Oorkaan

Inleiding

Oorkaan maakt theatrale concerten voor kinderen tot en met twaalf jaar. De organisatie wil voor zoveel mogelijk kinderen en voor hun begeleiders deuren openen, om de wereld van muziek te ontdekken. Dit wil Oorkaan doen door het in verrassende vormen presenteren van theatrale concerten, die het luister- en verbeeldingsvermogen van het kind stimuleren. Oorkaan focust daarbij op de klassieke canon van het mondiale muziekrepertoire. Zo wil Oorkaan bijdragen aan een brede muzikale bagage van vele kinderen in Amsterdam en daarbuiten. Oorkaan betrekt haar publiek bij de concerten met een actief educatieprogramma en bindt haar publiek met een vriendjesprogramma. Oorkaan is partner van een aantal podia in Amsterdam en voor de programmeurs van jeugdmuziek in Amsterdam. De organisatie verzorgt daarnaast muziekworkshops in de klas. Oorkaan heeft zich de afgelopen jaren beziggehouden met het trainen en coachen van musici en theatermakers in het maken van theatrale concerten voor kinderen. Zij doen ervaring op in het spelen voor deze doelgroep. Oorkaan is in die hoedanigheid partner van het Conservatorium van Amsterdam, de Biënnale Academie en het Junior Grachtenfestival. Daarnaast is Oorkaan partner van de nog op te richten Basisschool Nieuw Amsterdam.

In de periode 2017-2020 wil Oorkaan haar samenwerkingsverbanden in Amsterdam verstevigen en internationale uitwisseling uitbreiden. Daarnaast beoogt de organisatie op artistiek gebied groei in verdieping en het verfijnen van de werkwijze van Oorkaan. Er wordt gekozen voor focus op muziek in het maakproces, voor uitbreiding en overdracht van kennis en kunde aan een nieuwe generatie musici en makers. Met een nieuwe merkpositionering, wordt er ingezet op hogere publieksbekendheid en publieksbinding. Oorkaan ziet zichzelf als een financieel gezonde organisatie. Zij beoogt een goede salarispositie voor de medewerkers van de organisatie. Daarnaast wil de organisatie minder afhankelijk zijn van particuliere fondsen. Er wordt ingezet op meer cultureel ondernemerschap, door gefocuste sturing in de bedrijfsvoering. Er zal een medewerker fondsenwerving en relatiebeheer worden aangesteld en Oorkaan zal minder gaan produceren met een realistischer budget per productie.

In de periode 2013-2016 krijgt Oorkaan structurele ondersteuning van de Gemeente Amsterdam van € 79.910 per jaar. In het kader van het Kunstenplan 2017-2020 vraagt Oorkaan een subsidiebedrag van € 125.000 per jaar. 

Artistiek-inhoudelijke kwaliteit

De commissie beoordeelt de artistiek-inhoudelijke kwaliteit als zeer goed. Oorkaan heeft zich bewezen als innovatief ontwikkelaar van professioneel talent onder musici en theatermakers. De programmering behoort tot de top van jeugdvoorstellingen in Nederland en Europa en heeft een grote output. De commissie constateert dat er sprake is van een herkenbare en oorspronkelijke signatuur in producties, met de meest uiteenlopende onderwerpen die steeds weer verrassend (goed) uitgewerkt worden. Uit de voorstellingen spreekt eigenheid en urgentie. Aan iedere voorstelling is een goed uitgewerkt educatietraject gekoppeld. Zowel de voorstellingen als de educatietrajecten getuigen, volgens de commissie, van sterke zeggingskracht: alle activiteiten weten een breed en divers publiek van jong tot oud aan te spreken en te beroeren. Op basis daarvan heeft de commissie alle vertrouwen in het vakmanschap van zowel de mensen achter Oorkaan, als de makers die de uitvoeringen realiseren.

De plannen voor 2017-2020 getuigen, naar het oordeel van de commissie, van een heldere visie en weloverwogen beleidswijziging: minder producties met relatief meer budget om de kwaliteit en de betaling van de makers te verbeteren. Daarnaast wordt extra artistieke (en ook financiële) ruimte gecreëerd voor producties die zich niet zo lang vooruit laten plannen en waarmee op de actualiteit kan worden ingesprongen. De commissie waardeert het dat de organisatie duidelijke keuzes durft te maken. Er wordt steeds zorgvuldig gekozen op basis van weloverwogen criteria, zo spreekt uit het plan.

Oorkaan heeft een werkplaats waar musici opgeleid worden in podiumpresentatie voor een jong publiek, maar ook voor een publiek dat niet bekend is met de concertzaal of het theater. De commissie constateert dat Oorkaan kinderen leert om muziek en instrumenten als beeldende elementen te zien, waardoor het luisteren naar muziek een andere dimensie krijgt. Het wordt een totaalervaring. Daarin is Oorkaan ook van toegevoegde waarde voor de sector, vindt de commissie. De commissie vindt het opvallend dat musici wat ze geleerd hebben bij Oorkaan, met zich blijven meedragen en dat zij dit zien als een verrijking van hun praktijk als musicus.

