mode, beeldende kunst, film en muziek. De programma’s zijn daar ook duidelijk op vormgegeven, door de verschillende duidelijk gedifferentieerde programmaonderdelen. Extended is voorbeeld van een toegankelijk programma voor wellicht minder geoefend festivalpubliek, terwijl het programmaonderdeel Inside Out contextprogramma biedt dat een verdieping geeft aan de meer ervaren festivalbezoeker.  

De commissie vindt dat Julidans zich op artistiek vlak gestaag verder ontwikkelt. De organisatie bouwt volgens het plan voort op de ingeslagen weg en bestendigt onderdelen die goed gaan. Door veel ruimte te geven aan nieuwe en midcareer makers wordt aangesloten bij de behoefte van choreografen om zich artistiek verder te kunnen ontwikkelen. Er wordt ruim baan gegeven aan experiment en nieuwe artistieke ontwikkelingen. Daarnaast worden lange lijnen met makers uitgezet om hun artistieke ontwikkeling te stimuleren. Dat directeur Anita van Dolen de weg kent in een groot internationaal netwerk, helpt daarbij.
De commissie vindt de combinatie van hoofd- en randprogramma’s sterk, vooral door het positieve effect op de doorstroom van makers en de potentie die het biedt nieuw publiek te bereiken. Het verder uitbouwen van het onderdeel Extended komt echter wat geforceerd over. Het is de commissie nog niet duidelijk welke artistieke keuzes hierin leidend worden, en hoe dit bijdraagt aan de artistieke ontwikkeling van Julidans, omdat de commissie het experimentele karakter van het festival hierin wat minder terugvindt. 

Belang voor de stad

De commissie beoordeelt het belang voor de stad als voldoende. 
De commissie vindt dat Julidans een verbinding legt met de stedelijke samenleving, die echter voornamelijk voortkomt vanuit haar artistieke functie als festival en tot stand komt via de culturele partners. Het festival verbindt veel culturele plekken en organisaties met elkaar en levert daardoor een grote bijdrage aan samenwerking binnen de danssector in de stad. De bijdrage aan een meer maatschappelijke verbinding met de stad is tot nu toe kleiner. De commissie ziet dat Julidans zich in de plannen voor komende periode via het Julidans Extended programma ook meer direct richt op bewoners, met participatieprojecten en het Lab, waarvoor makers uit de wijken gescout worden. 

Julidans draagt naar het oordeel van de commissie in redelijke mate bij aan de spreiding van het aanbod en publiek in de stad. Het merendeel van de activiteiten vindt plaats in het centrum, waar ook het grootste aandeel publiek wordt bereikt. Het programma Extended is één van de festivalonderdelen waardoor de (rand)programmering ook wordt verspreid over de andere stadsdelen. Hiervoor werkt Julidans samen met Bijlmer Parktheater, Podium Mozaïek en Meervaart Theater. Daarnaast wordt met voorstellingen op alternatieve locaties in samenwerking met het festival WhyNot en in het tonen van voorstellingen en installaties op het snijvlak van dans en beeldende kunst in samenwerking met het Stedelijk Museum bewust nieuw publiek in andere stadsdelen opgezocht. 

Julidans heeft gekozen voor het thema Wereldstad als eigen accent. Dit wordt toegelicht vanuit het feit dat de programmering internationaal is en ‘language no problem’. In de visie van Julidans is het concept Wereldstad zichtbaar doordat Julidans zich op allerlei plaatsen in de stad wil inzetten voor een optimaal publieksbereik. De commissie vindt de aansluiting bij het thema daarmee niet overtuigend uitgewerkt. De internationale positie van het festival vindt de commissie echter evident. In de beschreven programmaonderdelen herkent de commissie dat internationale en lokale makers en choreografen met elkaar en met het publiek in contact worden gebracht, dus dat er daadwerkelijk internationale ontmoeting en uitwisseling plaatsvindt. Daar wordt volgens de commissie het netwerk van Julidans ook goed voor ingezet. 

Uitvoerbaarheid 

De commissie beoordeelt de uitvoerbaarheid als goed.
Het plan is volgens de commissie realistisch en uitvoerbaar. Julidans beschikt over voldoende vakmanschap en zakelijk-productionele kennis, in combinatie met het juiste netwerk, om de plannen en de beoogde opschaling naar verwachting zonder al te veel problemen te laten plaatsvinden. Hoewel de commissie ziet dat er een grens zit aan de organisatorische rek en de beschikbare ruimte in ITA, heeft ze het vertrouwen dat Julidans de geschetste plannen artistiek, zakelijk en productioneel kan waarmaken. Voor het tot stand brengen van het aanbod wordt samengewerkt met relevante internationale partners om te scouten en de kwaliteit te waarborgen. De werkwijze vindt de commissie daarmee vertrouwenwekkend en het juiste vakmanschap gegarandeerd. ITA is als coproducent en facilitator eveneens een sterke partner. Ook de jarenlange samenwerking met de uitvoerend producent heeft zich bewezen als solide. 

