Stichting Here & Now

Podiumkunsten & Letteren
Aangevraagd: € 85.430
Toegekend: € 0

Inleiding

Stichting Here & Now maakt met de (stem)kunstenaars van het Genetic Choir projecten met interdisciplinaire toepassingen van improvisatie. De stichting is geworteld in Amsterdam, waar het grootste deel van de activiteiten plaatsvindt. De organisatie manifesteert zich op allerlei plekken: de stad is het podium. Stichting Here & Now werkt samen met verschillende Amsterdamse organisaties en locaties. De artistieke praktijk van het Genetic Choir is erop gericht te onderzoeken hoe de kracht en creativiteit van individuen gekoppeld kan worden aan de intelligentie van een groep of zwerm in diverse contexten van het scheppen van kunst.

De organisatie wil op zakelijk vlak professionaliseren. Dat vindt zij nodig om op korte termijn de groei van het aantal projecten bij te kunnen benen en ruimte te scheppen voor strategisch beleid op lange termijn. Het is de bedoeling om diverse professionals op basis van een opdracht-overeenkomst bij de organisatie te betrekken en te gaan werken volgens het principe van zelfsturing. Dat stelt Here & Now in staat om de taken en de rollen en verantwoordelijkheden flexibel mee te laten veranderen bij veranderende behoeftes van de organisatie.

Ook op het vlak van publieksbereik wil de organisatie zich ontwikkelen. Door middel van een merkwaardetraject wil zij zicht krijgen op de eventuele discrepanties tussen de organisatie en haar doelgroepen. Op basis van de resultaten van dit traject zal Here & Now met behulp van externe expertise een strategisch marketingplan uitwerken. De organisatie beoogt op die manier minder afhankelijk te worden van externe marketingkanalen, zelf meer regie te krijgen over de marketing en communicatie en meer doelgroepen direct aan de organisatie te binden.

Stichting Here & Now vraagt een bijdrage voor het realiseren van reguliere activiteiten en voor ontwikkeling op zakelijk vlak en het publieksbereik. Het gevraagde totaalbedrag per jaar is gemiddeld € 85.430, waarvan gemiddeld € 54.430 is bestemd voor ontwikkeling en € 31.000 voor reguliere activiteiten.

Artistieke kwaliteit

De commissie beoordeelt de artistieke kwaliteit als zwak.
De aanvraag richt zich op het Genetic Choir; het grootste onderdeel van Here & Now waarin geïmproviseerde muziek centraal staat en soms wordt samengewerkt met (beeldend) kunstenaars. De organisatie staat onder leiding van Thomas Johannsen. De commissie heeft vertrouwen in het vakmanschap van Johannsen, die ervaren is en een duidelijke werkwijze voor ogen heeft.
De commissie heeft echter geen helder beeld gekregen van het Genetic Choir. In het ondernemingsplan is aangegeven dat het koor bestaat uit een rijkgeschakeerde pool van mensen van allerlei achtergronden. Het is onduidelijk of het gaat om professionele zangers, een selectie uit workshopdeelnemers en/of andere deelnemers. De commissie mist in dat verband een uitleg over de relatie tussen de uitgebreide workshoppraktijk van de organisatie en het Genetic Choir.
Ook wordt niet aangegeven in hoeverre de koorleden, die in steeds wisselende bezetting participeren, kunnen bijdragen aan een kwalitatief sterke uitvoering of een rol spelen in de uitvoering van de artistieke doelen.

Voor 2019-2020 zijn twee nieuwe eigen projecten gepland - (Non)Corpus: God en (Non)Corpus Water. Her & Now beoogt hiermee het artistieke makerschap binnen het ensemble te ontwikkelen in samenhang met het maatschappelijke debat en persoonlijke levensovertuigingen. Beide projecten komen tot stand in samenwerking met gastkunstenaars en -musici, met de Dominicuskerk, de Stisccan Moskee en Amerpodia in Amsterdam. Ze bouwen voort op en zijn een verdieping van het in 2015-2016 gerealiseerde project Church Songs for the 21st Century.
De commissie vindt deze projecten in beginsel interessant. De aanvraag beschrijft echter vooral de onderzoeksprocessen die aan de projecten ten grondslag liggen. De commissie mist een concrete uitwerking van de beoogde concerten waartoe deze processen moeten leiden. Daardoor blijft onduidelijk wat het aandeel is van de gastkunstenaars en -musici, hoe en in hoeverre het publiek betrokken wordt bij de concerten, en wat er gaat klinken.

De komende jaren wil de organisatie, na twee pilots in 2016-2017, verder met het project Huis van Lied en Geluid. Het is de bedoeling om in dat kader anderhalf jaar lang deel uitmaken van de sociale biotoop van een verpleeghuis. Het Genetic Choir wil met de regelmatige aanwezigheid van zangers van het koor en intensieve training van personeel, mantelzorgers en vrijwilligers het persoonlijk contact met demente mensen ontwikkelen via de stem. De commissie vindt dit een bijzonder plan, maar mist ook hier een concrete uitwerking, evenals een reflectie op de pilots in 2016-2017. Nu blijft onbeschreven hoe de intensieve training werkt, wat de doelen precies zijn, of die haalbaar zijn en hoe de resultaten worden geëvalueerd.

