Mugmetdegoudentand

Inleiding

Mugmetdegoudentand is een Amsterdams cultureel collectief dat voorstellingen wil maken die de tijdgeest met een persoonlijke stem beschrijven. De voorstellingen zijn een samensmelting van vorm en inhoud, die het collectief zelf omschrijft als actueel, inhoudelijk, humoristisch en open naar het publiek. De groep neemt de democratische cultuur en de verlevendiging ervan als uitgangspunt. Ze geeft daar invulling aan door bij zichzelf en haar publiek drie vaardigheden te ontwikkelen: onderscheidingsvermogen, empathie en democratische weerbaarheid. De laatste vaardigheid heeft Mugmetdegoudentand vanwege de sterke opkomst van het identiteitsdenken recentelijk toegevoegd. Het collectief doet al sinds 1985 onderzoek naar de mechanismen die onze samenleving vormgeven en wil met zijn werk deelnemen aan een geïnformeerd debat over de (multiculturele) samenleving. Het presenteert de komende kunstenplanperiode een gemengd aanbod van theater, televisie en maatschappelijke projecten.

Mugmetdegoudentand ontwikkelt voor de periode 2021-2024 de volgende activiteiten: zeven theatervoorstellingen, een musical, cross-over randprogrammering, drie reprises, twee televisieprojecten en drie maatschappelijke initiatieven. Mugmetdegoudentand maakt de volgende theatervoorstellingen: De Sorossamenzwering, Dana, Zeynep en Marie-Josée, Naar de Ratsmodee, Home Sweet Amsterdam; Rood-politiek-correct-kapje en rechts-populistisch-Grietje, Het Einde van de Kunst en Shame on you!. Als een voorstelling langere tijd speelt, verzorgt Mugmetdegoudentand een cross-over randprogramma, met speciale aandacht voor culturele diversiteit. Armageddon de musical wordt ingezet als grote publiekstrekker. 
Daarnaast heeft het collectief de voorstellingen Hannah en Martin, Smoeder, Joodse Raad en De Eurocommissaris blijvend op haar repertoire staan. Voor de televisieprojecten Koppensnellers en Hospice en de maatschappelijke initiatieven EU for Dummies, Verwenzorg en Mugretreats wordt financiering gezocht bij de Publieke Omroep, particuliere fondsen en sponsoren. 
Volgens Mugmetdegoudentand zijn de verschillende soorten activiteiten communicerende vaten. Zo heeft het maakproces van de televisieserie Koppensnellers onderwerpen opgeleverd die verwerkt worden in nieuw theaterwerk. De maatschappelijke initiatieven worden gekoppeld aan thema’s uit lopende voorstellingen zoals schaamte of het verlangen naar identiteit.

Mugmetdegoudentand ontvangt een vierjarige subsidie 2017-2020 binnen het Kunstenplan van 
€ 222.794 per jaar (incl. indexatie 2020). 
Voor de periode 2021-2024 vraagt Mugmetdegoudentand bij het AFK een bijdrage van gemiddeld
€ 270.000 per jaar in het kader van het Kunstenplan. 

Artistiek belang

De commissie beoordeelt het artistiek belang als zeer goed. 
De commissie vindt dat Mugmetdegoudentand een heldere signatuur en sterke artistieke eigenheid heeft. Mugmetdegoudentand toont zich al 35 jaar als een betrokken collectief, dat sterk geworteld is in Amsterdam en dat, mede door zijn film- en tv-werk, een landelijke uitstraling heeft. De eigenheid van het gezelschap komt voort uit de originele missie de democratie te willen verlevendigen. De onderzoekende werkwijze waarbij het collectief zichzelf, zowel binnen als buiten de theatergrenzen, voortdurend bevraagt op zijn uitgangspunten, leidt volgens de commissie tot een herkenbare artistieke signatuur. Hiermee weet het collectief een nieuwe kijk op actuele onderwerpen op de theatervloer te krijgen. Het plan voor de komende periode vindt de commissie 
zeer bevlogen en ideeënrijk en overtuigend aansluiten bij de artistieke signatuur. Uit elk van de voorgenomen voorstellingen spreekt het maatschappelijk engagement van Mugmetdegoudentand. Zo signaleert het collectief dat belangrijker wordt ‘wie het zegt dan wat wordt gezegd’ in een tijd van opkomst van het populisme, twitter en mediacultuur. Dat wordt volgens de commissie origineel vertaald in een productie zoals Rood-politiek-correct-kapje en rechts-populistisch-Grietje. 