Julidans heeft in de ogen van de commissie een gezonde bedrijfsvoering om de beoogde plannen waar te maken en op langere termijn als organisatie effectief te functioneren. De financiële positie en de reservepositie zijn goed. Tegenvallers kunnen worden opgevangen door minder projecten uit te voeren. Het is de commissie echter niet duidelijk waar de prioriteiten liggen als er in dat geval keuzes gemaakt moeten worden. Zeker met de groei in de begroting ten opzichte van voorgaande periode vindt de commissie een prioritering in de risicostrategie wenselijk. 

De begroting vindt de commissie realistisch. De begrote posten passen bij de voorgenomen activiteiten. Julidans is ambitieus en verwacht een flink bedrag via private fondsen binnen te halen. Door de samenwerking met de fondsenwerver van ITA rekent de commissie erop dat dit haalbaar is. Mede dankzij de internationale coproductiemodellen blijft het haalbaar om dure dansvoorstellingen naar Nederland te halen. De commissie vindt dat met deze coproductiebijdragen de financieringsmix goed in balans is. 

Ook het uitgebreide marketingplan beoordeelt de commissie als realistisch en passend om het beoogde publiek te bereiken. Julidans geeft blijk van een goed begrip van de eigen doelgroepen, met daarin centraal de professionals en een regulier publiek voor de voorstellingen, die worden gesegmenteerd in meerdere subdoelgroepen, zoals bijvoorbeeld festivalpubliek, expats en voorstelling gerelateerd publiek. Er wordt door een onderzoeksbureau op reguliere basis publieksonderzoek gedaan om deze doelgroepen beter te leren kennen. De kennis die via de datasystemen bij ITA en Julidans bekend is, wordt intensief benut voor een strategie waarin duidelijke keuzes worden gemaakt over de in te zetten acties op basis van deze data-analyses. Julidans voert naast de festivalstrategie al jaren een merkstrategie met een goede, eigen en sterke beeldtaal. De groeiende en hoge bezoekcijfers tonen aan dat de marketingacties werken en onderzoek toont aan dat Julidans jaarlijks nieuw publiek trekt. De ontwikkeling van het mediaplatform geeft blijk van inzicht in de meerwaarde om systemen te koppelen en om het potentieel van online informatie delen ten volle te benutten, om daarmee het beoogde publiek te bereiken. 

Diversiteit en inclusie

De commissie beoordeelt de bijdrage aan diversiteit en inclusie als zwak.
Het programma van Julidans draagt bij aan de culturele diversiteit van het Amsterdamse cultuuraanbod. Het festival presenteert een programma met repertoire van over de hele wereld. Een deel van dit aanbod is niet vaak te zien in de reguliere theaterprogrammering. 
De internationale makers en performers vertegenwoordigen diverse culturele achtergronden. In de afgelopen jaren is er werk van Aziatische, Afrikaanse en makers uit het Midden-Oosten te zien geweest. In het programma van de editie van 2020 zal er bijvoorbeeld werk te zien zijn van bijvoorbeeld Zuid-Afrikaanse Dada Masilo en de Iraanse maker Hooman Sharifi. 

Julidans wil komende periode inzetten op het bereiken van een breder, cultureel divers samengesteld publiek en geeft aan daarin nog te kunnen leren. 
De commissie constateert dat er bij het hoofdprogramma langzamerhand meer divers publiek te zien is, afhankelijk van de voorstelling. Daarnaast leest de commissie dat Julidans via de samenwerkingspartners en in de communicatie- en marketingaanpak stappen wil maken om een divers publiek te bereiken voor het hoofdprogramma. Deze marketingacties, zoals tweetalige communicatie en merchandise, zijn echter niet overtuigend op een cultureel divers publiek toegespitst. 
De commissie vindt het kansrijk dat Julidans Extended zorgt voor aansluiting bij een cultureel divers publiek. De randprogrammering en de samenwerkingen met partners op alternatieve locaties vergroten hier de kans op, bijvoorbeeld de samenwerking met Bijlmer Parktheater, Podium Mozaïek en Meervaart Theater, en de programma’s in de open lucht. 

De commissie vindt de visie op het diversifiëren van het personeelsbestand en het bestuur nog niet overtuigend. Julidans hanteert een ruim diversiteitsbegrip waarin geen onderscheid wordt gemaakt tussen culturele en andere prioriteiten van diversiteit, en geeft aan dat men zich hieraan houdt. De commissie vertrouwt dat er goede intenties zijn, maar het plan mist door de algemene bewoordingen een heldere visie en overtuigende aanpak voor het versterken van culturele diversiteit binnen de organisatie.

Conclusie

De commissie adviseert de aanvraag van Julidans te honoreren met het gevraagde subsidiebedrag van € 215.000 per jaar.

De aanvraag is behandeld in de adviescommissie Dans.