De uitvoeringen van Genetic Choir hebben zeggingskracht voor een klein publiek van liefhebbers dat openstaat voor de activiteiten en de aanpak van het ensemble. De uitvoeringen vinden meestal plaats op openbare locaties: binnen in kerken, galeries, stations en buiten in de natuur. Die keuzes zijn in de ogen van de commissie boeiend, maar zij mist een motivatie voor de keuze of een toelichting op de meerwaarde van deze locaties voor de uitvoeringen. Ook reflecteert de aanvraag niet op welke manier de toevallige passant wordt betrokken en hoe de uitvoeringen dit publiek aanspreken.

Zakelijke kwaliteit

De commissie beoordeelt de zakelijke kwaliteit als zwak.
Op dit moment is er in de ogen van de commissie nauwelijks sprake van een organisatie. Thomas Johannsen is als algemeen en artistiek directeur en als producent verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van de organisatie en de producties. Hieruit blijkt niet dat er sprake is van een gezonde bedrijfsvoering op basis waarvan de voornemens gerealiseerd kunnen worden. Uit het ondernemingsplan blijkt duidelijk dat Stichting Here & Now dat zelf ook ziet en daar verandering in wil brengen. Men hoopt dat proces met een bijdrage vanuit de regeling Tweejarige Subsidies te kunnen starten.
Stichting Here & Now heeft een bestuur en opereert conform de Governance Code Cultuur.

De commissie meent dat de begroting voor 2019 en 2020 zeer ambitieus en weinig realistisch is opgezet. De omzet stijgt buitenproportioneel in verhouding tot het aantal beoogde activiteiten en het geschatte publieksbereik. Hoewel de organisatie voldoet aan de eigen inkomsteneis, zijn de publieksinkomsten beperkt en is de organisatie sterk afhankelijk van subsidies en private middelen om haar ambities te kunnen realiseren. De commissie twijfelt sterk aan de haalbaarheid daarvan maar meent dat de beoogde financieringsmix zoals die nu voorligt realistisch is. Zij constateert verder dat mede door een gering bedrag aan eigen vermogen, tegenvallende inkomsten direct invloed hebben op de uitvoering van de plannen en de financiële positie van de organisatie.
Stichting Here & Now merkte in de aanvraag zakelijke kwaliteit als ontwikkeldoel aan. Daarom wordt binnen dit criterium tevens de kwaliteit van de ontwikkeling op zakelijk vlak beoordeeld.
Here & Now geeft een heldere beschrijving van de beginsituatie. De organisatie bestaat nu uit één persoon. De afgelopen jaren is veel werk verricht door de initiatiefnemers van de projecten zelf en werd alleen bij de grote gesubsidieerde projecten op projectmatige basis extra capaciteit ingehuurd. De noodzaak om de organisatie te versterken is in de ogen van de commissie evident.
Stichting Here & Now stelt zichzelf drie zakelijke ontwikkeldoelen: 1) het stroomlijnen van de organisatie door faciliterende taken zoals marketing, communicatie, planning, rapportage en financiële afhandelingen gestructureerd uit te laten voeren door professionals, 2) het instellen van een kring van professionals op strategisch niveau die regelmatig met de artistiek leider samenkomen en de lange termijn doelen van de organisatie op artistiek, zakelijk en operationeel niveau vaststellen 3) het uitbouwen en professionaliseren van de zelfsturingsprincipes op basis waarvan het Genetic Choir artistiek en operationeel werkt verder en deze op efficiënte manier koppelen aan het faciliterende kantoor.

Voor het realiseren van deze drie doelstellingen zijn drie fases voorzien, die overtuigend en helder zijn weergegeven. De eerste fase zal bestaan uit het aanstellen van professionals voor de faciliterende organisatie. In de tweede fase wil de organisatie van binnenuit de zelfsturingsprincipes van het Genetic Choir professionaliseren en in de laatste en derde fase zullen deze zelfsturingsprincipes worden geïmplementeerd in de hele bedrijfsvoering. Parallel aan dit alles zal Here & Now in 2019-2020 uitvoering geven aan de artistieke plannen, zowel met betrekking tot de oude projecten als de eerdergenoemde nieuwe projecten.

Hoewel de beschrijving van de fases goed is en de te nemen stappen ook zinvol zijn, acht de commissie de plannen alles bij elkaar genomen te ambitieus. De termijn waarbinnen ze gerealiseerd dienen te worden is erg kort, zeker gezien het feit dat de huidige organisatie op slechts één persoon leunt.