De artistieke betekenis voor het beoogde publiek blijkt helder uit het plan. Het gezelschap heeft een trouwe vaste doelgroep die voornamelijk bestaat uit publiek tussen de 45 en 65 jaar.
De voorstellingen waarmee Mugmetdegoudentand de samenleving bevraagt en bekritiseert zijn slimme, maar wat vorm betreft toegankelijke voorstellingen met veel humor. Doordat de inhoudelijke boodschap op een aantrekkelijke manier wordt overgebracht op het publiek heeft deze volgens de commissie een sterke impact en zet het toeschouwers aan tot denken.  
De komende periode wil Mugmetdegoudentand nadrukkelijk ook jonger en een cultureel diverser publiek bereiken. Volgens de commissie geeft Mugmetdegoudentand in het plan duidelijk aan welke voorstellingen en programma’s aansluiten bij de culturele interesses van de beoogde benoemde doelgroepen en daardoor voor hen aansprekend zullen zijn. Zo is het project EU voor Dummies met name bedoeld voor een jonge doelgroep politiek geïnteresseerden en door de vorm van een theatrale show ook geschikt om op festivals te spelen. In samenwerking met Paradiso wordt een cross-over-randprogramma bij voorstellingen ontwikkeld, dat ook afgelopen periode voor een jong en divers publiek aantrekkelijk bleek te zijn.

De commissie ziet dat Mugmetdegoudentand zich voortdurend ontwikkelt en zijn ontwikkeling voortzet op basis van reflectie op voorgaande periode. Mugmetdegoudentand geeft bijvoorbeeld in het plan aan dat de leden van het collectief het talentontwikkelingsprogramma in voorgaande periode niet geslaagd vonden omdat het te ver van het collectief af stond. Daarom kiest het gezelschap voor een andere koers door het werken met jonge talenten te integreren in de eigen activiteiten, dichter bij de kern van het collectief. Men kijkt positief terug op het ontwikkelen van de tv-serie Koppensnellers en gaat dit verder ontwikkelen tot een volgend seizoen. 
Het gezelschap denkt scherp na over de samenleving, houdt daarbij de lange lijnen in het oog en vertaalt dit in zijn producties. In de afgelopen periode hebben de individuele leden van Mugmetdegoudentand werkzaamheden ondernomen die zich ook uitstrekken naar maatschappelijke sectoren. De verworvenheden daarvan willen zij nu meer binnen de organisatie incorporeren. Daarmee geeft de organisatie ruimte voor de artistieke ontwikkeling van zijn individuele medewerkers.
Mugmetdegoudentand noemt zichzelf vanaf nu dan ook geen theatergezelschap meer, maar een cultureel collectief. De commissie vindt dit passen bij het collectief denken, de focus op democratie en het maatschappelijk engagement van de organisatie. 

Belang voor de stad

De commissie beoordeelt het belang voor de stad als zwak.
Vanuit zijn missie - het verlevendigen van de democratie - verbindt Mugmetdegoudentand zich op een bij de organisatie passende en logische manier met stedelijke vraagstukken. De commissie ziet dat bijvoorbeeld terug in het aan de orde stellen van thema’s als gentrificatie en toerisme. Met Verwenzorg on Tour, dat voortkomt uit een maatschappelijk project voor psychiatrische patiënten van een van de makers, wil Mugmetdegoudentand aandacht geven aan kwetsbare Amsterdammers.  
Mugmetdegoudentand is in gesprek met maatschappelijke organisaties zoals In My Backyard, die contact leggen tussen vluchtelingen en buurtbewoners. De uitwerking van dit project is echter beperkt. De commissie ziet vooral dat het collectief deze verbinding aangaat om inspiratie op te doen voor een programma en niet zozeer dat het collectief hiermee daadwerkelijk een inhoudelijke en praktische verbinding maakt met de bewoners van de stad of maatschappelijke organisaties. 

