Hotmamahot

Inleiding

Hotmamahot beheert een tweetal culturele maakplaatsen in Noord, waar onder meer workshops in beeldende vormgeving worden gegeven, en biedt in heel Amsterdam creatieve en technische workshops aan voor zowel het primair als voortgezet onderwijs. Hotmamahot wil een plek zijn waar jongeren ruimte vinden voor hun zelfontplooiing en creatieve ontwikkeling. 
Het creatief team van Hotmamahot vindt het belangrijk dat zoveel mogelijk mensen deelgenoot worden van het plezier in het scheppen, het maken. Vanuit deze aanpak ontwikkelen de deelnemers vervolgens stap voor stap inhoudelijke waardering voor de kunsten en voor zichzelf.

In de periode 2021-2024 ligt de focus op nieuw aanbod voor het zogeheten maakonderwijs op scholen en de Hotmamahot locaties in Noord; De Gele Pomp en De Oude Plus. Daarnaast zet de organisatie in op meer binnenschoolse lesprogramma’s op het voortgezet onderwijs. De stichting blijft investeren in nieuwe technieken binnen de beeldende vormgeving en in het verbreden van eigen kennis en vaardigheden door cursussen te volgen. 
Een nieuw samenwerkingsverband is Maakstad. De coalitie Hotmamahot, Nowhere en de buurtwerkplaats Noorderhof richt zich op kennisuitwisseling en op verdieping en uitbreiding van ieders activiteiten, evenals stadsbrede profilering van de kunstzinnige programma's in andere buurten om het bereik te vergroten en meer divers te maken.

Hotmamahot ontvangt geen meerjarige subsidie binnen het Kunstenplan 2017-2020. 
Voor de periode 2021-2024 vraagt de organisatie bij het AFK een bijdrage van gemiddeld 
€ 164.456 per jaar in het kader van het Kunstenplan.

Artistiek belang

De commissie beoordeelt het artistiek belang als zwak.
De commissie vindt de maatschappelijke visie en missie van Hotmamahot bezield. De organisatie gaat uit van de gedachte dat in ieder mens speelsheid aanwezig is en zij heeft de overtuiging dat het vormgeven van een eigen culturele identiteit houvast biedt in een steeds veranderende omgeving. Hotmamahot ziet zichzelf als schakel tussen verschillende groepen bewoners. De laagdrempelige buurthuisfunctie die voor de commissie uit de plannen weerklinkt, is eigen aan de organisatie. Dit geldt ook voor de focus op de doelgroep van vier tot achttien jaar, uit voornamelijk achterstandswijken of ontwikkelingsgebieden. Er spreekt volgens de commissie een signatuur uit de combinatie van buurtontwikkeling met het beoefenen van actieve cultuureducatie in beeldende kunstdisciplines als 3d-printen, houtbewerken en tekenen. De commissie vindt dat de organisatie primair een maatschappelijke eigenheid heeft, en in mindere mate een artistieke eigenheid bezit. Daarvoor vindt de commissie de artistieke voornemens te summier uitgewerkt. De organisatie stelt in haar plan verschillende leerlijnen en methodes te hebben ontwikkeld voor oude en nieuwe technieken binnen de beeldende vormgeving, maar licht deze niet toe. De commissie heeft hierdoor beperkt zicht op wat een activiteit behelzen kan, wat bijvoorbeeld de opbouw, omvang of werkwijze is en hoe dit matcht met de missie en visie van de organisatie. De commissie is daardoor niet overtuigd van de artistieke eigenheid van het plan.