De commissie is bovendien van mening dat de manier waarop Stichting Here & Now de instrumenten wil inzetten niet goed aansluit op de doelstellingen en de fasering van de realisatie.
De inzet van een coach en trainer is met name voorzien in de tweede en derde fase, en niet in de volgens de commissie meest urgente eerste fase, die zeer complex is. De organisatie kiest ervoor om in de eerste fase verschillende nieuwe functies te creëren, namelijk artistieke leiding, zakelijk/strategisch management en fondsenwerving, zakelijke/productionele leiding en marketing en acquisitie. De commissie ziet dit als een grote verandering, waarbij ineens een substantieel aantal (nieuwe) functies wordt ingezet. Zij vindt het niet verstandig dat de coach niet bij deze grote en essentiële stap betrokken wordt en heeft daarom geen vertrouwen de manier waarop dit instrument wordt ingezet.
Bovendien beschouwt de commissie het in de aanvraag gemaakte onderscheid tussen fase twee (het zelfsturingsprincipe van Genetic Choir) en fase drie (implementatie van dit principe voor de hele organisatie) kunstmatig aangezien Here & Now en Genetic Choir in feite een en dezelfde organisatie zijn.
Uit de bijgeleverde werkwijze van de coach blijkt dat deze op het niveau van zelfsturing binnen Genetic Choir met kringen wil werken die allemaal eigen leiders hebben. Hoe deze kringen en hun leiders zich gaan verhouden tot de versterking van de organisatie in de eerste fase, is onduidelijk. Hier wordt in de aanvraag ook niet op gereflecteerd.

Publieksbereik

De commissie beoordeelt het publieksbereik als zwak.
Stichting Here & Now bereikt met haar activiteiten een beperkt en weinig cultureel divers publiek. Het publiek past volgens de commissie wel bij de aard van de activiteiten. Het bestaat, naast de passanten bij de uitvoeringen op openbare locaties, voornamelijk uit mensen die de performances van de stichting een warm hart toedragen: collega's/professionals, partners en bezoekers die kenners/liefhebbers zijn van het genre. De aanvraag reflecteert verder niet op de samenstelling van het huidige publiek en er bestaat nog geen marketingaanpak. Een uitgekiende marketingstrategie is een van de ontwikkeldoelen van deze aanvraag.

Bij de aanvraag is ook publieksbereik als ontwikkeldoel aangegeven. Daarom wordt binnen dit criterium tevens de kwaliteit van de ontwikkeling beoordeeld.
In de aanvraag is de beginsituatie van de organisatie op het vlak van publieksontwikkeling helder beschreven. Het is duidelijk welke doelgroepen nog bereikt kunnen worden: doelgroepen buiten de niche van hedendaagse muziek/instant composition, de brede groep (koor)zangers, geïnteresseerden in experimentele jazz/pop en geïnteresseerden in de gehanteerde uitvoeringspraktijk als metafoor voor zelfsturing in maatschappelijke context. De geplande samenwerkingen in 2019 zijn hiervoor interessant, met name de plannen om met de Stisccan Moskee te werken en met partners uit Amsterdam Zuidoost. De commissie mist de ambitie van Stichting Here & Now om ook een cultureel divers publiek te bereiken. De focus ligt vooral op meer bekendheid en meer publiek buiten de kring van de ingewijden en kenners van het genre.
In de aanvraag wordt voor de commissie de noodzaak voor ontwikkeling van publieksbereik duidelijk. Het einddoel van de ontwikkeling is tweeledig: meer publiek bereiken voor de activiteiten van de organisatie en meer zichtbaarheid genereren voor Stichting Here & Now / Genetic Choir.

Als instrument om de beoogde ontwikkeling te realiseren, wil Here & Now een samenwerking aangaan met een brandmanager en marketingexpert. Het ontwikkeltraject zal vier fases doorlopen: een merkwaardeonderzoek, gevolgd door een analyse, conclusies en aanbevelingen, tenslotte uitmondend in een strategisch marketingplan. Tijdens het merkwaardeonderzoek onderzoekt de organisatie hoe de identiteit van de organisatie overeenkomt met haar imago. Dit heeft raakvlakken met de samenwerking met de coach en trainer op het vlak van zelfsturing ten behoeve van de zakelijke ontwikkeling. In de aanvraag worden deze twee instrumenten echter niet met elkaar in verband gebracht. De in de offerte uiteengezette fases zijn gebruikelijk voor een marketingonderzoek. Het plan blijft op dit punt dan ook algemeen en wordt niet concreet. Op basis hiervan kan het voor de commissie niet concluderen dat de gekozen instrumenten passend zijn en zullen bijdragen tot de gewenste publieksuitbreiding en zichtbaarheid.

Bijdrage aan de veelzijdigheid van het cultuuraanbod in de stad

De commissie beoordeelt de bijdrage aan de veelzijdigheid van het cultuuraanbod in de stad als voldoende.

De commissie constateert dat er in het Kunstenplan verschillende organisaties opgenomen zijn die zich bezighouden met experiment op multidisciplinair vlak. De commissie meent echter dat de Stichting Here & Now zich met de combinatie van improvisatie en performance niet sterk weet te onderscheiden op het reeds bestaande aanbod.

Conclusie

Op grond van bovenstaande overwegingen adviseert de commissie de aanvraag van Stichting Here & Now niet te honoreren.

De aanvraag van Stichting Here & Now is beoordeeld binnen de adviescommissie Podiumkunsten & Letteren.