Zakelijke kwaliteit

De commissie beoordeelt de zakelijke kwaliteit als ruim voldoende. De bedrijfsvoering van Oorkaan is gezond. De commissie waardeert het dat Oorkaan kritisch kijkt naar het functioneren van de eigen organisatie en verbeterpunten signaleert ten aanzien van bedrijfsprocessen en de organisatiestructuur. Daarnaast wil de organisatie een reparatie doorvoeren van het salarisniveau van zijn medewerkers. De begroting is op deze punten helder toegelicht.

De voorliggende begroting ligt in lijn met voorgaande jaren. Oorkaan denkt goed na over wat ze wil en aankan. Vanaf 2017 wil de organisatie minder produceren, om niet de concurrent te zijn van het eigen aanbod. Er wordt meer subsidie aangevraagd en de redenen daarvoor zijn goed gemotiveerd; minder producties met relatief meer budget, een betere betaling van de makers en een beter salarisniveau van de medewerkers. Hier ligt een heldere analyse aan ten grondslag, die goed inzage geeft in de beweegredenen van de organisatie. De commissie onderschrijft die beweegredenen, maar constateert dat de begroting niet is gespecificeerd naar de verschillende onderdelen of producties, zodat het de commissie niet geheel duidelijk is wat die cijfers in de praktijk concreet betekenen.

Voor de versteviging van de financieringsmix wordt een fondsenwerver aangesteld. Daar verwacht de organisatie veel van, gezien de geraamde sponsorbedragen in de begroting.
De commissie is er niet van overtuigd dat dit realistisch is ingeschat, omdat de organisatie voorheen geen inkomsten voor sponsoring heeft gerealiseerd en het ondernemingsplan hier geen concrete voornemens voor verwoordt, anders dan het aanstellen van een medewerker met deze taak. Verder vindt de commissie het opmerkelijk dat de eigen inkomsten uit de verkoop van het aanbod in Nederland doorgaans lager zijn dan vooraf ingeschat. De organisatie geeft geen inzicht in de oorzaken daarvan. Voor de komende jaren zet zij daar echter hoog op in. Waarom, is niet onderbouwd of aannemelijk gemaakt.

De stichting heeft in haar visie over de inkomsten 2017-2020 als uitgangspunt dat financiële risico’s zoveel mogelijk worden vermeden door het produceren van minder voorstellingen. Reprises worden alleen maar gehouden als er voldoende vraag naar is. Dat is in de ogen van de commissie een goede instelling.

Oorkaan werkt met een bestuur conform de Governance Code Cultuur. Dit wordt in de aanvraag goed toegelicht. Er wordt een heldere visie verwoord op de culturele diversiteit in personeel en organisatie.

Publiek

De commissie beoordeelt het criterium publiek als zeer goed. Oorkaan weet een breed publiek te bereiken. De organisatie heeft een goede visie op de duurzame opbouw van publiek verwoord in het marketingplan en heeft daarvoor ook investeringen gepland. De commissie constateert dat de doelstellingen, wat betreft bereik, duidelijk zijn en dat er een gepaste en goed uitgewerkte strategie voorhanden is om deze te realiseren. Oorkaan wil (groot)ouders meer betrekken en zet in op binding van het beoogde publiek door middel van - onder andere - een vriendjesconstructie voor de kinderen, aanbod verdiepende randprogrammering en een online strategie die moeders aanspreekt. Oorkaan weet veel over haar publiek en heeft de verschillende doelgroepen helder voor ogen: het ondernemingsplan bevat dienaangaande een heldere analyse. De commissie waardeert de keuze om het zwaartepunt van de activiteiten te verleggen naar stadsdelen West en Zuidoost. Dit bevordert niet alleen de spreiding, maar vooral ook het cultureel diverse bereik van de organisatie.

Belang voor de stad: verbinding en spreiding

De commissie beoordeelt de verbinding met de stad als goed. Oorkaan verbindt zich met tal van Amsterdamse organisaties, musici en makers. Het heeft een toegevoegde waarde ten opzichte van de presenterende en producerende functies in de stad. De organisatie verbindt zich niet met stedelijke vraagstukken, maar wel met bewoners en de buurten waarin Oorkaan actief is.

De commissie beoordeelt de spreiding als goed. Oorkaan is door heel Amsterdam actief, meer buiten dan in stadsdelen Centrum en Zuid. De organisatie verlegt het zwaartepunt van de activiteiten naar stadsdelen West en Zuidoost.

Conclusie

Op basis van voorgaande bevindingen adviseert de commissie de aanvraag van Stichting Oorkaan te honoreren voor het gevraagde bedrag van € 125.000 per jaar.