De commissie vindt dat Hotmamahot een overtuigende visie heeft op de doelgroep van jongeren van veertien tot achttien jaar in de stad. De organisatie beschrijft in haar plan hoe jongeren in het leven staan, wat het belang is van plekken waar ze elkaar op een ongedwongen manier kunnen ontmoeten en waar ruimte is voor zelfontplooiing en creatieve ontwikkeling. Wat betreft andere doelgroepen, zoals kinderen en bewoners, wordt slechts het belang van ontmoeting of creativiteit omschreven. Dit vindt de commissie niet getuigen van een artistieke visie. Het plan toont vervolgens weinig inzichten in de culturele interesses van de doelgroepen. Beeldende disciplines die genoemd worden in het plan (graffiti, 3d-printen, mode) zouden aansprekend kunnen zijn voor een jonge doelgroep, maar de commissie mist hier onderbouwde differentiatie op verschillende leeftijden en vaardigheden. De artistieke betekenis voor het beoogde publiek op basis van het plan is volgens de commissie daarom beperkt. 

De commissie ziet deels artistieke ontwikkeling van Hotmamahot in het plan. Er is beperkt sprake van reflectie op de voorgaande periode. Hotmamahot beschrijft dat het bestuur de werkzaamheden van 2019 evalueerde en verbeterpunten voor de toekomst heeft aangedragen. Wat die verbeterpunten inhouden en hoe ze vorm krijgen in de artistieke ambities, staat niet in het plan. De organisatie geeft aan te investeren in de artistieke ontwikkeling van medewerkers. Zo leidt Hotmamahot (aspirant) docenten en begeleiders op. Ook wil zij blijven investeren in nieuwe technieken en wil ze de kennis en vaardigheden van de organisatie verbreden door medewerkers cursussen te laten volgen. Er wordt expertise uit het netwerk van Hotmamahot aangewend om nieuwe workshopreeksen te ontwikkelen. De commissie vindt dit positieve ontwikkelingen, maar mist de concrete doelstellingen en uitwerking ervan in het plan.

Belang voor de stad

De commissie beoordeelt het belang voor de stad als voldoende.
De commissie ziet gedeeltelijke stedelijke verbinding in het plan van Hotmamahot. De organisatie zet zich overtuigend in voor kinderen en jongeren uit achterstandswijken of ontwikkelingsgebieden waar oude en nieuwe bewoners samenkomen. Ze vervult daarmee in de ogen van de commissie een maatschappelijke functie. Verder noemt Hotmamahot verschillende culturele en maatschappelijke organisaties zoals het GVB waarmee de zichtbaarheid en inrichting van de omgeving metrohalte Noorderpark verbeterd wordt of wooncorporaties waarmee buurtprojecten gerealiseerd worden. De commissie vindt de beknopte beschrijvingen van het karakter van elke samenwerking in relatie tot de buurt niet overtuigend. Zo wordt bijvoorbeeld de rol van bewonersinitiatieven in de ondersteuning van beheer van en activiteiten in de Hotmamahot locaties niet helder. Ook verdienen begrippen als kennisuitwisseling, loopbaanontwikkeling of workshops op maat volgens de commissie meer inhoudelijke toelichting. 

De activiteiten van Hotmamahot vinden verspreid door de stad plaats. Het merendeel ervan in Noord, op de twee eigen locaties en op verschillende scholen. Hotmamahot heeft in Noord een relevant netwerk van scholen en buurtbewoners. Via partners Combiwel en Dynamo weet de organisatie ook leerlingen op scholen in Oost en Nieuw-West te bereiken met workshopaanbod. Hotmamahot draagt daarmee bij aan de stedelijke spreiding van het cultuuraanbod buiten de stadsdelen Centrum en Zuid. De commissie mist de onderbouwing van keuze voor de stadsdelen. Het verbreden van het bereik via de Maakstad-coalitie buiten Noord is voor de commissie niet overtuigend, omdat het plan niet duidelijk omschrijft voor wie de activiteiten precies zijn bedoeld. 

Hotmamahot kiest voor het accent Leefbare stad. De commissie vindt dit passend bij de organisatie, omdat zij het vergroten van sociale cohesie in haar maatschappelijke missie besloten heeft. Hotmamahot zet zich in voor ontmoetingen tussen oude en nieuwe Noordelingen en voor opgroeiende kinderen in de leeftijd van vier tot achttien in voornamelijk achterstandswijken of in ontwikkelingsgebieden. De organisatie wil hen laten ervaren wat het ontplooien van creativiteit kan betekenen voor henzelf, hun zelfbeeld, omgeving of stad of voor een groep mensen. Omdat dit deel van de plannen voor de komende periode vrijwel niet uitgewerkt is, ziet de commissie dit thema niet overtuigend terug. 
 