Het plan draagt volgens de commissie niet sterk bij aan de stedelijke spreiding van het cultuuraanbod en het publieksbereik daarvan. Verreweg de meeste activiteiten van het collectief spelen zich af in stadsdeel Centrum. Door de sterke verbinding met Theater Bellevue en samenwerkingen met De Kring en Paradiso, komt Mugmetdegoudentand nauwelijks het centrum uit. Met het project Home Sweet Amsterdam, in samenwerking met gevluchte kunstenaars en buurtbewoners, richt het collectief zich komende periode ook op Noord en Oost. Het plan maakt echter niet duidelijk hoe groot het aandeel van dit project zal zijn in het totaal van de activiteiten en evenmin of op welke plekken het project zichtbaar zal zijn. 

Mugmetdegoudentand heeft als eigen accent gekozen voor het thema Leefbare stad. De commissie vindt weliswaar dat het thema niet overtuigend uitgewerkt wordt in het plan, maar stelt vast dat het wel goed aansluit bij het maatschappelijke engagement van het collectief en bij de stedelijke thematiek die het adresseert, zoals democratie, gentrificatie, toenemend toerisme, LHBTI en vluchtelingen. Met het project Home Sweet Amsterdam, een samenwerkingsproject met internationaal mensenrechtenplatform Not Only Voices, Kip Republic, gevluchte kunstenaars en buurtbewoners, wil het collectief een bijdrage leveren aan de leefbaarheid. Omdat het ondernemingsplan geen verdere uitwerking van dit project bevat, vindt de commissie dat het onvoldoende duidelijk is of en hoe dit een bijdrage levert aan de kwaliteit en aantrekkelijkheid van de leefomgeving van bewoners.

Uitvoerbaarheid

De commissie beoordeelt de uitvoerbaarheid als goed.
De commissie vindt dat de plannen realistisch en uitvoerbaar zijn. Zij ziet daarin een goede mix tussen enerzijds doorwerken aan en anderzijds profiteren van eerdere projecten en ervaringen en daarmee passend in omvang bij de organisatie. Met de profilering als cultureel collectief bijvoorbeeld, benut de organisatie de expertise en ervaring van de individuele makers voor het theater- en tv-werk van Mugmetdegoudentand. De vaste kern is stabiel. De commissie heeft veel vertrouwen in de kundigheid van de artistieke kern van de groep. In afgelopen periode is er verloop geweest binnen de organisatie, maar de commissie heeft vertrouwen in de nieuwe zakelijke leiding. De langdurige relaties met speelplekken zoals Theater Bellevue dragen bij aan het vertrouwen van de commissie in de haalbaarheid van het plan, ook wat betreft speelbeurten en publiek in Amsterdam. 

De bedrijfsvoering van Mugmetdegoudentand is volgens de commissie gezond. In de afgelopen jaren heeft de organisatie een stabiele financiële positie weten te realiseren die voldoende basis geeft om de voornemens tot uitvoering te brengen en de organisatie op lange termijn effectief te laten functioneren. Er is voldoende reserve om tegenvallende resultaten op te vangen. In het plan reflecteert het gezelschap op de werkdruk in de afgelopen periode. Om niet het risico te lopen dat de werkdruk opnieuw te hoog wordt en geen roofbouw te plegen op de medewerkers, wil de organisatie selectiever worden in de keuzes en niet langer elk goed idee uitwerken. Dit geeft de commissie vertrouwen in de toekomstbestendigheid van de organisatie. 

De commissie vindt de begroting van Mugmetdegoudentand in het algemeen realistisch en passend om de plannen uit te kunnen voeren. De kosten vindt de commissie passend en duidelijk herleidbaar tot het plan. Lasten worden de komende periode wat hoger doordat er meer activiteiten zijn. Dat de personeelslasten stijgen, vindt de commissie te verklaren omdat de organisatie steviger inzet op fair practice. De financieringsmix vindt zij divers en passend bij de organisatie. De commissie is echter kritisch over de hoogte van de publieksinkomsten. Deze zijn gemiddeld per bezoeker lager dan in voorgaande periode, zonder dat het plan daarvoor een verklaring geeft. Uit de resultaten van de voorgaande periode blijkt dat er toen meer eigen inkomsten zijn gerealiseerd dan waren begroot. Dat brengt de commissie tot de inschatting dat de inkomsten voor de komende periode te bescheiden zijn ingeschat. De subsidieverhoging die men vraagt aan het AFK wordt gerelateerd aan de ontwikkeling van het project Home Sweet Amsterdam en het toevoegen van een marketingmedewerker met biculturele achtergrond. De commissie vindt met name het project Home Sweet Amsterdam weinig uitgewerkt, waardoor zij niet overtuigd is dat de kosten die de organisatie daarvoor opvoert passend zijn. 