Uitvoerbaarheid

De commissie beoordeelt de uitvoerbaarheid als onvoldoende.
De commissie vindt het plan voor de organisatie en de werkwijze niet realistisch en uitvoerbaar. Het artistiek vakmanschap vindt de commissie beperkt. De activiteiten zijn nauwelijks uitgewerkt. Dat is vooral problematisch voor het verder ontwikkelen van het binnenschoolse lesaanbod. Hotmamahot ambieert een forse groei (een ruime verdrievoudiging) van haar binnenschoolse aanbod. De commissie mist in het plan artistieke, en ook educatieve expertise om dit goed aan te laten sluiten op het reeds bestaande beeldende kunstonderwijs. In de twee lesvoorbeelden die Hotmamahot noemt, gericht op architectuur voor Havo 1 tot en met 4, had de commissie bijvoorbeeld een didactische aanpak verwacht of inzicht in technieken afgestemd op de verschillende lesjaren. Behalve deze voorbeelden blijkt dat het nog niet duidelijk is met welk aanbod die groei gerealiseerd wordt. Hotmamahot ambieert leerlijnen voor het primair onderwijs te ontwikkelen en programma’s op maat voor het voortgezet onderwijs, maar werkt dit niet uit in haar plan. Omdat het onduidelijk is hoeveel contacturen gemoeid zijn bij de activiteiten (die cijfers zijn onvolledig ingevuld) is de commissie niet overtuigd dat de aandacht voor persoonlijke ontwikkeling van leerlingen, die Hotmamahot voorstaat, geborgd blijft. 
De organisatie gaat uit van de besteding van meer uren voor het ontwikkelen van nieuwe concepten en lessen, evenals uren voor acquisitie en marketing. Maar omdat het onduidelijk is hoeveel scholen bereikt moeten worden en hoeveel uur aan activiteiten ontwikkeld moeten worden, is de commissie niet overtuigd dat de groei van de organisatie passend is bij het plan. 
De commissie had meer inzicht in de werkwijze verwacht om overtuigd te zijn van de productionele vaardigheden van de organisatie, waaronder een aanpak van de groei in het buitenschools aanbod. Het plan geeft bijvoorbeeld geen inzicht in de manier waarop programma’s voor nieuwe scholen op maat worden ontwikkeld of in de wijze van aansturing van de pool van docenten en workshopbegeleiders.
De commissie vindt de zakelijke deskundigheid beperkt. De aanvraag is onvolledig ingevuld en het ontbreekt aan een duidelijke en onderbouwde aanpak bij de groeiambities. De commissie had hierin een analyse verwacht van de vraag bij scholen, een onderbouwing hoe aan te sluiten bij hun behoefte en inzicht in (voorlopige) afspraken met nieuwe scholen. Er wordt daarnaast geen zicht geboden op hoe en wanneer de deskundigheid om dat te kunnen doen in huis is. De organisatie functioneert op dit moment zonder zakelijk leider en de commissie vindt het in het plan omschreven takenpakket (waaronder uitzetten van grote lijnen, schrijven van subsidies en verantwoording) erg algemeen. 

In de ogen van de commissie geeft het plan van Hotmamahot geen blijk van een gezonde bedrijfsvoering als basis om de beoogde voornemens ten uitvoer te brengen en tegelijk de organisatie op langere termijn effectief te laten functioneren. De commissie constateert dat er een aantal onafgedekte risico’s zijn in de bedrijfsvoering en dat de organisatie geen risicoanalyse heeft gemaakt. Dat had de commissie wel verwacht aangezien het eigen vermogen aanzienlijk is gedaald (in twee jaar tijd bijna een halvering). Eén van de onafgedekt risico’s is bijvoorbeeld de huisvesting. In 2015 is voor de locatie De Gele Pomp een contract getekend voor ten minste vijf jaar. Op de huisvesting vanaf 2021 gaat de organisatie niet in. Over locatie De Oude Plus is Hotmamahot nog in gesprek om deze ruimte voor minstens vijf jaar te kunnen huren. De uitkomst is op dit moment nog onzeker, toch investeert Hotmamahot komende periode fors in de verbouwing en herinrichting van het pand. De commissie vindt deze investering niet getuigen van een gezonde bedrijfsvoering. De investering is immers niet zinvol zolang er geen langetermijnafspraken zijn. Uit het gegeven dat het investeringsplan onderdeel van het ondernemingsplan is, maakt de commissie op dat zonder de investering de activiteiten in de Oude Plus minder goed of slechts deels uitgevoerd kunnen worden. Hieruit concludeert de commissie dat de onzekerheid rondom de huisvesting en de investering aanzienlijke onzekerheden opleveren voor de realiteit en gezondheid van de gepresenteerde bedrijfsvoering. 
De commissie constateert op basis van het raadplegen van het handelsregister dat er een directe verbinding is met Hotmamahot VOF. Ondanks dat er geen sprake is van formele gelieerdheid, ziet de commissie hierin een risico op belangenverstrengeling, waar het plan niet op ingaat. Daarnaast heeft de stichting Hotmamahot leningen verstrekt aan andere entiteiten die voor een deel dezelfde naam hebben. De voorwaarden voor deze leningen zijn niet transparant gemaakt in de aanvraag, wat de commissie bezwaarlijk vindt. Omdat het hier entiteiten met een winstoogmerk betreft, is er voor de commissie een risico op oneigenlijk gebruik van de subsidie. Tevens ontstaat er een risicovolle situatie voor de bedrijfsvoering van de stichting, waar niet op in wordt gegaan. 

De begroting van Hotmamahot vindt de commissie niet passend bij het plan. In de eerste plaats omdat de organisatie in haar plan aangeeft om voor het investeringsplan te willen putten uit de gevraagde AFK-subsidie. Het plan maakt niet concreet in welke mate de subsidiegelden voor deze - op de lange termijn nog niet zekere - locatie worden ingezet. 
De commissie vindt deze huisvestingskosten daarnaast niet goed gemotiveerd omdat de activiteiten, die de noodzaak van de voorgenomen huisvesting en investering onderschrijven, niet goed zijn uitgewerkt. Het hoge aandeel AFK-subsidie draagt niet bij aan een evenwichtige inkomstenmix. In de begroting zijn bedragen op genomen voor andere fondsen. Deze bedragen staan volgens de commissie niet in verhouding tot de AFK-subsidie. De commissie vindt dat Hotmamahot de andere fondsen beter kan benutten, zoals de organisatie vroeger wel deed. Ze mist concrete namen van de te benaderen fondsen en een plan van aanpak. Met bijdrages die wel genoemd worden, Bureau Broedplaatsen en het Stadsdeel, wordt maar een beperkt deel van de fondsinkomsten onderbouwd, aldus de commissie. Eigen inkomsten verwacht Hotmamahot voornamelijk uit workshops. Die verwachte inkomsten vindt de commissie niet realistisch. De commissie had verwacht dat de inkomsten evenredig mee zouden groeien met de sprong in binnenschools bereik. Nu dalen de inkomsten procentueel bij een groter beoogd bereik. Op basis van deze punten vindt de commissie dat de kosten van de activiteiten niet voldoende opwegen tegen de inkomsten ervan. 
De commissie vindt het positief dat Hotmamahot de cao als richtlijn hanteert voor het bepalen van honoraria voor haar freelancers, maar mist een toelichting waarop de bedragen in de begroting gebaseerd zijn, zoals de hoogte van de tarieven, het aantal uren of voorbereidingsuren. Ook mist de commissie in de begroting de vergoeding voor de in het plan voorgestelde stages of werkervaringsplekken.