De commissie vindt het marketingplan van Mugmetdegoudentand gedegen en passend om het beoogde publiek te bereiken. Het gezelschap heeft zijn doelgroepen goed in beeld. Het wil de trouwe vaste doelgroep bestaande uit publiek tussen de 45 en 65 jaar behouden en verder uitbreiden. Verder streeft men naar een groter bereik onder de doelgroep cultureel divers publiek en onder jongeren (waaronder studenten en jonge leden van debatgroepen) die geïnteresseerd zijn in de thema’s waar het collectief zich mee bezig houdt. Daarvoor stelt de organisatie concrete marketingdoelen met bijbehorende strategieën. Die bestaan bijvoorbeeld uit concrete acties op het gebied van themagericht uitnodigen, de inzet van samenwerkingsverbanden, marketingoverleg met culturele organisaties in Amsterdam, de inzet van ambassadeurs, publieksonderzoek, free publicity, online activiteiten en huisstijl. 

Diversiteit en inclusie

De commissie beoordeelt de bijdrage aan diversiteit en inclusie als voldoende.
Het plan van Mugmetdegoudentand heeft volgens de commissie de potentie om in artistieke zin bij te dragen aan de culturele diversiteit van het Amsterdamse cultuuraanbod. De voorstellingen leveren niet direct een bijdrage, maar in de randprogramma’s ligt de focus specifiek op culturele diversiteit. Het grote project Home Sweet Amsterdam in samenwerking met gevluchte kunstenaars krijgt een vervolg in de vorm van de tv-serie Koppensnellers over de vermeende islamisering van de samenleving. Deze producties bieden volgens de commissie de mogelijkheid om inhoudelijk bij te dragen aan de culturele diversiteit in het aanbod. Zij stelt echter vast dat de uitwerking van (de thematiek van) deze projecten nog summier is, zodat op basis daarvan niet duidelijk is wat Mugmetdegoudentand concreet zal bijdragen aan culturele diversiteit van het Amsterdamse cultuuraanbod. 

Het plan van Mugmetdegoudentand draagt volgens de commissie in redelijke mate bij aan het bereiken van een cultureel divers samengesteld publiek in de stad. Het gezelschap erkent dat de theaters waar het speelt en het bereikte publiek niet heel cultureel divers zijn. De komende kunstenplanperiode wordt de organisatie daarom actiever op maatschappelijke terreinen buiten het theater, zoals in ontmoetingsplekken voor vluchtelingen in het kader van het project Home Sweet Amsterdam. Met het aanstellen van een marketeer met een biculturele achtergrond wil het collectief expertise in huis halen om de komende jaren een cultureel diverser publiek te trekken. 

Mugmetdegoudentand heeft volgens de commissie goede voornemens en een praktische aanpak voor het vergroten van de diversiteit van het personeelsbestand. De vaste kern van het collectief is niet cultureel divers, maar de raad van toezicht is dit wel. Het collectief heeft het voornemen bij de invulling van vrijvallende functies op kantoor en bij het werven van freelancers gerichter te zoeken naar kandidaten met een cultureel diverse achtergrond. Mugmetdegoudentand doet dit door te zoeken in zijn eigen netwerk, via samenwerkingspartners en via advertenties in media met een multicultureel bereik. De commissie constateert dat duidelijke doelen ten aanzien van dit voornemen niet zijn gesteld. 

Conclusie

De commissie vindt dat Mugmetdegoudentand de eigen inkomsten gezien de resultaten in de voorgaande periode in relatie tot de beoogde prestaties bescheiden begroot. Zij verwacht dat het gezelschap in staat is een groter aandeel eigen inkomsten te verwerven. De aan het AFK gevraagde subsidieverhoging is ten dele gerelateerd aan de ontwikkeling van het project Home Sweet Amsterdam. De commissie stelt vast dat dit project nauwelijks is uitgewerkt en is er daardoor niet van overtuigd dat de kosten die de organisatie daarvoor begroot passend zijn. De commissie vindt het wel wenselijk dat het gezelschap de gewenste investeringen in de versterking van de organisatie kan doen.
De commissie adviseert daarom de aanvraag van Mugmetdegoudentand gedeeltelijk te honoreren met een bedrag van € 230.000 per jaar. 

De aanvraag is beoordeeld binnen de adviescommissie Theater.