De commissie vindt het marketingplan niet concreet genoeg om het beoogde publiek te bereiken. Zij vindt bovendien dat marketingdoelstellingen erg algemeen omschreven zijn; draagvlak vergoten, omzetstijging en meer zichtbaarheid in Nederland. Door deze algemene omschrijving zijn de resultaten en het effect van de marketing volgens de commissie lastig meetbaar.
De commissie vindt de doelgroepen, zoals jongeren, buurtbewoners en huurders en makers, breed geformuleerd. Het plan gaat beperkt in op een concrete marketingstrategie en middelen gericht op het daadwerkelijk bereik van de doelgroepen. Voor het werven van huurders en makers bijvoorbeeld worden verschillende mediakanalen ingezet, maar onduidelijk is hoe en met welk doel dat gebeurt. De organisatie bouwt een nieuwe website voor promotie van de Oude Plus, en hiervoor had de commissie een concrete marketingaanpak verwacht specifiek gericht op doelgroepen en activiteiten. 

Diversiteit en inclusie

De commissie beoordeelt de bijdrage aan diversiteit en inclusie als zwak.
Hotmamahot stelt dat de docenten, die als team een weerspiegeling van de doelgroep moeten vormen, ruimte krijgen voor vernieuwing en aanpassing in lesvormen. Dat zou doorwerking kunnen krijgen in het aanbod en daarmee een bijdrage kunnen leveren aan de culturele diversiteit van het Amsterdamse cultuuraanbod. Maar doordat de activiteiten voor de komende vier jaar in het ondernemingsplan weinig zijn uitgewerkt, is de commissie hier niet van overtuigd. Het plan gaat ook niet in op bijvoorbeeld artistieke stijlen, technieken of specifiek repertoire dat hieraan kan bijdragen. 

Hotmamahot voert projecten uit op scholen in heel Noord en kiest daarnaast voor scholen met een religieuze inslag zoals de El Amien in West en As-Siddieq in Noord. Gezien de cultureel diverse samenstelling van het stadsdeel en van de populatie van de genoemde scholen in het bijzonder, vindt de commissie dat het plan bijdraagt aan het bereiken van een cultureel divers samengesteld publiek. De commissie vindt het aanbod op de twee Hotmamahot locaties laagdrempelig en vaak gericht op participatie tussen verschillende groepen buurtbewoners. Een goed voorbeeld hiervan vindt de commissie de wijkclubs, een reeks workshops gericht op een specifieke techniek zoals 3d-ontwerpen of tekenen, waar kinderen van zes basisscholen uit Noord dagelijks aan meedoen. Hotmamahot bedient een diverse doelgroep en ontwikkelt daartoe actieve programma’s waar mensen met uiteenlopende achtergronden aan kunnen deelnemen. In het plan wordt volgens de commissie echter niet aangegeven dat Hotmamahot zich bewust richt op dit culturele divers publiek.

In de visie van Hotmamahot is diversiteit een vanzelfsprekendheid voor de organisatie. Hotmamahot zet in op diversiteit en creëert een cultuur waarbinnen alle medewerkers zichzelf kunnen zijn. De commissie vindt deze visie te vrijblijvend en inhoudelijk beperkt gemotiveerd. De commissie constateert dat de samenstelling van de organisatie en het bestuur op dit moment niet cultureel divers is. Zij vindt het goed dat de organisatie de Code Diversiteit en Inclusie in acht neemt bij de werving en in de samenstelling van haar personeelsbestand zoekt naar een weerspiegeling van de doelgroep die zij bedient. Hotmamahot heeft echter geen duidelijke doelstelling of effectieve aanpak omschreven om de culturele diversiteit in de samenstelling van het bestuur te vergroten. Dit terwijl alle drie de bestuursleden komende periode aftreden. Daarmee is de visie op en het plan voor diversiteit van het personeelsbestand en bestuur volgens de commissie niet overtuigend.

Conclusie

De commissie constateert dat Hotmamahot vanwege de beoordeling ‘onvoldoende’ bij het criterium Uitvoerbaarheid, niet voor subsidie in aanmerking komt.

De aanvraag is beoordeeld binnen de adviescommissie Cultuureducatie.